Trước đây, tỷ phú sáng lập Tập đoàn Dalian Wanda từng tỏ ra tự tin vào tình hình tài chính của công ty mình, thậm chí ông còn đề nghị giúp đỡ một đại gia bất động sản khác đang muốn bán các trung tâm mua sắm với giá 700 triệu nhân dân tệ (khoảng 98 triệu USD). Nhưng giờ đây, thời thế đã thay đổi.
Ông Vương (68 tuổi) đã lên kế hoạch chuyển các trung tâm thương mại vào công ty quản lý bất động sản thương mại, với mục đích chuẩn bị cho một đợt chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO).
Nhưng đợt IPO này cũng đang bị hoài nghi. Ông Vương còn đang phải ra sức cứu lấy những gì còn lại của đế chế 35 năm tuổi. Với hoạt động tập trung vào các mảng giải trí, mua sắm và khách sạn, ông Vương từng tham vọng tạo dựng nên Walt Disney của Trung Quốc.
Trong bối cảnh kinh tế đầy khó khăn, ông yêu cầu các giám đốc công ty cập nhật về việc tái cấp vốn và tình hình hoạt động mỗi tuần, thay vì hàng tháng như trước đây. Mọi kế hoạch mới đều bị hoãn lại. Khối tài sản của ông Vương cũng bốc hơi phần lớn, từ 40 tỷ USD xuống còn 6,6 tỷ USD.
Dalian Wanda từng dễ dàng tiếp cận nguồn vốn ở một số ngân hàng lớn nhất Trung Quốc, nhưng giờ phải chạy vạy khắp nơi để tìm kiếm nguồn vốn ở các ngân hàng nhỏ hơn.
Trong 10 năm qua, các công ty bất động sản tăng trưởng quá nhanh và vay quá nhiều nợ. Những ngày tháng tươi đẹp đã qua, nhất là với những tỷ phú bất động sản Trung Quốc.
Louis Tse, Giám đốc Công ty môi giới Wealthy Securities
Xét tổng thể, công ty vẫn đang có khoảng 40 tỷ nhân dân tệ tiền mặt, đủ để trả các khoản nợ ngắn hạn, nhưng Dalian Wanda sẽ gặp khó trong việc thanh toán cho các nhà đầu tư nếu đơn vị quản lý bất động sản thương mại của Tập đoàn - Zhuhai Wanda Commercial Management Group, không thể IPO trong năm nay.
Từ cuộc khủng hoảng công ty của ông Vương, các nhà đầu tư cũng có cái nhìn sâu hơn về khủng hoảng trong lĩnh vực bất động sản Trung Quốc. Trước đó, đã từng có lúc các nhà đầu tư hy vọng ngành bất động sản sẽ nhanh chóng phục hồi với các biện pháp kích thích từ phía Chính phủ, nhưng giờ hy vọng này dần dần tan biến và các doanh nhân lớn như ông Vương cũng phải chật vật tìm cách khôi phục lòng tin từ các chủ nợ và đối tác.
Louis Tse, Giám đốc tại công ty môi giới Wealthy Securities, cho biết: "Trong 10 năm qua, các công ty bất động sản tăng trưởng quá nhanh và vay quá nhiều nợ. Những ngày tháng tươi đẹp đã qua, nhất là với những tỷ phú bất động sản Trung Quốc".
Tại cuộc họp nội bộ hồi tháng 4 năm nay, ông Vương thừa nhận một số khó khăn trong công ty, nhưng khẳng định Dalian Wanda có thể vượt qua thách thức.
Từng là tỷ phú giàu nhất châu Á, ông Vương đã chuyển sang thế phòng thủ kể từ khi Trung Quốc siết chặt gọng kìm với ngành công nghiệp bất động sản.
Các ngân hàng quốc doanh bắt đầu hạn chế cấp vốn cho Dalian Wanda từ 6 năm trước, buộc tập đoàn phải giảm tham vọng mở rộng toàn cầu của mình.
Có thời điểm, Dalian Wanda từng là công ty điều hành rạp phim lớn nhất thế giới. Năm 2012, Dalian Wanda đã mua lại chuỗi rạp phim AMC Entertainment Holdings của Mỹ với giá trị 2,6 tỷ USD, nhưng cách đây hai năm, Tập đoàn gần như rút toàn bộ vốn khỏi chuỗi rạp này.
