Kiện công ty, buộc cả cổ đông chịu trách nhiệm
Theo hồ sơ vụ án, CTCP Thủy điện Đông Bắc có vốn điều lệ 120 tỷ đồng, chủ đầu tư Nhà máy thủy điện Bản Rạ tại huyện Trùng Khánh (Cao Bằng). Công ty gồm các cổ đông: Doanh nghiệp xây lắp điện Tuyến Nga sở hữu 33% vốn, ông Ngôn Trung Tuyến 9%, CTCP Khoáng sản và công nghiệp Cao Bằng 38%, ông Trần Minh Loan 10%, bà Hà Thị Hương 10%.
Ngày 25/6/2008, CTCP Thủy điện Đông Bắc ký hợp đồng thi công xây dựng với Doanh nghiệp Tuyến Nga với tổng giá trị là 77 tỷ đồng. Năm 2010, các bên sửa đổi, bổ sung các điều khoản hợp đồng thi công xây dựng, giá trị tăng thêm là 268 tỷ đồng.
Quá trình thực hiện, Doanh nghiệp Tuyến Nga đã thi công xong. Công trình nhà máy thủy điện Bản Rạ đã đi vào hoạt động. CTCP Thủy điện Đông Bắc mới thanh toán số tiền 130 tỷ đồng.
Năm 2014, Doanh nghiệp Tuyến Nga khởi kiện, yêu cầu Công ty Đông Bắc và các cổ đông phải liên đới thanh toán số tiền còn nợ là 137 tỷ đồng và tiền lãi.
Cùng với đơn khởi kiện, Doanh nghiệp Tuyến Nga còn cung cấp tài liệu gồm biên bản họp ĐHĐCĐ bất thường năm 2008 ngày 6/6/2008 của Công ty Thủy điện Đông Bắc; hợp đồng thi công ký ngày 25/6/2008; biên bản họp ĐHĐCĐ bất thường ngày 16/11/2010 của Công ty Thủy điện Đông Bắc; phụ lục hợp đồng thi công xây dựng số 01 năm 2010, các biên bản nghiệm thu công việc xây dựng và một số công văn giao dịch kèm theo.
Năm 2019, TAND tỉnh Cao Bằng đã chấp nhận đơn khởi kiện, buộc Công ty Thủy điện Đông Bắc và các cổ đông phải thanh toán cho Doanh nghiệp Tuyến Nga số tiền 229 tỷ đồng.
Nếu theo bản án sơ thẩm, Doanh nghiệp Tuyến Nga cũng là cổ đông Công ty Đông Bắc sẽ phải trả nợ cho "chính mình".
Không chấp nhận kháng cáo
Sau đó, Công ty khoáng sản Cao Bằng và các cổ đông khác kháng cáo toàn bộ bản án trên.
Các cổ đông này tham gia tố tụng với tư cách người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan.
Theo đơn kháng cáo, các tài liệu do Doanh nghiệp Tuyến Nga cung cấp và được ông Ngôn Trung Tuyến – Giám đốc CTCP Thủy điện Đông Bắc ký là lập khống, giả mạo và không có thực (chữ ký của cổ đông Trần Minh Loan cũng bị làm giả).
Ngoài ra, tòa sơ thẩm còn có sai phạm như không thu thập chứng cứ tại Ngân hàng BIDV, là tổ chức tín dụng nhận thế chấp tài sản hình thành trong tương lai và cho vay vốn dự án để xác định khối lượng đã nghiệm thu, khối lượng tiền giải ngân để xác định giá trị dự án, giá trị công nợ… Tòa sơ thẩm không tiến hành định giá tài sản, thẩm định giá để xác định về chất lượng, khối lượng và giá trị tài sản…
Đặc biệt, theo cổ đông Công ty khoáng sản Cao Bằng thì họ chỉ được biết hợp đồng thi công xây dựng số 33 ngày 25/11/2007 giữa Công ty Thủy điện Đông Bắc với Doanh nghiệp Tuyến Nga có giá trị 50 tỷ đồng.
Tại tòa, các cổ đông giao nộp thêm chứng cứ là các biên bản nghiệm thu cùng một khối lượng nhưng thời điểm và giá trị khác nhau. Cụ thể, chỉ tính riêng hạng mục Cụm nhà máy và bể áp lực chênh lệch tăng 119,7 tỷ đồng, hạng mục Kênh thượng lưu chênh lệch tăng 12 tỷ đồng.
Sau khi xem xét, tòa phúc thẩm cho rằng, Công ty Khoáng sản Cao Bằng cũng đã có đơn tố cáo trong nhiều năm rồi lại rút đơn và đến nay vẫn chưa có kết luận của cơ quan chức năng.
Do đó, Tòa phúc thẩm không chấp nhận đơn kháng cáo nhưng sửa bản án sơ thẩm theo hướng chỉ buộc Công ty Thủy điện Đông Bắc thanh toán tiền cho Doanh nghiệp Tuyến Nga.
Theo đại diện Viện kiểm sát, việc tòa sơ thẩm tuyên buộc cổ đông cùng công ty thanh toán là không phù hợp vì công ty có tư cách độc lập, không thể ràng buộc trách nhiệm với cổ đông.