Quý IV, lường sớm khả năng lãi suất tăng

Từ việc FED nâng lãi suất lần 3…

Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã nâng lãi suất  từ mức 2% lên 2,25% vào ngày 26/9/2018. Đây là lần nâng lãi suất thứ 3 trong năm 2018 và là lần thứ 8 kể từ tháng 12/2015. Trước khi nâng lãi suất, Fed đưa ra thông điệp khá lạc quan về triển vọng kinh tế Mỹ.

Với tỷ lệ thất nghiệp ổn định ở mức thấp nhất trong gần 20 năm (3,9%), trong khi lạm phát ở mức mục tiêu 2%, Fed nâng dự báo tăng trưởng GDP của Mỹ năm 2018 lên 3,1% từ mức 2,8%.

Năm 2019, Fed nâng dự báo tăng trưởng kinh tế Mỹ lên 2,5% từ mức dự báo trước đây là 2,4%. Fed cũng liên tục đưa ra các thông điệp cho biết, cơ quan này sẽ kiên định với chính sách thắt chặt tiền tệ để đưa lãi suất về mức cân bằng.

Quan sát động thái của Fed, Công ty Chứng khoán Sài Gòn (SSI) cho rằng, xác suất Fed nâng lãi suất lần thứ 4 vào tháng 12/2018 là khá cao. Hiện tại, lợi suất trái phiếu kho bạc Mỹ kỳ hạn 10 năm đã vượt ngưỡng 3% và duy trì khá vững ở ngưỡng này.

Cả lãi suất kho bạc nhà nước và lãi suất Fed công bố đều là những thông tin quan trọng mà nhà đầu tư thường theo dõi chặt chẽ để dự báo diễn biến TTCK.

Ông Anirban Lahiri, Giám đốc Phân tích Công ty Chứng khoán VNDIRECT nhận định, căng thẳng thương mại Mỹ - Trung có thể khiến Fed đẩy nhanh tốc độ tăng lãi suất trong thời gian tới. Trong khi đó, lợi suất tín phiếu kỳ hạn 10 năm của Mỹ đã ghi nhận tăng lên 3,232%.

Đây là mức cao nhất trong 7 năm qua. Khi sức hấp dẫn của thị trường Mỹ lớn lên, các thị trường mới nổi và cận biên dễ bị ảnh hưởng mà chứng khoán Việt Nam không phải ngoại lệ.

Theo đó, thị trường có thể sẽ còn điều chỉnh và không loại trừ khả năng hệ số P/E (giá trên thu nhập) có thể giảm về mức 15 - 16 lần trong năm 2019.

Trong góc nhìn của Công ty Chứng khoán MB (MBS), giai đoạn tiền rẻ trên toàn cầu đã qua. Có gần 40  ngân hàng trung ương trên thế giới đã tăng lãi suất và dự báo tiếp tục tăng.

Tại Việt Nam, MBS cho rằng, lãi suất và tỷ giá tăng sẽ có tác động lên TTCK, nhưng điều này không quá lớn, bởi diễn biến tỷ giá và lãi suất ngắn hạn thường được phản ánh, chiết khấu từ trước. 

Tỷ giá, lãi suất tăng có làm giảm sức hấp dẫn của chứng khoán?

Số liệu từ Tổng cục Thống kê cho thấy, tăng trưởng tín dụng 9 tháng đầu năm đạt 9,52%, thấp hơn nhiều so với mức tăng 12,16% cùng kỳ năm 2017 và thấp nhất trong 4 năm trở lại đây. So với cùng kỳ năm trước, tăng trưởng tín dụng hiện vào khoảng 14% tính theo năm. Đây là mức thấp nhất kể từ năm 2015.

Theo Công ty Chứng khoán VNDIRECT, lãi suất liên ngân hàng đã tăng mạnh trong quý III/2018, nhưng vẫn có thể tăng trong quý IV. Thực tế, tình trạng lãi suất ở mức cao vào 2 quý cuối năm cũng đã từng xuất hiện ở nhiều năm trước.

Tỷ giá sẽ tác động đến lãi suất liên ngân hàng, tuy vậy biến động lãi suất trong quý IV sẽ được kiểm soát tốt hơn so với quý III, ít nhất là ổn định đến hết tháng 11/2018.

 - Ông Trần Minh Hoàng, Trưởng phòng Phân tích, Công ty Chứng khoán Vietcombank (VCBS)

Tuy vậy, chỉ khi mức lãi suất liên ngân hàng vượt 6%/năm (trung bình trong nhiều năm qua) mới có ảnh hưởng nhất định đến những cân đối vĩ mô lớn. Hơn nữa, lãi suất còn chịu ảnh hưởng từ áp lực lạm phát đang gia tăng nên theo VNDIRECT, lãi suất nhiều khả năng tiếp tục tăng trong thời gian tới, nhưng sẽ không quá cao do chính sách điều hành của Chính phủ.

Hơn nữa, trong thời điểm USD đang mạnh lên, Ngân hàng Nhà nước sẽ phải tiếp tục giảm lượng vốn trên thị trường và tăng lãi suất để kiềm chế tỷ giá.

Tỷ giá USD/VND được ghi nhận tăng khá mạnh trong quý III/2018, đặc biệt là trong tháng 7, cùng với những tín hiệu tăng của USD và lợi suất trái phiếu kho bạc Mỹ.

Khi tỷ giá USD/VND nhích dần, nhiều người dân và cả doanh nghiệp có xu hướng tích lũy USD, không đưa vào hệ thống ngân hàng do lãi suất bằng 0%/năm. Để cân bằng tỷ giá, bên cạnh các giải pháp khác, Ngân hàng Nhà nước đã bán mạnh USD, hút bớt tiền đồng về, góp phần khiến lãi suất liên ngân hàng tăng.

Ông Trần Minh Hoàng, Trưởng phòng Phân tích, Công ty Chứng khoán Vietcombank (VCBS) cho rằng, tỷ giá sẽ tác động đến lãi suất liên ngân hàng, tuy vậy biến động lãi suất trong quý IV sẽ được kiểm soát tốt hơn so với quý III, ít nhất là ổn định đến hết tháng 11/2018.

Công ty Chứng khoán BIDV (BSC) nhận định, tỷ giá sẽ có nhịp tăng nhẹ trong quý IV khi các hiệu ứng thông tin giữa việc Fed tăng lãi suất, chiến tranh thương mại Mỹ - Trung và chính sách tỷ giá của đồng Nhân dân tệ tiếp tục tác động lên USD.

Do áp lực lạm phát gia tăng và mức lãi suất liên ngân hàng ở tất các kỳ hạn có xu hướng hồi phục, khả năng lãi suất sẽ tiếp tục nhích lên trong quý IV.

Quan sát TTCK, ông Lê Đức Khánh, Giám đốc chiến lược, Công ty Chứng khoán Dầu khí (PSI) cho rằng, dòng tiền tích lũy trên thị trường vẫn tương đối cao và đang chờ cơ hội để vào chứng khoán. Đây là động lực giúp TTCK có thể vững bước, dù tỷ giá và lãi suất đang và sẽ có xu hướng tăng trong giai đoạn cuối năm.

Hoàng Minh