Ông Vương đã hành động nhanh chóng để cứu lấy đế chế của chính mình. Khoảng 5 năm trước, ông đã cứu Dalian Wanda thoát cảnh phá sản bằng cách bán các chuỗi khách sạn cho Guangzhou R&F Properties và bán những dự án du lịch và công viên giải trí cho Sunac China Holdings. Tổng giá trị của các thương vụ này lên tới khoảng 69 tỷ nhân dân tệ.
Khi đại dịch COVID ập tới, ông Vương đã phải chứng kiến tài sản bốc hơi dần dần như các tỷ phú bất động sản khác. Ông ứng phó bằng cách cắt giảm nợ, dừng mở rộng ra nước ngoài và bán cổ phần trong hãng phim Legendary Entertainment.
Nhưng đó vẫn chưa đủ để chấm dứt những rắc rối ập đến. Vào tháng 3, cơ quan giám sát về chứng khoán của Trung Quốc đã gửi thư tới Zhuhai Wanda Commercial Management để hỏi về việc trì hoãn kế hoạch bán cổ phần. Đây là đơn vị điều hành trung tâm thương mại của Dalian Wanda với khoảng 400 trung tâm thương mại.
Các quan chức Trung Quốc cũng lo ngại về tình hình tài chính của Dalian Wanda vì công ty này sẽ phải trả 30 tỷ nhân dân tệ cho những nhà đầu tư trước IPO (pre IPO) nếu không kịp IPO trong năm nay. Vào đầu tháng 5 vừa qua, đơn đăng ký niêm yết của công ty trên sàn Hồng Kông đã hết hiệu lực lần thứ 3, từ đó khiến các nhà đầu tư tỏ ra lo ngại.
Giá trái phiếu của công ty đã giảm không phanh. Các trái phiếu đến hạn trong tháng 7/2023 của Dalian Wanda đang được giao dịch ở mức 86 xu trên 1 USD.
Ngoài ra, có khoảng 6 tỷ nhân dân tệ trái phiếu của Zhuhai Wanda Commercial Management sẽ đáo hạn hoặc bị các nhà đầu tư yêu cầu mua lại sớm vào cuối tháng 11.
Theo nguồn tin của Bloomberg, Dalian đã cố gắng cải thiện thanh khoản bằng cách xem xét bán 20 trung tâm mua sắm và giấy phép kinh doanh mảng thanh toán kỹ thuật số. Họ cũng đàm phán với các ngân hàng lớn để hoãn trả nợ.
Lĩnh vực bất động sản Trung Quốc vẫn còn yếu dù Chính phủ nước này đã tung ra kế hoạch hỗ trợ 16 bước vào tháng 11/2022.
Doanh số bán nhà ở bắt đầu chững lại sau khi hồi phục nhanh chóng trong những tháng đầu năm. Căng thẳng cũng lan rộng từ các doanh nghiệp bất động sản tư nhân cho tới doanh nghiệp quốc doanh, từ các thành phố nhỏ cho tới các thành phố top đầu ở Trung Quốc. Theo các chuyên viên phân tích tại Nomura, thị trường thứ cấp đang chịu áp lực khi hàng loạt người muốn bán ra.
Các doanh nghiệp bất động sản cũng có nguy cơ vỡ nợ. Các khoản nợ của nhóm này hiện chiếm khoảng12% GDP Trung Quốc và cũng là lý do thôi thúc Chính phủ Trung Quốc lên kế hoạch đưa ra hàng loạt biện pháp hỗ trợ mới cho lĩnh vực bất động sản.
Cuối tháng 6 này sẽ là thời điểm quan trọng của ngành bất động sản khi các ngân hàng quốc doanh Trung Quốc đánh giá rủi ro tín dụng và các yêu cầu gia hạn nợ. Dalian Wanda đang đàm phán với các ngân hàng về kế hoạch cho phép hoãn trả nợ gốc.
Ông Vương cũng đang đàm phán với các nhà đầu tư lớn, với mong muốn được gia hạn trả nợ nếu không thể IPO đơn vị vận hành trung tâm mua sắm kịp lúc, dựa trên nguồn tin thân cận. Các nhà đầu tư bỏ tiền trong giai đoạn tiền IPO có cả Ủy ban Giám sát và Quản lý Tài sản Chu Hải.
Hiện đợt IPO này đang gặp rất nhiều rào cản, khi các nhà đầu tư không quá hào hứng và vẫn chưa được cơ quan quản lý chấp thuận.