Robot tự hành và tự động hóa cạo mủ cao su do Công ty Tân Ý và VDBC thực hiện. Ảnh: Lê Toàn
Nội dung trên là một trong những chính sách vừa được HĐND TP.HCM thông qua, trong Nghị quyết quy định các lĩnh vực ưu tiên; tiêu chí, điều kiện, nội dung hoạt động khởi nghiệp đổi mới sáng tạo có thu nhập phát sinh trên địa bàn Thành phố được miễn thuế thu nhập cá nhân, thuế thu nhập doanh nghiệp.
Đây là chính sách ưu đãi theo Nghị quyết số 98 về cơ chế đặc thù cho TP.HCM và Nghị định số 11/2024/NĐ-CP của Chính phủ quy định lãi vay, lợi nhuận hợp lý, phương thức thanh toán, quyết toán dự án đầu tư theo hợp đồng BT; miễn thuế thu nhập doanh nghiệp, miễn thuế thu nhập cá nhân trên địa bàn TP.HCM.
Doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo được hưởng chính sách miễn thuế này phải đáp ứng quy định của HĐND TP.HCM về lĩnh vực ưu tiên; tiêu chí, điều kiện, nội dung hoạt động khởi nghiệp đổi mới sáng tạo.
Theo Nghị quyết vừa được HĐND Thành phố thông qua, doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo được miễn thuế thu nhập doanh nghiệp đối với khoản thu nhập phát sinh trên địa bàn Thành phố từ hoạt động khởi nghiệp đổi mới sáng tạo phải được cấp giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp lần đầu từ ngày 1/1/2020 trở về sau và chưa là công ty đại chúng.
Đồng thời, có doanh thu hàng năm phát sinh từ hoạt động khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trên địa bàn Thành phố trong các lĩnh vực ưu tiên đạt tỷ lệ tối thiểu 30% trên tổng doanh thu.
Đối với tổ chức, cá nhân được miễn thuế thu nhập từ chuyển nhượng vốn góp, quyền góp vốn vào doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo, điều kiện là phải có tên trong giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh lần đầu. Đồng thời, có thời gian tham gia vào doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo tối thiểu 12 tháng.
Riêng tổ chức, cá nhân khác phải đáp ứng điều kiện khi đầu tư vào doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo chưa là công ty đại chúng; không quá 50% vốn điều lệ của doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo sau khi nhận đầu tư; và có thời gian đầu tư vào doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo tối thiểu 24 tháng.
Đối với cá nhân khởi nghiệp sáng tạo được miễn thuế thu nhập từ tiền lương, tiền công phải là thành viên sáng lập, đồng sáng lập hoặc trong đội ngũ phát triển sản phẩm, dịch vụ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo…
HĐND TP.HCM giao UBND Thành phố kịp thời tổ chức thực hiện Nghị quyết đảm bảo công khai, minh bạch, đúng đối tượng, tuân thủ đúng theo quy định pháp luật.
Đồng thời, việc thực hiện phải hướng đến mục tiêu tiết kiệm, chống lãng phí, phù hợp với khả năng cân đối ngân sách của Thành phố, không để xảy ra trục lợi chính sách, không làm phát sinh thủ tục hành chính không cần thiết, đơn giản hóa các quy trình, thủ tục, tạo điều kiện thuận lợi cho cá nhân và doanh nghiệp, đồng thời đảm bảo tiết kiệm thời gian, chi phí.
Theo đánh giá của UBND Thành phố, nếu tính trên số lượng doanh nghiệp hiện hữu cho thấy số lượng doanh nghiệp đang hoạt động tại Thành phố tính đến năm 2023 là hơn 530.000 doanh nghiệp, trong đó doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo có khoảng 2.200 doanh nghiệp, chỉ chiếm 0,4% số lượng doanh nghiệp Thành phố, và chỉ khoảng 40% các doanh nghiệp này hoạt động có khả năng sinh lời và nộp thuế cho nhà nước.
Việt Nam hiện có 4 kỳ lân công nghệ (Unicorn), tuy nhiên các kỳ lân công nghệ này phải mất 7 - 10 năm để trở thành doanh nghiệp tỷ đô. Chính sách này được xây dựng để ưu đãi cho các doanh nghiệp dưới 5 năm, nên số lượng thuế nộp vào không chiếm tỷ trọng nhiều cho nguồn thu của ngân sách nhà nước.
Việc miễn thuế cho các doanh nghiệp sáng tạo và các đối tượng khác trong hệ sinh thái sẽ làm giảm nguồn thu ngân sách cho Thành phố, tuy nhiên, chính sách này sẽ giúp giải quyết các vấn đề cho kinh tế của Thành phố như tạo ra việc làm cho người lao động, thúc đẩy việc ứng dụng công nghệ, đổi mới sáng tạo trong doanh nghiệp.
Mục tiêu quan trọng nhất của hệ sinh thái là làm thế nào phát triển ngày càng nhiều các doanh nghiệp khởi nghiệp và thu hút được nhiều nhất nguồn vốn đầu tư mạo hiểm từ các quỹ đầu tư trong và ngoài nước cho các doanh nghiệp này. Vì vậy, chính sách ưu đãi, miễn thuế là công cụ mạnh nhất để hiện thực hóa lợi thế cạnh tranh cho thị trường khởi nghiệp sáng tạo tại Việt Nam nói chung và Thành phố nói riêng.
Đối với tổ chức khoa học và công nghệ; tổ chức trung gian hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo là các tổ chức hỗ trợ và cung cấp các dịch vụ về ươm tạo, tăng tốc, hỗ trợ thương mại hóa, chuyển giao công nghệ, cung cấp các giải pháp đổi mới sáng tạo trong doanh nghiệp.
Đây là các tổ chức có vai trò quan trọng trong hoạt động nghiên cứu và phát triển, là nền tảng ban đầu để hình thành các sản phẩm khởi nghiệp sáng tạo, phát triển các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo, các doanh nghiệp khoa học và công nghệ, cũng là nơi kết nối và liên kết các nguồn lực trong hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo và rất cần sự ưu đãi từ Nhà nước…
Bên cạnh đó, các nhà đầu tư gồm quỹ đầu tư, tổ chức, doanh nghiệp, nhà đầu tư cá nhân đang đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra một thị trường vốn đầu tư mạo hiểm dồi dào cho khởi nghiệp sáng tạo của Thành phố, đây là phân khúc được đánh giá là vẫn còn rời rạc, không tập trung và đang thiếu trầm trọng.
Đặc biệt, sự khan hiếm của các quỹ nội địa, dễ dẫn đến tình trạng vốn đầu tư mạo hiểm cho các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo phụ thuộc vào các quỹ nước ngoài, bị tác động nhiều khi tình hình kinh tế thế giới thay đổi, do đó miễn thuế thu nhập cá nhân cho các nhà đầu tư cá nhân này sẽ giúp khuyến khích cho việc đầu tư, phát triển cho các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo.
