Bà có thể cho biết chỉ số nào phục hồi mạnh nhất trong năm qua sau khi giảm mạnh do Covid-19?
Sau khi sụt giảm mạnh hơn 30% trong quý đầu năm do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, các chỉ số chứng khoán bắt đầu hồi phục từ đầu quý II và có sự tăng trưởng liên tục trong 9 tháng còn lại của năm 2020.
Diễn biến các chỉ số chứng khoán năm 2020. |
Tính đến 14/12/2020, chỉ số VN-Index đã phục hồi 61,4%, VN30 tăng 68%, các chỉ số còn lại đều tăng trên 70% so với mức thấp nhất trong năm 2020.
Chỉ số VNFinlead phục hồi mạnh nhất với mức tăng 83,7% so với thời điểm thấp nhất trong năm 2020.
So với các thị trường trong khu vực, VN-Index là một trong những chỉ số có mức tăng trưởng dương cao nhất, với mức tăng trưởng 10,73% so với cuối năm 2019.
Đúng năm thị trường chứng khoán biến động mạnh thì xuất hiện nhiều quỹ đầu tư theo chỉ số (ETF) mới. HOSE có đo lường được dòng vốn vào thị trường thông qua các quỹ này?
2020 là năm đầu tiên HOSE chào đón thêm 5 quỹ ETF niêm yết mới, cao nhất kể từ lúc quỹ ETF đầu tiên trên chỉ số VN30 của Công ty Quản lý quỹ đầu tư Việt Nam (VFM) niêm yết trên Sở vào năm 2014.
Trong 7 quỹ ETF hiện nay đang niêm yết trên HOSE, có 3 quỹ tham chiếu trên chỉ số VN30, 2 quỹ trên chỉ số VN100 và VNX50 và 2 quỹ trên chỉ số VNDiamond và VNFinLead do 4 công ty quản lý quỹ vận hành gồm: VFM, Công ty Quản lý quỹ SSIAM, Công ty Quản lý quỹ Mirae Asset Việt Nam, Công ty Quản lý quỹ VinaCapital.
Tổng giá trị tài sản ròng của 7 quỹ ETF tại ngày 14/12/2020 là 12.800 tỷ đồng, tăng 46,75% so với cuối năm 2019. Trong đó, 5 quỹ ETF niêm yết mới có quy mô 5.600 tỷ đồng, tăng khoảng 9 lần so với mức huy động 616 tỷ đồng vào thời điểm niêm yết, trong đó quỹ ETF mô phỏng trên chỉ số VNDiamond được vận hành bởi VFM có sự tăng trưởng vượt bậc về quy mô, gấp khoảng 40 lần từ khi niêm yết vào đầu tháng 5/2020.
Sau giai đoạn phát triển như vậy, so sánh với thị trường khu vực thì quy mô quỹ ETF sàn HOSE ở mức nào?
Có 7 quỹ ETF niêm yết trên HOSE với tổng quy mô giá trị tài sản ròng đạt 12.800 tỷ đồng, tương đương 540 triệu USD. Nếu so sánh với các sở giao dịch chứng khoán trong khu vực ASEAN về quy mô quỹ ETF trên chỉ số cổ phiếu, quy mô thị trường ETF của HOSE hiện chỉ xếp sau Singapore với 1.33 tỷ USD và đang cao hơn so với các thị trường còn lại như Thái Lan là 221 triệu USD, Philippines là 40 triệu USD và Malaysia là 12 triệu USD.
Quỹ đầu tư chỉ số có phải là công cụ phù hợp cho nhà đầu tư nước ngoài "lách room" không, theo bà?
ETF không chỉ là công cụ giúp đa dạng hóa sản phẩm đầu tư trên thị trường, gia tăng thanh khoản, mà còn là một sản phẩm gián tiếp nhằm thu hút thêm nhiều dòng vốn đầu tư từ nước ngoài do ETF không giới hạn tỷ lệ sở hữu nhà đầu tư nước ngoài.
ETF không chỉ là công cụ giúp đa dạng hóa sản phẩm đầu tư trên thị trường, gia tăng thanh khoản, mà còn là một sản phẩm gián tiếp nhằm thu hút thêm nhiều dòng vốn đầu tư từ nước ngoài do ETF không giới hạn tỷ lệ sở hữu nhà đầu tư nước ngoài.
Thực tế, có trên 90% nhà đầu tư nước ngoài đang sở hữu các quỹ ETF niêm yết trên HOSE. Đặc biệt, những ETF mô phỏng theo những chỉ số, bao gồm những cổ phiếu hết room như VNDiamond thu hút rất nhiều dòng vốn đầu tư từ nước ngoài.
Tại ngày 14/12/2020, tổng giá trị tài sản ròng của Quỹ ETF VFMVNDIAMOND đạt khoảng 4.300 tỷ đồng, là quỹ ETF có quy mô vốn lớn thứ hai trên thị trường niêm yết hiện nay.
Ngoài ra, ETF được thiết kế trên những rổ chỉ số do sở giao dịch chứng khoán tính toán vận hành với danh mục thành phần là những cổ phiếu có chất lượng cao, quy mô vốn hóa và thanh khoản tốt nhất thị trường. Vì vậy, đây cũng là những sản phẩm phù hợp với nhà đầu tư cá nhân, để đa dạng hóa danh mục, gián tiếp đầu tư vào cổ phiếu tốt.
Như vậy, có thể kỳ vọng sẽ có thêm các chỉ số và các quỹ ETF mới nữa?
Hiện nay, HOSE đã xây dựng và tính toán hơn 30 chỉ số với các nhóm chỉ số theo quy mô vốn hóa, nhằm phục vụ nhu cầu đa dạng của thị trường.
Với xu hướng đầu tư thụ động đang tăng trưởng, HOSE có chủ trương phát triển mạnh các dòng chỉ số đầu tư theo yêu cầu của quỹ để thiết kế sản phẩm ETF. Ngoài ra, trong kế hoạch phát triển sản phẩm chỉ số mới của HOSE giai đoạn 2021 - 2025, Sở sẽ tiếp tục nghiên cứu phát triển dòng sản phẩm chỉ số theo chủ đề như chỉ số cổ tức cao (high dividend yield index), chỉ số đòn bẩy (leverage index), chỉ số tăng trưởng, chỉ số giá trị giúp đa dạng hóa các sản phẩm chỉ số, tạo thêm sự lựa chọn cho nhà đầu tư và thu hút dòng vốn ngoại cho thị trường.
Xu hướng đầu tư thụ động vào các quỹ ETF, quỹ chỉ số (quỹ thụ động) gia tăng do tính đơn giản, minh bạch và chi phí thấp, được quản lý bởi công ty quản lý quỹ chuyên nghiệp. Nhà đầu tư có thể thuận lợi theo dõi và đánh giá hiệu quả cũng như chất lượng của danh mục chứng khoán.
Chi phí tham gia đầu tư vào các quỹ ETF thấp hơn so với các loại hình quỹ chủ động khác. Vì thế, chúng tôi cho rằng, dòng vốn đầu tư thông qua quỹ này còn tiếp tục tăng trưởng.