Rủi ro hệ thống
Rủi ro hệ thống là rủi ro tác động chung đến hoạt động của thị trường và bắt nguồn từ các yếu tố vĩ mô mà cá nhân NĐT buộc phải chấp nhận.
Tiêu biểu cho rủi ro hệ thống là rủi ro chính sách mà NĐT phải đối mặt. Chính sách tiền tệ có ảnh hưởng không nhỏ đến sự vận hành và biến động của TTCK. Như việc công bố các chính sách tiền tệ từ phía NHNN có thể tạo ra các biến động lớn trên thị trường.
Bên cạnh đó, rủi ro thị trường và rủi ro sức mua cũng gây tổn thất cho NĐT. Sự sụt giảm trên TTCK thường khiến NĐT rút vốn ra khỏi thị trường ồ ạt, kéo theo những phản ứng dây chuyền làm tăng vọt số lượng bán, giá cả chứng khoán sẽ rơi xuống thấp so với giá trị cơ sở, dẫn đến việc cung cầu của bên mua và bên bán không cân đối. NĐT còn phải đối mặt với rủi ro sức mua, mà trong đó tình trạng lạm phát cao gây nên biến cố về số tiền thu được hiện nay của họ.
Rủi ro không hệ thống
Rủi ro không hệ thống là loại rủi ro bắt nguồn từ các yếu tố cá thể trong nội bộ DN mang lại. Do vậy, NĐT có thể hạn chế rủi ro cho khoản đầu tư của mình như việc tái cơ cấu và đa dạng hoá danh mục đầu tư. Tiêu biểu của rủi ro không hệ thống là rủi ro về tín dụng. Rủi ro tín dụng xảy ra khi NĐT chịu tổn thất do phía DN không có khả năng chi trả các khoản vốn và lãi khi chứng khoán đến kỳ hạn. Do vậy, NĐT cần cân nhắc kỹ năng lực kinh doanh, mức độ lợi nhuận, quy mô của DN trước khi tham gia vào các đợt phát hành.
Rủi ro kinh doanh cũng có khả năng xảy ra khi DN có nguy cơ phá sản do làm ăn thua lỗ… Ngoài ra, khi tỷ trọng vốn vay cao so với vốn tự có, vốn lưu động tự có ít hơn so với nhu cầu, kết cấu nợ dài hạn và nợ ngắn hạn bất hợp lý cũng dẫn đến rủi ro tài chính cho DN.
Đi vào chi tiết hơn, NĐT kinh doanh chứng khoán thường gặp phải rủi ro về thanh khoản khi thị trường có biến động mạnh hoặc do bản thân cổ phiếu không thể mua hoặc bán. Chúng ta đã chứng kiến những phiên giao dịch mà NĐT bán cổ phiếu với giá sàn không ai mua hay chào mua giá trần mà không ai bán.
Bên cạnh đó, sự chính xác của thông tin công bố và chất lượng thông tin không đồng đều cũng tác động không nhỏ đến quyết định đầu tư được đưa ra. Trong khi thời điểm công bố thông tin đóng vai trò quan trọng trong việc đầu tư thành công hay thất bại, như việc công bố báo cáo tài chính và bản cáo bạch chậm trễ, thiếu chính xác, minh bạch có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng cho NĐT.
