Một tài liệu nội bộ của chính phủ Nga ngày 30/12 cho biết Moskva có kế hoạch triển khai các hệ thống tên lửa đối hạm mới Bastion với tầm bắn hơn 300 km và Bal có tầm bắn 130 km trên 6 đảo ngoài khơi Hokkaido và bán đảo Kamchatka, Japan Times đưa tin.
Theo giới quan sát, kế hoạch trên cho thấy Nga coi trọng vai trò chiến lược của những hòn đảo này trong việc bảo vệ biển Okhotsk và pháo đài sức mạnh hạt nhân của Moskva cũng như chống lại sự hiện diện quân sự ngày càng tăng của Mỹ tại khu vực.
Bằng cách thiết lập hệ thống phòng thủ xung quanh các đảo ở biển Okhotsk, mục đích của Nga là ngăn các tàu nước ngoài tiếp cận vùng biển mà nước này triển khai các tàu ngầm hạt nhân, đồng thời vẫn đảm bảo tự do hàng hải cho Hạm đội Thái Bình Dương có trụ sở tại Vladivostok.
Nguồn tin từ chính phủ Nga cho biết kế hoạch được đưa ra từ mùa hè năm 2018 nhưng chưa rõ Tổng thống Vladimir Putin đã phê duyệt hay chưa.
Bộ Quốc phòng Nga hồi giữa tháng 12 cũng thông báo sẽ xây dựng các cơ sở triển khai vũ khí và đưa binh sĩ đến 4 khu doanh trại mới xây dựng trên hai trong 4 đảo thuộc quần đảo Nam Kuril mà phía Nhật gọi là Lãnh thổ phương Bắc.
Thông tin về các kế hoạch của Nga được đưa ra trong bối cảnh Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe nhiều khả năng sẽ tới Moskva vào ngày 21/1 nhằm bàn bạc hạ nhiệt căng thẳng giữa hai nước liên quan đến tranh chấp lãnh thổ. Tokyo hồi tháng 7 yêu cầu Moskva giảm các hoạt động quân sự trên các đảo ở tây Thái Bình Dương nhưng bị Nga bác bỏ.
Tranh chấp quần đảo Nam Kuril/Lãnh thổ phương Bắc bắt đầu từ sau Thế chiến II. Cả hai nước đều tuyên bố chủ quyền với 4 hòn đảo tại khu vực, khiến Nga và Nhật Bản chưa thể ký hiệp ước hòa bình để chính thức kết thúc chiến tranh.
Vị trí Biển Okhotsk và bán đảo Kamchatka của Nga. Đồ họa: Wikipedia.