Günther Thallinger, thành viên hội đồng quản trị của Allianz - một trong những công ty bảo hiểm lớn nhất thế giới - gần đây đã phác thảo về việc thế giới đang nhanh chóng tiến đến ngưỡng nhiệt độ mà các công ty bảo hiểm sẽ không còn có thể cung cấp bảo hiểm cho các dịch vụ tài chính, chẳng hạn như thế chấp hoặc đầu tư.
Trước đó, ông Thallinger đã đưa ra lập luận về việc cần phải nhanh chóng khử carbon, khi toàn bộ các loại tài sản đang "giảm giá trị theo thời gian thực" do các hiện tượng thời tiết khắc nghiệt. Ông cảnh báo rằng, cuộc khủng hoảng khí hậu ngày càng trầm trọng.
Được xem là chất bôi trơn vô hình của nền kinh tế toàn cầu, bảo hiểm có vai trò đặc biệt trong việc giải quyết các rủi ro liên quan đến khí hậu. Là những nhà quản lý rủi ro chuyên nghiệp, các công ty bảo hiểm thường xuyên cho phép các nhà đầu tư chấp nhận những rủi ro đã được tính toán, bảo vệ cá nhân và doanh nghiệp khỏi những tổn thất tài chính.
Theo ông Thallinger, khoảng 2/3 thiệt hại kinh tế do thiên tai hiện không được bảo hiểm đã cho thấy một "vấn đề xã hội nghiêm trọng".
"Nếu khoảng trống bảo hiểm tiếp tục tăng, chúng ta sẽ rơi vào một tình huống xã hội không thể chịu đựng được nữa, vì có quá nhiều rủi ro không còn được bảo hiểm nữa… Lập luận này không phải của chúng tôi hay của tôi. Có rất nhiều người thực sự đang nói về việc không thể bảo hiểm một số tài sản nhất định. Rất, rất khó để xử lý những tài sản này với tư cách là một nhà đầu tư”, ông Thallinger cho biết.
Trong đó, “khoảng trống bảo hiểm” (protecion gap) có nghĩa là gánh nặng tài chính của những thảm họa này thường rơi vào cá nhân, doanh nghiệp và chính phủ, chứ không phải các công ty bảo hiểm.
Đáng báo động
Cảnh báo này được đưa ra vào thời điểm nhiệt độ toàn cầu đang trên đà tăng lên tới 2,6-3,1 độ C trong thế kỷ này, mà theo Liên Hợp quốc, mức nhiệt độ này có thể gây ra những hậu quả thảm khốc cho hành tinh.
Các nhà khoa học đã nhiều lần cảnh báo rằng nhiệt độ tăng trung bình toàn cầu phải được duy trì dưới 1,5 độ C để tránh những hậu quả tồi tệ nhất mà cuộc khủng hoảng khí hậu có thể gây ra.
Ngưỡng này được xem là một mục tiêu dài hạn quan trọng, vì điểm tới hạn có khả năng xảy ra cao hơn khi vượt quá ngưỡng này. Điểm tới hạn có thể dẫn đến những thay đổi mạnh mẽ hoặc những thay đổi không thể đảo ngược đối với một số hệ thống lớn nhất của Trái Đất.
“Chúng ta thực sự có thể nói về sự thích nghi. Làm thế nào để xây dựng cơ sở hạ tầng, nhà cửa, đường phố, đường ống, lưới điện theo cách có thể chống chịu được một số dạng hiện tượng thời tiết nhất định. Đây là việc khả thi về mặt kinh tế”, ông Thallinger cho biết.
Allianz ước tính rằng chi phí thiệt hại kinh tế do thiên tai thường cao hơn khoảng 10 lần so với chi phí thích ứng, đồng thời lưu ý rằng điều này tạo ra động lực kinh tế rõ ràng cho các nhà hoạch định chính sách đầu tư vào các biện pháp phòng ngừa.
“Tuy nhiên, nếu chúng ta tiếp tục với các chính sách hiện có, rõ ràng chúng ta đang đi trên con đường đưa nhiệt độ tiến tới ngưỡng 2,7 độ hoặc 3 độ C, và việc thích ứng đơn giản là không thể thực hiện được nữa. Đây chính là sự thật. Chúng ta không thể bảo vệ Amsterdam (Hà Lan) khỏi mực nước biển dâng cao 3 m. Điều này là không thể thực hiện được", ông Thallinger cho biết.
Zurich Insurance Group - công ty bảo hiểm lớn thứ năm châu Âu - đã trích dẫn vụ cháy rừng ở Los Angeles (Mỹ) hồi đầu năm như một lời nhắc nhở rõ ràng rằng ngay cả những nền kinh tế giàu có nhất thế giới cũng chưa chuẩn bị cho tác động của những rủi ro khí hậu ngày càng gia tăng.
