Chung cư mini ở phường Khương Hạ (quận Thanh Xuân, Hà Nội), nơi xảy ra vụ cháy hôm 12/9/2023 khiến 56 người tử vong.
Ngày 03/01/2023, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị 01/TTg-CT/2023 về tăng cường các giải pháp phòng cháy chữa cháy (PCCC) trong tình hình mới, trong đó giao cho Bộ Xây dựng 3 nhiệm vụ:
Một là, xem xét sửa đổi Quy chuẩn 06:2022 về an toàn PCCC cho nhà và công trình; trong đó cập nhật những vướng mắc khó khăn của doanh nghiệp với tinh thần không hạ thấp tiêu chuẩn về PCCC nhưng vẫn tháo gỡ được các vướng mắc;
Hai là, sớm ban hành tiêu chuẩn về nhà ở riêng lẻ;
Ba là, Bộ Xây dựng cùng với các cơ quan của Bộ Công an biên soạn tài liệu hướng dẫn cho các công trình hiện hữu chưa đảm bảo theo yêu cầu tiêu chuẩn về PCCC.
Tại buổi họp báo thường kỳ quý II/2024 của Bộ Xây dựng diễn ra vào chiều 14/6, ông Vũ Ngọc Anh, Vụ trưởng Vụ Khoa học công nghệ và Môi trường (Bộ Xây dựng) cho biết, khái niệm "chung cư mini" không được quy định trong các văn bản pháp luật cũng như văn bản kỹ thuật. Các công trình nhà ở được xây dựng trên đất ở, khi lập hồ sơ thiết phải tuân thủ hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật về xây dựng.
 |
Ông Vũ Ngọc Anh, Vụ trưởng Vụ Khoa học công nghệ và môi trường (Bộ Xây dựng) phát biểu tại buổi họp báo chiều 14/6 (Ảnh: H.Yến) |
Thực hiện Chỉ thị 01 của Thủ tướng, ngày 16/10/2023, Bộ Xây dựng đã ban hành Quy chuẩn mang tên Sửa đổi 1:2023 QCVN 06:2022 (có hiệu lực từ 01/01/2024), làm rõ một số yêu cầu về PCCC để các chủ đầu tư, các nhà tư vấn áp dụng dễ dàng hơn.
Trong đó, Quy chuẩn sửa đổi có đưa ra các tiêu chuẩn PCCC cho các công trình quy mô nhỏ. Hiện Bộ Xây dựng đang phối hợp với Cục PCCC và Cứu nạn cứu hộ (Bộ Công an) triển khai tuyên truyền đến các địa phương, các chủ đầu tư, các công ty tư vấn để có thể vận dụng tốt hơn.
Dự kiến, ngày 26, 27/6 sẽ có buổi tập huấn Quy chuẩn mới tại TP. Hồ Chí Minh và TP. Cần Thơ.
Ông Vũ Ngọc Anh thông tin, đối với những công trình nhà ở nhiều tầng nhiều căn hộ có quy mô từ 7 tầng trở lên (hoặc có chiều cao PCCC từ 25 m trở lên, hoặc có khối tích trên 50 m3), bất kể là chung cư mini hay công trình dạng nào thì đều phải tuân thủ Quy chuẩn 06:2022 và phần sửa đổi năm 2023.
Còn những công trình chung cư mini hoặc dạng khác có chiều cao dưới 7 tầng (hoặc chiều cao PCCC nhỏ hơn 25 m và khối tích dưới 50 m3) thì có thể áp dụng Tiêu chuẩn thiết kế nhà ở riêng lẻ (mang tên TCVN Nhà ở riêng lẻ - Yêu cầu chung về thiết kế) sắp ban hành.
Hiện nay, tiêu chuẩn này Bộ Xây dựng đã hoàn thiện, đang được Bộ Khoa học và Công nghệ thẩm định lần thứ hai, đã cấp mã số, dự kiến tuần sau sẽ thẩm định xong và công bố.
"Sau khi tiêu chuẩn này được công bố, mọi công trình nhà ở xây mới để sử dụng hỗn hợp hoặc cải tạo theo hướng thay đổi công năng, mục đích sử dụng để cho thuê sẽ đều phải áp dụng Tiêu chuẩn này, đặc biệt những yêu cầu về PCCC", ông Ngọc Anh nói và nhấn mạnh, tiêu chuẩn này sẽ tác động đến hàng triệu nhà ở riêng lẻ có mục đích cho thuê.
 |
Toàn cảnh buổi họp báo thường kỳ quý II/2024 của Bộ Xây dựng chiều 14/6 |
Dẫn giải thêm, vị này nói, những nhà ở riêng lẻ để ở thì tiêu chí an toàn PCCC rất đơn giản, còn những nhà ở riêng lẻ nhằm mục đích cho thuê, nghĩa là có liên quan đến tính mạng của nhiều người, thì yêu cầu an toàn PCCC cần phải chặt chẽ hơn, tránh để xảy ra những hậu quả đáng tiếc như các vụ cháy chung cư mini vừa qua.
Chia sẻ quá trình thị sát các vụ cháy vừa qua, ông Vũ Ngọc Anh cho biết, các công trình đã bỏ qua những yêu cầu cơ bản về an toàn PCCC. Ví dụ chung cư mini ở Trung Kính (nơi xảy ra vụ cháy hôm 24/5/2024 làm 14 người tử vong) có phần sân thoát khí nhưng lại được bao kín bằng mái tôn; do đó khi xảy ra cháy ở tầng 1, khói độc không thoát được ra ngoài nên chui vào các phòng khiến người dân đang ngủ bị chết ngạt.
Còn một đối tượng thứ ba là những công trình hiện hữu, đã được xây dựng cách đây 20 - 30 năm, với quy hoạch cũ, không có điều kiện trang bị điều kiện an toàn PCCC quy định tại Quy chuẩn và Tiêu chuẩn nói trên, Bộ Xây dựng đã phối hợp với Bộ Công an, Cục Cảnh sát PCCC TP Hà Nội và Cục Cảnh sát PCCC TP Hồ Chí Minh biên soạn "Tài liệu tham khảo Hướng dẫn nâng cao an toàn cháy đối với công trình hiện hữu" và ban hành hôm 15/5/2024 (hiện được công bố trên website của Bộ Xây dựng).
Theo đó, bộ tài liệu nêu và hướng dẫn một số giải pháp kỹ thuật trên cơ sở các nguyên tắc an toàn PCCC cơ bản để giải quyết bổ sung một số giải pháp nhằm đảm bảo hơn về an toàn PCCC cho người và các công trình hiện hữu chưa đảm bảo các điều kiện PCCC như: đường thoát nạn, ngăn chặn cháy lan, báo cháy…
Tuy nhiên, ông Ngọc Anh cũng cho rằng, đây chỉ là giải pháp bổ sung nhằm khắc phục các điều kiện về an toàn PCCC chưa tuân thủ tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật. Do vậy, không thể đảm bảo an toàn như các công trình xây mới, đã tuân thủ đầy đủ các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật.
