Ông Dương Văn Thanh
Năm 2016, VSD thực hiện nhiều kế hoạch trọng tậm, hướng đến mốc 10 năm VSD và 20 năm UBCK.
Năm 2015, TTCK các nước trong khu vực và thế giới biến động mạnh, nhưng TTCK Việt Nam vẫn tương đối ổn định, quy mô vốn hóa thị trường tăng lên đáng kể và được coi là điểm sáng trong khu vực về thu hút dòng vốn gián tiếp. VSD, với vai trò là tổ chức thực hiện thanh toán bù trừ cho thị trường, đã có những kết quả và đóng góp ra sao đối với thị trường?
Có thể khẳng định, năm 2015 đã ghi nhận những bước tiến và nỗ lực rất lớn của các cơ quan quản lý trong việc hoàn thiện khuôn khổ pháp lý và tạo dựng nền tảng cho sự phát triển của TTCK các năm tiếp theo.
Với rất nhiều chính sách, giải pháp thúc đẩy thị trường được ban hành và triển khai, cùng với đó là sự khởi sắc của kinh tế vĩ mô đã giúp cho TTCK Việt Nam đạt được những thành công nhất định trong điều kiện TTCK nhiều nước có chiều hướng suy giảm.
Đối với các dịch vụ hỗ trợ sau giao dịch, hầu hết các chỉ tiêu định lượng đều có sự tăng trưởng so với năm 2014 và các năm trước đó. Về hoạt động đăng ký, lưu ký chứng khoán, tính đến 15/12/2015, đã có 1.173 tổ chức phát hành đăng ký chứng khoán, với tổng số dư hơn 73 tỷ chứng khoán; trong đó, số lượng đăng ký mới phát sinh trong năm 2015 là gần 9,1 tỷ chứng khoán, tăng 165% so với số lượng đăng ký mới 2014. Số lượng chứng khoán lưu ký tại VSD đạt gần 43,5 tỷ chứng khoán, tăng hơn 19% so với cuối năm 2014.
Về hoạt động thanh toán, tổng giá trị thanh toán giao dịch chứng khoán qua VSD đạt gần 1.502.571 tỷ đồng, tăng 3% so với năm 2014 và là mức thanh toán cao nhất của thị trường từ trước đến nay.
Điều đáng ghi nhận là mặc dù giá trị thanh toán giao dịch tăng, nhưng kỷ luật thanh toán của thị trường đã được nâng lên rõ rệt, ý thức chấp hành quy định về thanh toán của các thành viên được cải thiện.
Số lần và số tiền sử dụng Quỹ Hỗ trợ thanh toán để thực hiện phát vay trong năm 2015 giảm mạnh, chỉ có duy nhất một thành viên phải sử dụng với số tiền 673 triệu đồng, trong khi năm 2013, 2014 có thành viên lưu ký phải sử dụng Quỹ hỗ trợ thanh toán với số tiền là 21,65 tỷ đồng.
Các kết quả hoạt động nghiệp vụ nêu trên của VSD đã góp phần không nhỏ vào việc duy trì sự vận hành an toàn và phát triển ổn định của thị trường.
Bên cạnh những kết quả trên, trong năm 2015, VSD đã có nhiều đề xuất về hoạt động cho thị trường được đón nhận như phương án rút ngắn thời gian thanh toán xuống T+2 và cấp mã số giao dịch trực tuyến cho NĐT nước ngoài. Công tác chuẩn bị của VSD đối với việc triển khai các công việc này hiện đến đâu, thưa ông?
Thực hiện mục tiêu nâng hạng TTCK Việt Nam mà cơ quan quản lý đề ra, trong năm 2015, VSD đã chủ động đề xuất áp dụng nhiều giải pháp nhằm hỗ trợ cho sự phát triển của TTCK theo thông lệ và chuẩn mực quốc tế, trong đó có phương án rút ngắn thời gian thanh toán từ T+3 xuống T+2 và cấp mã số giao dịch trực tuyến cho NĐT nước ngoài.
Đến nay, mọi khâu chuẩn bị cho 2 phương án trên đã hoàn tất và sẵn sàng triển khai kể từ ngày 1/1/2016.
Theo nhiều nhận định, bước sang năm 2016, bên cạnh những cơ hội, TTCK Việt Nam sẽ phải đối mặt với nhiều thách thức. Xin ông cho biết những kế hoạch cụ thể mà VSD sẽ triển khai trong năm nay để tiếp tục đóng góp vào sự phát triển của thị trường?
Năm 2016 là năm đặc biệt, kỷ niệm 20 năm ngành chứng khoán Việt Nam và đánh dấu chặng đường 10 năm hoạt động của VSD. Nhận thức được ý nghĩa này, trong năm 2016, nhiều kế hoạch trọng tâm sẽ được VSD triển khai để đóng góp thiết thực vào sự phát triển bền vững của thị trường:
Thứ nhất, tiếp tục củng cố và hoàn thiện các mặt hoạt động để ngày càng nâng cao chất lượng dịch vụ cung cấp cho thị trường. Trong năm 2016, sẽ có nhiều cơ chế hoạt động mới của thị trường bắt đầu có hiệu lực và nhiều sản phẩm mới được triển khai.
Để đáp ứng yêu cầu phát triển của thị trường, kịp thời triển khai ý kiến chỉ đạo của lãnh đạo Bộ Tài chính, UBCK, VSD sẽ tiếp tục bám sát các diễn biến hoạt động của thị trường, từ đó sẵn sàng đưa ra các giải pháp thực hiện và cùng với đó là việc tăng cường hơn nữa hiệu quả công tác phối hợp cung cấp dịch vụ với các thành viên, tổ chức phát hành.
Thứ hai, hoàn thành công tác chuẩn bị cho việc triển khai chức năng bù trừ thanh toán giao dịch chứng khoán phái sinh theo mô hình đối tác trung tâm (CCP). Các công tác chuẩn bị về cơ chế pháp lý và hạ tầng kỹ thuật cho hoạt động này đang được VSD phối hợp với UBCK và Sở GDCK Hà Nội triển khai một cách tích cực và sẽ sớm hoàn thành trong thời gian tới để sẵn sàng cho việc triển khai chính thức TTCK phái sinh từ cuối năm 2016.
Thứ ba, tiếp tục hoàn thiện hệ thống thanh toán, giúp nâng cao hiệu quả hoạt động thanh toán thông qua việc triển khai Đề án chuyển chức năng thanh toán tiền giao dịch trái phiếu Chính phủ từ ngân hàng thương mại sang Ngân hàng Nhà nước (NHNN). Đến nay, cơ bản các nội dung của đề án này đã được Bộ Tài chính và NHNN thông qua. Sau khi Đề án được phê duyệt, VSD sẽ phối hợp với đơn vị chức năng của NHNN triển khai thanh toán tiền giao dịch trái phiếu Chính phủ theo thông lệ chuẩn quốc tế.
