Doanh nghiệp tư nhân áp đảo
65% là số doanh nghiệp (DN) tư nhân lọt vào FAST 500 năm 2013. Tỷ lệ này nhiều gấp đôi so với khu vực DN nhà nước có mặt trong Bảng Xếp hạng.
Không chỉ áp đảo về số lượng, khu vực DN tư nhân cũng là khối DN dẫn đầu về Chỉ số Tiêu chí tăng trưởng kép (CAGR) về doanh thu trung bình giai đoạn 2009 - 2012 với 50,3%. Con số này cao hơn hẳn khu vực DN nhà nước (43,8%) và DN có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (38,9%).
Trao đổi với phóng viên Báo Đầu tư trước thềm Lễ công bố, ông Phùng Hoàng Cơ, Phó chủ tịch HĐQT Công ty Vietnam Report cho biết, nếu phân tích cả danh sách 500 DN nhỏ và vừa tăng trưởng nhanh nhất Việt Nam năm 2013, thì khối DN tư nhân chiếm hơn 70%. “Sự năng động của khu vực DN tư nhân trong một năm kinh doanh không hề dễ dàng đang báo trước sự phục hồi, ổn định trở lại của nền kinh tế năm 2014 có thể bắt đầu từ những ngôi sao mới đang lên”, ông Cơ nhận định.
Tuy nhiên, nếu so sánh tốc độ tăng trưởng CAGR trung bình của FAST 500 năm 2013, với mức 44,7%, so với FAST 500 năm 2012, đạt mức 62,2%, có thể thấy sự sụt giảm chung là khá mạnh. Thậm chí, nếu xét trong cả 4 kỳ công bố liên tục 500 DN tăng trưởng nhanh nhất Việt Nam, đây là năm tốc độ tăng trưởng CAGR trung bình của các DN FAST 500 đạt mức thấp nhất.
Xét riêng Top 5 của Bảng Xếp hạng, CAGR trung bình năm nay đạt trên 158%, trong khi con số tương ứng của năm trước là 374%. Rõ ràng, ảnh hưởng dài hơi của cuộc khủng hoảng kinh tế toàn cầu bắt đầu từ năm 2009 tới hầu hết các quốc gia, trong đó có Việt Nam, vẫn tác động bất lợi tới phần đông DN Việt Nam.
Thực phẩm, đồ uống, thủy sản soán ngôi
Nếu phân tích FAST 500 theo ngành, thì ngành thực phẩm, đồ uống là ngành có đông DN tăng trưởng nhanh nhất (18%), tiếp sau là ngành xây dựng, vật liệu xây dựng và bất động sản (16%), ngành khoáng sản, xăng dầu (9%), ngành tài chính (8%), ngành hóa chất (7%). Tuy nhiên, xét về tốc độ tăng trưởng CAGR bình quân ngành, thủy sản lại là ngành có tốc độ tăng trưởng cao nhất (trên 65,1%). Thủy sản cũng là ngành đã soán ngôi của ngành cơ khí trong FAST 500 năm ngoái.
Theo sau ngành thủy sản là ngành xây dựng, vật liệu xây dựng, bất động sản (59,2%) và ngành vận tải (58,6%).
Cũng phải nói thêm, mặc dù có sự “soán ngôi” tài tình về số lượng của ngành thực phẩm, đồ uống, song bất động sản vẫn tiếp tục ghi dấu trong FAST 500 năm 2013. Đây cũng là ngành đạt được tốc độ tăng trưởng kép cao so với các ngành khác.
Tuy nhiên, các chỉ tiêu ROE, ROA và tỷ lệ đòn bẩy tài chính lại chỉ ra bức tranh ngược lại về hiệu quả. Trong khi ROE và ROA của các doanh nghiệp xây dựng - vật liệu xây dựng và bất động sản chỉ bằng một nửa so với bình quân chung của các doanh nghiệp FAST 500, thì tỷ lệ đòn bẩy họ sử dụng cao hơn 50% so với mức bình quân.
Riêng về hệ số sinh lời ROA và ROE trung bình ngành, thì công nghệ thông tin, viễn thông, tin học là ngành có cả 2 hệ số ROA và ROE trung bình năm 2012 đều ở vị trí dẫn đầu, cùng với nông nghiệp, dược phẩm, y tế, thực phẩm đồ uống trong Top 50 ngành của ROA trung bình cao nhất FAST 500 năm 2013 và dệt may - da giày, vận tải, cơ khí và hóa chất trong Top 5 ngành có ROE cao nhất.