Tỷ lệ 5% vốn điều lệ của TCTD dành cho kinh doanh cổ phiếu hoàn toàn đáp ứng nhu cầu đầu tư của khách hàng
Thứ nhất, Quyết định số 03/2008, ngày 1/2/2008 của NHNN về việc cho vay, chiết khấu, giấy tờ kinh doanh có giá về việc kinh doanh chứng khoán có quy định tổng dư nợ cho vay chiết khấu giấy tờ có giá đối với tất cả khách hàng kinh doanh chứng khoán không được vượt quá 20% vốn điều lệ của tổ chức tín dụng. Chứng khoán theo quy định của pháp luật bao gồm cổ phiếu, trái phiếu DN, trái phiếu chính phủ, các loại giấy tờ có giá, quyền mua cổ phiếu mới, hợp đồng tương lai…
Thứ hai, về phía thị trường, khối lượng giao dịch bình quân hiện nay xoay quanh khoảng 2.000-3.000 tỷ đồng/phiên.
Thứ ba, việc cho vay, đầu tư kinh doanh cổ phiếu nói riêng và chứng khoán nói chung, ngoài tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài còn có các khoản cho vay của công ty quản lý quỹ, công ty chứng khoán, nguồn vốn của các nhà đầu tư cá nhân và các tổ chức khác. Như vậy, việc cho vay chứng khoán nói chung và cổ phiếu nói riêng không phải chỉ có các ngân hàng thương mại, mà còn nhiều thành phần khác.
Thứ tư, theo quy định của pháp luật Việt Nam, mức vốn pháp định của các ngân hàng thương mại tối thiểu là 3.000 tỷ đồng và chi nhánh ngân hàng nước ngoài là 15 triệu USD. Hiện nay, hầu hết các tổ chức tín dụng và ngân hàng nước ngoài đều có mức vốn cao hơn mức tối thiểu này. Nếu lấy mức vốn điều lệ tối thiểu mà nhân với 5%, thì mức vốn cho chứng khoán tương đương 150 tỷ đồng, đó là chưa kể những ngân hàng lớn như Vietinbank, vốn điều lệ lên tới trên 37.000 tỷ đồng, thì với tỷ lệ cho vay kinh doanh cổ phiếu 5%, con số này lên tới gần 2.000 tỷ đồng.
Từ những phân tích trên có thể thấy, việc cấp tín dụng dành riêng cho kinh doanh cổ phiếu trong phạm vi 5% vốn điều lệ là hoàn toàn có thể đáp ứng nhu cầu đầu tư của khách hàng và không ảnh hưởng xấu đến thị trường chứng khoán.
Thứ năm, thực tế căn cứ vào số liệu thống kê lịch sử và đặc biệt trong những tháng gần đây, tỷ lệ đầu tư kinh doanh vào cổ phiếu của các tổ chức tín dụng chỉ rơi vào khoảng trên dưới 4%. Do vậy, khi xây dựng Thông tư, NHNN đã căn cứ vào số liệu và thực trạng để quy định một mức phù hợp và 5% là cao hơn mức hiện nay, nên hoàn toàn không những không có ảnh hưởng tiêu cực đến thị trường, đến các nhà đầu tư, mà ngược lại, còn kích thích thị trường vốn phát triển.
| “Tỷ lệ 5% không ảnh hưởng nhiều đến TTCK” 
Ông Nguyễn Văn Dũng, Tổng giám đốc CTCK Tân Việt
Dự thảo mới đây của NHNN dự kiến giới hạn tỷ lệ cho vay kinh doanh cổ phiếu ở mức 5% vốn điều lệ của các tổ chức tín dụng. Nếu nghe qua thì nghĩ đây là thông tin “siết” hoạt động cho vay, nhưng phân tích kỹ thì thông tin này không tác động nhiều đến thị trường, thậm chí còn có ý nghĩa tích cực, bởi 5% tính trên quy mô vốn điều lệ của toàn hệ thống là một con số không nhỏ. Hơn nữa, việc quy định cụ thể hoạt động cho vay đầu tư chứng khoán của các tổ chức tín dụng sẽ góp phần làm thị trường tiền tệ, TTCK minh bạch hơn.
Trên thực tế, trong thời gian qua, những CTCK lớn cũng xin hạn mức vay đối với một số ngân hàng lớn để phục vụ cho hoạt động margin, nhưng trên thực tế nguồn vốn tại CTCK chủ yếu từ trước đến nay vẫn là vốn tự có và huy động trên thị trường thông qua nhiều hình thức khác nữa. Việc các CTCK phụ thuộc vào vốn từ ngân hàng hay liên tục xin hạn mức vay là rất ít, thường chỉ diễn ra khi cần đảm bảo khả năng thanh toán khi đến kỳ hạch toán. Về phía nhà đầu tư, cũng cần phải nói thêm là các nhà đầu tư hiện nay có xu hướng vay tiền từ các CTCK (thông qua margin), hơn là vay trực tiếp từ ngân hàng, bởi khoản vay tại các CTCK là khoản vay mở, không bị giới hạn bởi thời gian dài, trong khi khoản vay tại các ngân hàng phải chịu hạn mức về thời gian. |
