Mối lo lãi suất
Ông Lê Văn Tuấn, ngụ quận Bình Tân, TP.HCM vừa quyết định không vay tiền ngân hàng mua nhà, vì lãi suất quá cao. Ông Tuấn cho biết, gia đình ông có căn nhà 42 m2 ở phường Bình Hưng Hòa B, quận Bình Tân, nhưng vì đông người, nên quyết định bán căn nhà này để mua căn nhà to hơn ở một dự án tại Long An.
Tiền bán nhà và tiết kiệm vẫn thiếu hơn 100 triệu đồng, nên ông muốn vay thêm ngân hàng khoản này. Tuy nhiên, phía ngân hàng không chịu, vì số tiền vay quá ít và muốn ông vay số tiền cao hơn là 200 triệu đồng với lãi suất 12%/năm.
“Mức lãi suất này quá cao, vì lãi suất tôi gửi tiết kiệm trước đó chỉ 7%/năm, trong khi phải vay thêm một khoản không cần thiết, nên tôi quyết định không vay vốn ngân hàng nữa”, ông Tuấn cho biết.
Tương tự, bà Thương, ngụ quận Bình Thạnh cho biết, do có nhu cầu vay khoảng 1 tỷ đồng mua nhà, bà tìm đến chi nhánh một ngân hàng lớn ở Bình Thạnh để làm thủ tục vay. Tại đây, bà được nhân viên hướng dẫn có 2 hình thức vay là vay ưu đãi trong thời gian cố định, sau đó lãi suất thả nổi, hoặc vay thông thường với lãi suất cố định.
Trường hợp vay thông thường, lãi suất là 10,7%/năm, còn nếu vay ưu đãi thì chọn gói ưu đãi trong thời gian 12 tháng, lãi suất vay là 7,8%/năm, còn trong 24 tháng, lãi suất là 8,8%/năm. Sau thời gian này, lãi suất cho vay bằng lãi suất kỳ hạn 24 tháng cộng thêm biên độ 3,5%/năm.
“Bên cạnh đó, ngân hàng chỉ xét cho vay 50% nhu cầu theo lãi vay ưu đãi, số còn lại phải chuyển sang lãi suất thông thường. Ngoài ra, người vay còn bị ràng buộc thời gian trả nợ. Trong thời gian vay ưu đãi nhất định, người vay không được trả nợ trước hạn, nếu vi phạm, ngoài việc bị phạt, ngân hàng còn tính lại lãi suất trong thời gian vay ưu đãi”, bà Thương cho biết.
Theo tìm hiểu của phóng viên Báo Đầu tư Bất động sản, việc tăng lãi suất cho vay với bất động sản mới được các ngân hàng áp dụng khoảng ba tháng gần đây. Nếu như trước đây, lãi suất cho vay trung bình chỉ dao động khoảng từ 8-9%/năm, thì nay tăng lên từ khoảng 11-12%/năm đối với vay trung hạn và 12,5%/năm với khoản vay dài hạn. Một số ngân hàng lớn hiện vẫn còn áp dụng mức lãi suất cho vay dễ thở hơn, dao động từ khoảng 8-9%/năm, nhưng cũng siết dần các điều kiện ưu đãi.
Lưu ý gì khi vay ngân hàng mua nhà?
Ông Phan Công Chánh, chuyên gia kinh tế, bất động sản cho rằng, với lãi suất cho vay đang tăng, việc dựa vào vốn ngân hàng để mua nhà của người dân cần phải xem lại, nhất là với các nhà đầu tư, nhằm tránh tình trạng thị trường đi xuống, nhà đầu tư sẽ bị mắc kẹt.
Theo ông Chánh, để không gặp khó, người vay mua nhà chỉ nên vay tối đa 50% giá trị ngôi nhà và số tiền phải trả hằng tháng không được vượt quá 50% tổng thu nhập của gia đình. Đây là mức vay an toàn để người vay không rơi vào “bẫy” lãi suất và vẫn còn dư cho sinh hoạt trong gia đình.
Bên cạnh đó, trước khi đặt bút ký vay người vay, cần xem xét kỹ lãi suất thay đổi của ngân hàng. Tốt nhất, khách hàng nên yêu cầu nhân viên ngân hàng tư vấn rõ chi phí qua các năm bằng cách chạy trước bản tính tiền trả gốc và lãi vay hằng tháng.
Ngoài ra, thời hạn của gói vay cũng rất quan trọng. Thông thường, khách hàng vay trên 5 năm đều có lãi suất như nhau, do đó khách hàng nên chọn thời gian vay dài nhất được phép để giảm số vốn gốc hằng tháng xuống thấp nhất.
“Cuối cùng là việc cần xem xét kỹ thủ tục vay, bởi đặc trưng lãi suất ngân hàng tại Việt Nam là cứ sau 6 tháng sẽ thay đổi một lần. Do đó, để tránh việc thả nổi lãi suất, người vay phải ước tính được trong giả định lãi suất tăng, một số chi phí gia đình có thể tăng đột biến. Như vậy, sau khi trừ đi các khoản chi tiêu hằng tháng trong gia đình, số tiền còn lại phải đảm bảo đủ dư để trả ngân hàng”, ông Chánh khuyến nghị.
Còn theo TS. Bùi Quang Tín, chuyên gia ngân hàng, trên thị trường hiện nay có nhiều chương trình ưu đãi lãi suất cho người mua nhà với lãi suất 1-2 năm. Nếu người mua nhà không tính toán kỹ bài toán chi tiêu, trả nợ vay, sẽ có nguy cơ “chết đuối” với lãi suất.
“Thực tế, theo ghi nhận của chúng tôi, tại một số dự án mà chủ đầu tư liên kết với ngân hàng triển khai gói tín dụng cho khách, nhiều khách hàng đang bắt đầu lâm vào cảnh ‘khô máu’ khi ngân hàng bất ngờ tăng lãi suất cho vay”, ông Tín nói.