Thứ trưởng Bộ Giao thông - Vận tải Nguyễn Duy Lâm trong lần làm việc với UBND tỉnh Phú Yên về đẩy nhanh tiến độ triển khai công tác giải phóng mặt bằng Dự án Cao tốc qua đại bàn tỉnh.
Liên quan đến Dự án Xây dựng công trình đường bộ cao tốc Bắc – Nam phía Đông giai đoạn 2021-2025, đoạn qua địa phận tỉnh Phú Yên (gọi tắt là Dự án Cao tốc Bắc - Nam qua tỉnh Phú Yên), ngày 21/11, ông Lê Tấn Hổ, Phó chủ tịch UBND tỉnh Phú Yên cho biết, hiện nay tỉnh “chưa ban hành Quyết định quy định về đơn giá bồi thường cây trồng”.
Nguyên nhân, theo UBND tỉnh Phú Yên, trước đây, để thuận lợi cho việc xác định đơn giá bồi thường các loại cây trồng nhằm phục vụ công tác lập phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; UBND tỉnh này đã ban hành Quyết định số 56 ngày 30/12/2019, quy định về nguyên tắc và phương pháp áp dụng đơn giá bồi thường các loại cây trồng trên địa bàn.
Tuy nhiên, ngày 23/3/2021, Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật (thuộc Bộ Tư pháp) đã có Kết luận kiểm tra số 41, nêu rõ một số nội dung của quyết định trên là chưa phù hợp với quy định tại Điều 90, Luật Đất đai năm 2013 (UBND tỉnh Phú Yên đã ban hành Quyết định số 33, ngày 13/9/2021 để bãi bỏ Quyết định số 56).
Ngoài ra, UBND tỉnh Phú Yên đề cập, Dự án Cao tốc Bắc - Nam qua tỉnh Phú Yên là dự án trọng điểm quốc gia (dài 90,122 km, qua địa bàn 6/9 đơn vị hành chính cấp huyện), nhằm đảm bảo tính thống nhất trong công tác bồi thường cây trồng trên toàn dự án và tránh trường hợp người dân so bì (hoặc khiếu kiện); do vậy, tỉnh Phú Yên đã tổ chức xây dựng bộ đơn giá bồi thường cây trồng khi Nhà nước thu hồi đất để áp dụng.
“Hầu hết các cơ quan chuyên môn của tỉnh đều thống nhất và sự cần thiết ban hành; tuy nhiên, vẫn còn có ý kiến khác, không thống nhất vì nội dung này đã được Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật có kết luận là chưa phù hợp với quy định tại Điều 20, Luật Đất đai năm 2013”, UBND tỉnh Phú Yên thông tin thêm.
Để giải quyết, UBND tỉnh Phú Yên đã có văn bản số 4462 (ngày 24/9/2021) chỉ đạo các địa phương, đơn vị thực hiện công tác bồi thường cây trồng, vật nuôi khi Nhà nước thu hồi đất theo quy định tại Điều 90, của Luật Đất đai năm 2013.
Song, UBND tỉnh Phú Yên cho rằng, Điều 90 quy định về bồi thường đối với cây trồng khi Nhà nước thu hồi đất là chưa rõ ràng (như cách xác định “Loại cây trồng chính tại địa phương”: “Địa phương" được xác định theo cấp xã, cấp huyện, hay cấp tỉnh; phương pháp để xác định giá trị hiện có của vườn cây, xác định giá trị vườn cây lâu năm qua các giai đoạn...) nên dẫn đến việc thực hiện không thông nhất, đặc biệt là dự án giao thông qua nhiều địa bàn như Dự án Cao tốc Bắc – Nam qua tỉnh Phú Yên.
Chính vì vậy, UBND tỉnh Phú Yên đã có các văn bản đề nghị các bộ, ngành Trung ương hướng dẫn về công tác bồi thường đối với cây trồng theo quy định.
Nhưng qua xem xét các nội dung hướng dẫn của Bộ Tài chính, Tổng cục Quản lý Đất đai (thuộc Bộ Tài nguyên và Môi trường), UBND tỉnh Phú Yên “nhận thấy các Bộ, ngành Trung ương chưa có hướng dẫn cụ thể, dẫn đến địa phương còn nhiều lúng túng khi thực hiện”.
Đồng thời, UBND tỉnh Phú Yên cũng tham khảo một số tỉnh lân cận đều xây dựng Quyết định ban hành đơn giá bồi thường cây trồng khi Nhà nước thu hồi đất để áp dụng trên địa bàn toàn tỉnh, nhưng không thống nhất về loại hình văn bản, có địa phương ban hành quyết định hành chính thông thường, có địa phương ban hành quyết định quy phạm pháp luật.
Để giải quyết các vướng mắc trên, đồng thời triển khai đáp ứng tiến độ theo yêu cầu của Chính phủ (mốc thời gian phải bàn giao 70% diện tích mặt bằng của các gói thầu xây lắp khởi công trước ngày 20/11/2022 và bàn giao toàn bộ diện tích còn lại trong Quý II/2023), UBND tỉnh Phú Yên vừa có công văn đề nghị Bộ Giao thông - Vận tải xem xét, tổng hợp báo cáo Thủ tướng cho phép tỉnh này ban hành Quyết định quy định về đơn giá bồi thường cây trồng khi Nhà nước thu hồi đất đối với Dự án Cao tốc Bắc – Nam qua tỉnh Phú Yên để áp dụng thống nhất.
Bên cạnh đó, UBND tỉnh Phú Yên cũng đề nghị Bộ Giao thông - Vận tải xem xét, tổng hợp báo cáo Thủ tướng để chỉ đạo Bộ Tài nguyên và Môi trường hướng dẫn quy trình, trình tự thực hiện đơn giá bồi thường cây trồng khi Nhà nước thu hồi đất (theo Điều 90, Luật Đất đai năm 2013) để áp dụng thống nhất trên toàn quốc.
