Cụ thể, Văn bản số 63 của Hiệp hội do Phó Chủ tịch Đào Phan Long ký gửi kiến nghị lên Bộ Tài Chính và các cơ quan liên quan đề nghị tăng cường kiểm tra, kiểm soát giá khai báo trong việc nhập khẩu xe tải nguyên chiếc hạng trung, hạng nặng.
Hiệp hội này khẳng định, thời gian gần đây đã nhận được một số kiến nghị của DN thành viên về các chiêu trò lách thuế của khá nhiều DN thương mại nhập khẩu xe ô tô nguyên chiếc. Đây là kẽ hở pháp luật cho DN không khai báo trung thực giá trị, đồng thời Cục Hải quan địa phương không cập nhật danh mục hải quan để có truy suất, đánh dấu nghi vấn.
VAMI dẫn chứng: Hiện một số nhà cung cấp xe nguyên chiếc nhập khẩu từ Trung Quốc đều khai báo Hải quan với đơn giá nhập khẩu thấp hơn rất nhiều so với thực tế, trong đó có các dòng xe của hãng ChengLong, DongFeng, SiNoTruck...
Cụ thể, loại xe Ben Chassis Howo 8X4 có tờ khai nhập khẩu ngày 17/4 đến ngày 28/6/2016, giá DN khai báo là 21.865 USD/chiếc (hơn 480 triệu đồng) nhưng giá thực tế là 40.900 USD/chiếc (gần 900 triệu đồng), mức chênh lệch giữa giá thực tế và giá khai báo là hơn 19.000 USD (hơn 400 triệu đồng).
Cũng là dòng xe Howo như trên, tại một tờ khai hải quan vào ngày 31/3/2016, xe này được khai báo 24.740 USD/chiếc (khoảng 544 triệu đồng) nhưng giá trị thực tế là 40.900 USD (gần 900 triệu đồng), mức chênh lệch 16.160 USD (hơn 355 triệu đồng).
Theo phân tích của VAMI, với mức khai báo thấp như trên, nếu theo mẫu tờ khai vào tháng 6/2016, mỗi xe nhập khẩu về Việt Nam, Ngân sách Nhà nước thất thu khoảng 4.759 USD/chiếc (tương ứng 104 triệu đồng/chiếc).
"Như vậy, giả sử 1 năm Việt Nam nhập dòng xe này với số lượng là 10.000 chiếc, thì số tiền thất thu sẽ vào khoảng 47,5 triệu USD (tương ứng hơn 1.000 tỷ đồng)", VAMI ước tính.
Theo VAMI, việc khai báo giá trị thấp khiến Nhà nước thất thu thuế nhập khẩu và thuế giá trị gia tăng. Quan trọng hơn điều này khiến các DN cơ khí đã đầu tư để nội địa hóa gặp nhiều khó khăn. Các DN sản xuất, lắp ráp có thể phải đóng cửa, ngừng sản xuất khiến giá xe sản xuất, lắp ráp trong nước không cạnh tranh được với xe nhập khẩu.
Chính vì vậy, bằng văn bản trên VAMI kiến nghị Bộ Tài Chính tăng cường chỉ đạo kiểm tra, kiểm soát giá khai báo nhập khẩu đầu vào tại các cửa khẩu, đặc biệt là các DN nhập khẩu có dấu hiệu vi phạm báo giá sai để xác minh, làm rõ hóa đơn đầu ra - đầu vào nhằm tránh thất thu thuế cho Nhà nước, đồng thời có chế tài xử lý thật nghiêm khắc đối với các DN vi phạm.
Trước đó, ngày 26/7 báo Dân Trí cũng thông tin, Tổng cục Hải Quan chỉ đạo 5 Cục Hải quan của 5 địa phương là Hà Nội, TP.HCM, Hải Phòng, Đà Nẵng và Bà Rịa - Vũng Tàu về việc rất nhiều dòng xe sang nhập khẩu về Việt Nam dưới dạng hàng biếu, tặng nhưng mức giá khai báo và xác định giá trị hải quan (để làm phương pháp tính) truy thu các loại thuế đối với hàng quà biếu, quà tặng.
Tổng cục Hải quan chỉ rõ cụ thể giá khai báo, giá xác định giá hải quan của rất nhiều dòng xe như Land Cruiser, Lexus RX450H AWD, Land Rover SV Autobiography.. tại 5 Cục Hải quan trên có sự chênh lệch nhau lớn, có xe lên đến hàng trăm triệu đồng. Điều này làm ảnh hưởng đến quá trình nhất thể hóa danh mục hải quan, biểu giá tính thuế. Đồng thời, tạo kẽ hở cho đối tượng xấu lợi dụng chuyển xe nhập ồ ạt về các Cục Hải quan nào xác định trị giá hải quan thấp hơn, nhằm chuộc lợi và trốn nghĩa vụ thuế với Nhà nước.