Zurich Insurance cũng nhận thấy rằng tổn thất được bảo hiểm toàn cầu đã tăng trưởng với tốc độ nhanh hơn nhiều so với nền kinh tế toàn cầu trong ba thập kỷ qua.
Trên cơ sở điều chỉnh theo lạm phát, Zurich Insurance cho biết, tổn thất được bảo hiểm đã tăng trung bình 5,9% mỗi năm từ năm 1994 đến năm 2023, trong khi tổng sản phẩm quốc nội (GDP) toàn cầu tăng 2,7% mỗi năm trong cùng kỳ. Con số thống kê này cho thấy tổn thất được bảo hiểm đã tăng hơn gấp đôi so với tăng trưởng toàn cầu trong 30 năm qua.
"Nếu tổn thất được bảo hiểm tiếp tục tăng với tốc độ này, phí bảo hiểm rủi ro khí hậu sẽ cần phải tăng để phản ánh rủi ro bổ sung… Điều này sẽ ảnh hưởng đến mức độ bảo vệ mà các cá nhân và doanh nghiệp sẵn sàng và có thể mua, với những hậu quả tiềm ẩn đối với hoạt động chung của thị trường”, Zurich Insurance Group cho biết.
Trái phiếu thảm họa (CAT)
Đối với các công ty bảo hiểm và tái bảo hiểm, sự gia tăng về mức độ nghiêm trọng và tần suất của các hiện tượng thời tiết cực đoan trùng khớp với sự tăng trưởng chóng mặt của thị trường trái phiếu thảm họa.
Được tạo ra lần đầu tiên vào những năm 1990, trái phiếu thảm họa là một loại công cụ tài chính được thiết kế để huy động vốn cho các công ty bảo hiểm trong trường hợp xảy ra thiên tai, chẳng hạn như bão hoặc động đất.
Swiss Re - công ty tái bảo hiểm toàn cầu hàng đầu - cho biết trong một báo cáo gần đây rằng, thị trường trái phiếu thảm họa đã tăng trưởng tới 75% kể từ cuối năm 2020 và xu hướng này chưa có dấu hiệu chậm lại.
Tuy nhiên, cuộc khủng hoảng khí hậu đang đe dọa đẩy mối quan hệ lâu dài giữa rủi ro cao hơn và hoạt động kinh doanh sôi động hơn của các công ty bảo hiểm đến bờ vực phá vỡ. Ông Thallinger cho biết, điều này có thể tác động đến thị trường tài chính ở một thời điểm nào đó.
Steve Evans, chủ sở hữu và tổng biên tập của nhà cung cấp dữ liệu chuyên ngành Artemis.bm cảnh báo rằng ngành bảo hiểm sẽ không chỉ tiếp tục gánh chịu gánh nặng thiệt hại kinh tế từ thiên tai.
“Nếu không tăng cường khả năng phục hồi và triển khai các biện pháp bảo vệ, thì thiên tai sẽ càng ảnh hưởng đến nhiều khu vực và chi phí bảo hiểm sẽ càng đắt đỏ. Và thành thật mà nói, đó có thể là một vòng xoáy khủng khiếp… Nếu tổn thất tiếp tục leo thang, nó sẽ trở nên không kinh tế đối với các công ty bảo hiểm, tái bảo hiểm và thậm chí cả thị trường vốn. Vì vậy, cần phải làm gì đó để thực sự kết hợp cả khả năng phục hồi và bảo hiểm”, ông cho biết.
Phòng ngừa tổn thất
Không phải ai cũng tin rằng ngành bảo hiểm sẽ gặp khó khăn trong bối cảnh nhiệt độ trung bình toàn cầu tăng cao.
“Liệu thế giới có trở nên không thể bảo hiểm được nữa không? Tôi hơi do dự về điều đó…Vấn đề nằm ở giá cả. Chúng tôi vẫn muốn cung cấp bảo hiểm khi điều kiện thị trường vẫn thuận lợi, và chúng tôi nhận được mức phí bảo hiểm tương xứng với rủi ro”, Tobias Grimm, nhà khoa học khí hậu trưởng tại tập đoàn tái bảo hiểm khổng lồ của Đức Munich Re cho biết.
Vì hoạt động kinh doanh của Munich Re cung cấp dịch vụ tái bảo hiểm theo kỳ hạn một năm thay vì nhiều năm, nên vấn đề về khả năng được bảo hiểm thường không phải là điều được đặt ra.
“Vấn đề cốt lõi là chúng tôi vẫn phát triển bất động sản ở những khu vực có nguy cơ cao, và chúng tôi đã thấy ví dụ về các vụ cháy rừng ở California, nơi nhiều biệt thự sang trọng ở ngoại ô Los Angeles bị ảnh hưởng đầu tiên…Vậy nên, đó chính là vấn đề. Chúng ta có thể khắc phục bằng cách khuyến khích phòng ngừa tổn thất và xem xét các chương trình quản lý sử dụng đất hay những thứ tương tự”, nhà khoa học Tobias Grimm cho biết.