Xét trong 3 năm qua, nhất là sau khi có Nghị quyết 42, nợ xấu toàn hệ thống đã được kiểm soát tốt khi duy trì dưới mức 2%.
Ngân hàng đồng loạt phát mãi tài sản
SHB vừa thông báo bán khoản nợ vay giá trị 9,6 tỷ đồng của bà Phạm Thị Tuyết Nhung, bao gồm 8,7 tỷ đồng dư nợ gốc và 92,4 triệu đồng dư nợ lãi còn lại tạm tính đến ngày 5/11/2019. Cùng với đó, SHB bán khoản nợ gồm 3 tỷ đồng nợ gốc và gần 47 triệu đồng dư nợ lãi của CTCP Tư vấn đầu tư Angel Lina.
Tài sản đảm bảo của các khoản vay trên là quyền sử dụng đất và quyền sở hữu nhà ở gắn liền với đất. Giá mua bán 2 khoản nợ bằng tổng giá nợ gốc, nợ lãi và được thanh toán bằng tiền mặt theo phương thức thỏa thuận.
Ðược biết, bà Phạm Thị Tuyết Nhung là Giám đốc Công ty Angel Lina, vừa bị Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP.HCM tống đạt quyết định khởi tố bị can, thi hành lệnh bắt tạm giam về hành vi Lừa đảo chiếm đoạt tài sản, ước tính số tiền chiếm đoạt hơn chục tỷ đồng.
BIDV cũng đang rao bán một loạt khoản nợ và tài sản giá trị hàng trăm tỷ đồng ở nhiều tỉnh, thành phố. Chẳng hạn, tại TP.HCM, BIDV đấu giá khoản nợ của Công ty TNHH Thanh An An, với tài sản đảm bảo là 30 quyền sử dụng đất tại huyện Bình Chánh, giá khởi điểm chào bán là 115,4 tỷ đồng; BIDV - Chi nhánh Châu Thành Sài Gòn đấu giá tài sản là lô đất tại Long Trường, quận 9, diện tích 925,3 m2, giá khởi điểm hơn 24 tỷ đồng.
Tại Nghệ An, BIDV bán khoản nợ giá trị 85,2 tỷ đồng của CTCP Ðầu tư và thương mại dầu khí Nghệ An, bao gồm gần 40 tỷ đồng dư nợ gốc, 45 tỷ đồng lãi trong hạn và 328 triệu đồng lãi phạt quá hạn. Giá khởi điểm của khoản nợ bằng tổng dư nợ.
Tại Ðồng Tháp, BIDV tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất thuộc dự án Xây dựng hệ thống nhà kho chứa, dây chuyền chế biến gạo tại tỉnh này với giá khởi điểm 130 tỷ đồng.
Khu đất có diện tích 61.000 m2 được sử dụng làm cơ sở sản xuất, kinh doanh với thời hạn đến 20/7/2061. Công trình trên đất gồm nhà làm việc, nhà xưởng, hệ thống sấy lúa…
Tại Hà Nội, BIDV - Chi nhánh Mỹ Ðình tổ chức đấu giá thiết bị gia dụng thương hiệu Fagor, Safari, Dedietrich, Brandt, tại tầng 1,2,3 Khu tổ hợp văn phòng, trung tâm thương mại và chung cư cao cấp Golden Palace, giá khởi điểm chào bán gần 4 tỷ đồng…
VIB cho biết, từ ngày 10/11/2019, Ngân hàng hỗ trợ phát mãi 33 nền đất và 10 lô góc xây biệt thự Bình Tân, liền kề Siêu thị Aone Mail Bình Tân, TP.HCM. Tất cả nền đất đã có sổ hồng, mua xong công chứng chuyển nhượng ngay tại văn phòng công chứng nhà nước. VIB hỗ trợ vay 50% và thanh toán linh hoạt.
Sacombank rao bán 6 tài sản xử lý nợ với trị giá gần 3.500 tỷ đồng, trong đó có một số thửa đất ở xã Phong Phú, huyện Bình Chánh, TP.HCM trị giá 931 tỷ đồng.
Nợ xấu giảm, nhưng nợ nhóm 5 vẫn tăng
Với nỗ lực đẩy mạnh xử lý thời gian qua, nợ xấu của các ngân hàng nhìn chung đã giảm mạnh, song nợ nhóm 5 (nợ có khả năng mất vốn) có xu hướng tăng ở số tuyệt đối.
