Theo đó, NHNN đã liên tiếp có động thái hút tiền trên thị trường mở qua phát hành tín phiếu trong 3 ngày gần đây cho thấy, mục tiêu chính là hút bớt tiền để giảm áp lực lên tỷ giá tăng nhẹ gần đây.
Cụ thể, trong ngày 13/3, NHNN tiếp tục hút gần 15.000 tỷ đồng khỏi hệ thống. Tổng cộng có 13 thành viên tham gia đấu thầu, trong đó có 12 thành viên trúng thầu. Lãi suất trúng thầu ở mức 1,4%/năm, kỳ hạn 28 ngày và khối lượng 14.999,7 tỷ đồng.
Trước đó, trong hai phiên giao dịch ngày 11 và 12/3, nhà điều hành cũng hút gần 30.000 tỷ đồng thông qua kênh tín phiếu với cùng kỳ hạn và lãi suất tương tự như trong phiên 13/3. Như vậy, kể từ khi khởi động lại kênh tín phiếu, NHNN đã hút về tổng cộng gần 45.000 tỷ đồng thanh khoản khỏi hệ thống, trong khi không có động thái bơm thêm.
Giới phân tích nhận định, nhà điều hành bắt đầu hút tiền trong bối cảnh thanh khoản dư thừa khi tín dụng quay đầu giảm trong những tháng đầu năm (theo thông tin đưa ra từ NHNN tín dụng 2 tháng đầu năm giảm khoảng 1%).
Lãi suất qua đêm liên ngân hàng đã giảm mạnh so với mức đỉnh từng đạt được trong ngày 21/2/2024 (4,14%) và đang có xu hướng tiến về mặt bằng thấp được duy trì trong giai đoạn dư thừa thanh khoản vào cuối năm 2023.
Điều đáng quan tâm là kể từ khi NHNN bắt đầu hút tiền, tỷ giá đã có xu hướng giảm so với mức đỉnh.
Tỷ giá trung tâm giữa VND với USD do NHNN công bố ở mức 23.957 đồng ngày 13/3, tăng 2 đồng so với hôm qua. Tại các ngân hàng thương mại, giá USD đồng loạt đi ngang và giảm so với hai ngày trước đó.
Chẳng hạn, Vietcombank giữ nguyên giá mua 24.430 đồng, bán ra 24.800 đồng; Eximbank tiếp tục duy trì giá mua 24.410 đồng, bán ra 24.800 đồng...Đồng thời, giá USD trên thị trường tự do cũng giảm mạnh còn 25.300-25.500, trước đó giá USD trên thị trường tự do có thời điểm còn lên đến mức 25.700 đồng.
Theo nhận định của nhiều chuyên gia, việc NHNN mở lại kênh tín phiếu chủ yếu đến từ áp lực tỷ giá. Thông tin từ lãnh đạo ngành ngân hàng cũng cho rằng, nguyên nhân chính là do thanh khoản ngắn hạn VND của hệ thống ngân hàng dư thừa, cần điều tiết qua việc phát hành tín phiếu để hỗ trợ tỷ giá.
Điều này có thể làm cho lãi suất VND trên thị trường liên ngân hàng có thể đi lên, rút ngắn chênh lệch với lãi suất USD, góp phần hạ nhiệt tỷ giá USD/VND. Lãi suất liên ngân hàng kỳ hạn qua đêm đã tăng từ 0,76%/năm trong phiên 11/3 lên 1,47%/năm trong phiên 12/3; lãi suất kỳ hạn 1 tháng từ 1,29% lên 1,67%/năm.
Tuy nhiên, giới phân tích tài chính đưa ra nhận định, trong lần can thiệp này, động lực làm tăng tỷ giá chủ yếu đến từ các yếu tố trong nước như nhu cầu USD tăng cao do nhập khẩu phục hồi, hiện tượng giá vàng và bitcoin phá đỉnh thúc đẩy nhu cầu USD tự do tăng cao. Đặc biệt, giá vàng trong nước cao hơn giá quốc tế khó loại trừ vàng lậu vào thị trường là nguyên nhân đẩy tỷ giá tự do tăng, tác động lên tỷ giá trong ngân hàng.
