Nguồn: Chinhphu.vn
Ông Lâm đã có những đánh giá về các thay đổi chính của luật đất đai (sửa đổi). Nội dung đầu tiên là làm rõ hơn vai trò và việc giải phóng mặt bằng trong dự án. Theo đó, luật linh hoạt trong các phương pháp bồi thường, ưu tiên sự tạo ra các công cụ sản xuất cho những người bị thu hồi đất. Quy định yêu cầu đảm bảo tái định cư và bồi thường trước khi tiến hành thu hồi đất. MSVN kỳ vọng, trong tương lai sẽ giảm thiểu các khiếu nại trong công tác thu hồi đất và chính vì vậy, chi phí bồi thường có khả năng tăng lên.
Bên cạnh đó, tập trung hơn vào việc đấu giá, đấu thầu đặc biệt là các dự án nhà ở thương mại. "Với việc thắt chặt hơn việc đấu thầu dự án, chúng tôi cho rằng sẽ giảm thiểu việc các chủ đầu tư gom đất và xin dự án như trước đây", ông Lâm nói và cho rằng điều này sẽ tác động tốt tới các doanh nghiệp có bảng cân đối tài chính vững chắc cũng như có khả năng triển khai các dự án lớn như VHM, NLG hay KDH.
Một thay đổi chính khác của luật, đó là thay đổi và bổ sung cách tính giá đất mới. Loại bỏ khung giá đất của tỉnh và thay vào đó, hội đồng nhân dân cấp tỉnh quyết định danh sách giá đất ban đầu để công bố và triển khai từ ngày 1/1/2026. Hàng năm, hội đồng nhân dân cấp tỉnh có trách nhiệm trình hội đồng nhân dân cùng cấp để quyết định về việc điều chỉnh, sửa đổi và bổ sung vào danh sách giá đất sẽ áp dụng từ ngày 11 của năm tiếp theo.
Với danh sách giá đất, xác định giá đất dựa trên giá thị trường, sẽ tiếp cận giá thị trường và theo đó chi phí bồi thường, chi phí thay đổi mục đích sử dụng đất sẽ tăng trong tương lai. Chính vì vậy, MSVN kỳ vọng các doanh nghiệp có dự trữ đất sạch và hoàn thiện pháp lý sẽ hưởng lợi.
Với nội dung, đề xuất hạn chót không muộn hơn 180 ngày cho các tỉnh thành để xác định giá đất kể từ ngày ban hành quyết định về phân bổ đất, cho thuê đất, hoặc thay đổi mục đích sử dụng đất, ông Lâm cho rằng, đề xuất này có vẻ khả thi hơn so với hạn chót cứng là 90 ngày trong Nghị định 10/2023 (có hiệu lực từ ngày 20/5/2023).
Với những thay đổi trên, điều MSVN kỳ vọng ở luật mới này có thể sẽ rơi vào hai trường hợp. Với kịch bản tích cực, điều được mong đợi nhất là thời gian phát triển dự án nhà ở thương mại sẽ được rút ngắn nếu các cơ quan chính phủ có thể phát hành phí sử dụng quyền đất sớm hơn.
Trong kịch bản ngược lại, việc tăng tốc phát hành phí sử dụng quyền đất sẽ dẫn đến chi phí phát triển cao hơn. Ngoài ra, Luật Nhà ở và Luật Kinh doanh Bất động sản đã được phê duyệt có một số điều khoản mới, như việc giảm tiền đặt cọc của người mua cho nhà tương lai từ 10% xuống còn 5% (Luật Kinh doanh Bất động sản) và không cho phép vay ngân hàng sử dụng tài sản thế chấp chéo, điều này sẽ ảnh hưởng đến cấu trúc vốn và chi phí tài trợ một cách đáng kể.