Chẳng hạn, tại BIDV, tính đến 30/9/2019, mặc dù tỷ lệ nợ xấu trên tổng dư nợ cho vay khách hàng của BIDV chỉ nhích nhẹ từ 1,9% hồi đầu năm lên 2,09% và vẫn ở ngưỡng thấp, nhưng trong đó nợ nhóm 5 tăng 70% lên 12.194 tỷ đồng.
Hiện chi phí dự phòng của BIDV vẫn ở mức cao, đạt 16.502 tỷ đồng, tăng 14,8% so với cùng kỳ. BIDV nằm trong nhóm ngân hàng trích lập dự phòng rủi ro nhiều nhất trong hệ thống ngân hàng hiện nay.
Tương tự, ngân hàng có tỷ lệ nợ xấu hàng thấp nhất hệ thống chỉ ở mức 1,07% tổng dư nợ là Vietcombank cũng có chung tình trạng là nợ nhóm 5 tăng 1,9% lên 4.860 tỷ đồng tính tới 30/9/2019.
Nợ xấu của VPBank nếu bóc tách khỏi hoạt động của FECredit cũng chỉ ở mức 2,45% tổng dư nợ, nhưng để đảm bảo an toàn, VPBank đã trích ra 3.522 tỷ đồng trong quý III/2019, tăng 28% so với cùng kỳ 2018. Lũy kế 9 tháng, VPBank trích lập 9.993 tỷ đồng để dự phòng rủi ro tín dụng, tăng gần 22% so với cùng kỳ.
Tại MBBank, tổng chi phí hoạt động quý III/2019 tăng gần 42% so với cùng kỳ 2018, lên mức 1.968 tỷ đồng. Chi phí dự phòng cũng tăng lên 830,13 tỷ đồng trong kỳ, nâng dự phòng lũy kế 9 tháng lên hơn 2.500 tỷ đồng.
Tỷ lệ nợ xấu của MBBank tính đến 30/9/2019 ở mức 1,35%, nhưng nợ nhóm 5 đã tăng từ 858,56 tỷ đồng lên 1.345 tỷ đồng.
Tại OCB, ngân hàng này có tổng cộng 1.778 tỷ đồng nợ xấu tính đến hết tháng 9/2019, tăng 38,1% so với cuối năm 2018 và chiếm 2,62% trên tổng dư nợ cho vay khách hàng.
Trong đó, nợ nhóm 3 tăng 1,5 lần, nợ nhóm 4 tăng 2,5 lần, trong khi nợ nhóm 5 gần như không đổi. Tại thời điểm cuối năm 2018, tỷ lệ nợ xấu trên tổng dư nợ cho vay khách hàng của OCB là 2,28%.
Liên quan tới kết quả xử lý nợ xấu, tính từ thời điểm Nghị quyết 42/2017/QH14 có hiệu lực ngày 15/8/2017 đến 30/8/2019, đã có 236.800 tỷ đồng nợ xấu được xử lý.
Trong đó, nợ xấu nội bảng đạt 137.000 tỷ đồng, các khoản nợ xấu đang hạch toán nằm ngoài bảng cân đối kế toán đạt 47.970 tỷ đồng và các khoản nợ xấu đã bán cho VAMC được thanh toán bằng trái phiếu đặc biệt đạt 51.120 tỷ đồng.
Thực tế, trong hoạt động ngân hàng, nợ xấu luôn song hành cùng tăng trưởng tín dụng và tỷ lệ nợ xấu có thể tăng - giảm trong từng thời điểm cụ thể. Dẫu vậy, việc phát mãi tài sản thu hồi nợ xấu còn gặp nhiều khó khăn, đó cũng là một trong những lý do khiến quá trình xử lý nợ xấu của các ngân hàng chậm lại.
Ðơn cử, dự án Tòa nhà Saigon One Tower được VAMC đưa ra đấu giá từ nhiều năm nay, kể cả bán theo Nghị quyết 42, nhưng đến nay vẫn chưa tìm được nhà đầu tư.
Hay như Sacombank liên tục phải giảm giá bán các tài sản phát mãi, với mức giảm hàng nghìn tỷ đồng, nhưng vẫn khó bán.
