Lợi suất trái phiếu chính phủ kỳ hạn 3 năm trên thị trường thứ cấp đầu tuần này đã xuống mức thấp nhất trong vòng 4 năm (kể từ tháng 2/2009) xuống 8,38%/năm, theo thống kê của Bloomberg. Lợi suất này giảm 7 điểm cơ bản so với ngày giao dịch trước đó.
Tương tự, lợi suất trái phiếu kỳ hạn 2 năm và 5 năm trên thị trường thứ cấp cũng đang rơi xuống vùng đáy của năm 2009, cũng theo thống kê của Bloomberg. Lợi suất kỳ hạn 2 năm đang ở vùng 8 - 8,3%/năm, trong khi lợi suất kỳ hạn 5 năm ở mức 9 - 9,3%/năm. Lợi suất trái phiếu kỳ hạn 10 năm đang ở mức 10,2%/năm.
So với tuần trước đó, các lợi suất này đã giảm đáng kể ở hầu hết các kỳ hạn. Kỳ hạn 1 năm giảm 9 điểm, kỳ hạn 2 năm giảm 32 điểm, kỳ hạn 3 năm giảm tận 46 điểm, chỉ kỳ hạn 4 năm và kỳ hạn 10 năm tăng nhẹ, thống kê của CTCK Sài Gòn (SSI) cho thấy.
Diễn biến này tiếp nối đà giảm đã kéo dài từ giữa năm 2012 của thị trường trái phiếu chính phủ thứ cấp, xuất phát từ tình trạng các NHTM – những nhà đầu tư chủ yếu trên thị trường trái phiếu – dư thừa tiền do tín dụng không có đầu ra, dẫn đến tiền của các ngân hàng đổ mạnh vào kênh đầu tư trái phiếu.
“Các ngân hàng vẫn đang đổ xô vào kênh trái phiếu do thừa tiền, đẩy giá trái phiếu liên tục lên cao, khiến lợi suất giảm xuống”, giám đốc đầu tư của một NHTM lớn có trụ sở ở Hà Nội cho biết. “Đầu ra cho tín dụng vẫn đang hết sức khó khăn”.
Trước đó, trên thị trường sơ cấp, lợi suất trái phiếu cũng chứng kiến đà giảm mạnh mẽ và tốc độ giảm thậm chí còn gia tăng hơn những tuần trước đó. Tuần vừa qua không có phiên đấu thầu trái phiếu chính phủ nào, nhưng trong tuần trước đó, Kho bạc Nhà nước đã có một tuần huy động thành công lớn khi mà lợi suất ở cả 3 kỳ hạn 2, 3 và 5 năm đều giảm 35 - 50 điểm cơ bản, cao hơn nhiều so với mức giảm 10 - 20 điểm trong phần lớn các tuần trước đó. Lợi suất của các kỳ hạn này lần lượt đạt 8,44%, 8,65% và 9,3%/năm (so với 8,95%, 9,15% và 9,65%/năm của tuần trước đó).
Dấu hiệu của tình trạng dư thừa thanh khoản của các NHTM đang được thể hiện rõ rệt ở trên thị trường tiền tệ. Lãi suất cho vay qua đêm đã ở mức 2,5%/năm đầu tuần này, đặc biệt lãi suất 1 tuần đã giảm 215 điểm so với tuần trước đó xuống 2,6%, trong khi lãi suất kỳ hạn 1 tháng giảm từ 6% xuống 5%, kỳ hạn 2 tháng cũng giảm hơn 100 điểm từ 7,03% xuống 6%. Bên cạnh đó, Ngân hàng Nhà nước lại tiếp tục bán tín phiếu hút dòng tiền dư thừa của các NHTM, với tổng lượng bán trị giá 6.140 tỷ đồng. Lãi suất tín phiếu kỳ hạn 91 ngày cũng xuống còn 6,5% từ mức 6,8%/năm hồi giữa tháng 12.
“Chúng tôi thấy, lợi suất trái phiếu (sơ cấp) đã phá các ngưỡng 9%/năm và đang chuyển động theo đúng diễn biến trên thị trường 1 và thị trường 2”, báo cáo của SSI viết.
Trong khi đó, trên thị trường tài chính đang xuất hiện những tin đồn về việc trần lãi suất huy động có thể tiếp tục giảm về 7%/năm trong quý I/2013 từ mức 8%/năm hiện nay. Tuần trước, TS. Lê Xuân Nghĩa, thành viên Hội đồng tư vấn chính sách tài chính tiền tệ quốc gia, phát biểu với báo giới rằng, lãi suất có khả năng giảm tiếp xuống 7%/năm trong quý I/2013, theo chủ trương giảm lãi suất của Chính phủ.
Tuy nhiên, “tin đồn chỉ là tin đồn, vẫn phải theo dõi diễn biến lạm phát nữa”, ông Phạm Lưu Hưng, phó giám đốc kinh tế vĩ mô thuộc Bộ phận nghiên cứu của SSI nhận xét về tác động của tin đồn hạ trần lãi suất tới thị trường trái phiếu. Nhiều chuyên gia khác trên thị trường trái phiếu cũng cho rằng, đà giảm hiện nay của lợi suất trái phiếu chính phủ chủ yếu vẫn do tình trạng tắc nghẽn thanh khoản. Tác động của thông tin hạ trần lãi suất, nếu có, sẽ xảy ra vào cuối quý I.
Cùng với việc lợi suất kỳ hạn 2, 3 và 5 năm chạm các mức thấp kỷ lục - đồng nghĩa với việc giá trái phiếu ở các kỳ hạn này đã khá đắt - các nhà đầu tư cũng đang chuyển dịch đáng kể sang các kỳ hạn khác đang có lợi suất cao hơn. Theo thống kê của SSI, khối lượng giao dịch mua bán hẳn (outright) trong tuần qua của kỳ hạn 4 năm đã tăng đột biến từ 58 lên 780 tỷ đồng và khối lượng giao dịch này của kỳ hạn 10 năm tăng gần gấp đôi lên 120 tỷ đồng, trong khi khối lượng giao dịch này của kỳ hạn 3 năm giảm 15% xuống gần 917 tỷ đồng.
