Nhiều nhà phân tích kỳ vọng nền kinh tế lớn thứ ba thế giới sẽ phục hồi trong quý này khi kiểm soát được dịch bệnh, tuy nhiên, tình trạng tắc nghẽn sản xuất toàn cầu ngày càng trầm trọng, gây ra rủi ro ngày càng tăng đối với Nhật Bản khi nước này phụ thuộc lớn vào xuất khẩu.
Takeshi Minami, nhà kinh tế trưởng tại Viện nghiên cứu Norinchukin cho biết: “Sự sụt giảm lớn hơn nhiều so với dự kiến do những hạn chế của chuỗi cung ứng, khiến sản lượng ô tô và chi phí đầu tư bị ảnh hưởng nặng nề. Chúng tôi kỳ vọng, nền kinh tế sẽ phục hồi trong quý này nhưng tốc độ phục hồi sẽ chậm lại, do chỉ số tiêu dùng tháng 9 tăng trưởng chưa tốt ngay cả sau khi các hạn chế về COVID-19 được nới lỏng vào cuối tháng 9".
Nền kinh tế Nhật giảm 3% trong quý III sau khi điều chỉnh tăng 1,5% trong quý đầu tiên. Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) sơ bộ của Nhật Bản giảm 0,8%, nhiều hơn so với dự đoán của thị trường là giảm 0,2%.
Một số nhà phân tích cho biết, việc Nhật Bản phụ thuộc quá nhiều vào ngành công nghiệp ô tô đồng nghĩa với việc nền kinh tế nước này dễ bị ảnh hưởng bởi sự gián đoạn thương mại hơn các nước khác.
Shinichiro Kobayashi, nhà kinh tế chính tại Mitsubishi UFJ Research and Consulting cho biết, các nhà sản xuất ô tô chiếm một phần lớn trong lĩnh vực sản xuất của Nhật Bản với một loạt các nhà thầu phụ.
Kế hoạch kích thích
Thủ tướng Fumio Kishida có kế hoạch soạn một gói kích thích kinh tế quy mô lớn trị giá "vài chục nghìn tỷ yên" vào thứ Sáu tuần trước. Nhưng một số nhà kinh tế tỏ ra nghi ngờ về tác động của nó đối với tăng trưởng kinh tế trong ngắn hạn.
Minami của Norinchukin cho biết: “Gói này có thể sẽ là một tập hợp các biện pháp tăng trưởng ngắn hạn và dài hạn và trọng tâm có thể không rõ ràng, vì vậy nó sẽ không có nhiều tác động trong thời gian tới”.
Chỉ số tiêu dùng giảm 1,1% trong quý III so với quý trước sau khi tăng 0,9% trong quý II. Chi phí tài sản cố định (chi phí vốn) cũng giảm 3,8% trong quý III sau khi tăng 2,2% trong quý trước. Nhu cầu trong nước giảm làm GDP mất 0,9% trong quý III.
Sản lượng xuất khẩu giảm 2,1% trong quý III so với quý trước do thương mại bị ảnh hưởng bởi tình trạng thiếu chip và những hạn chế trong chuỗi cung ứng. Các nhà phân tích kỳ vọng nền kinh tế Nhật Bản sẽ tăng trưởng 5,1% trong quý này, khi hoạt động tiêu dùng khởi sắc và sản lượng ô tô tăng lên.
Tuy nhiên, các doanh nghiệp Nhật Bản vẫn phải đối mặt với rủi ro do chi phí hàng hóa cao hơn và tắc nghẽn nguồn cung, có nguy cơ làm suy yếu triển vọng kinh tế trong ngắn hạn và trung hạn.
Takahide Kiuchi, cựu thành viên hội đồng quản trị Ngân hàng Trung ương Nhật Bản, hiện là nhà kinh tế trưởng tại Viện nghiên cứu Nomura, cho biết GDP của Nhật có thể sẽ không trở lại mức trước đại dịch cho đến nửa cuối năm 2023.
Kiuchi nói thêm: “Sự suy thoái của Trung Quốc, hạn chế về nguồn cung, giá năng lượng tăng và sự giảm tốc ở các nước phương Tây bị ảnh hưởng bởi lạm phát sẽ làm giảm tốc độ tăng trưởng của Nhật Bản đến giữa năm 2022. Do xuất khẩu vẫn còn khó khăn, nền kinh tế Nhật Bản có thể sẽ trải qua mức tăng trưởng trung bình khoảng 1 -2% trong các quý tới, ngay cả khi tính đến tác động của gói kích thích kinh tế".
