HoREA đánh giá BT là hình thức đầu tư ưu việt. Ảnh: Thành Nguyễn.
Theo HoREA, thời gian qua, Quốc hội đã ban hành Luật Quản lý, sử dụng tài sản công để thay thế Luật Quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước; Chính phủ ban hành các nghị định quy định về sử dụng, sắp xếp, xử lý tài sản công và về đầu tư theo hình thức công tư.
Tuy nhiên, do chưa ban hành quy định mới để thay thế Quyết định số 23/2015/QĐ-TTg ngày 26/06/2015 của Thủ tướng Chính phủ (quy định cơ chế Nhà nước thanh toán bằng quỹ đất cho nhà đầu tư khi thực hiện dự án đầu tư xây dựng theo hình thức xây dựng - chuyển giao) nay đã hết hiệu lực, nên trên thực tế, kể từ ngày 01/01/2018 đến nay, vẫn còn thiếu quy phạm pháp luật quy định việc sử dụng tài sản công để thanh toán cho dự án BT.
Đến ngày 28/03/2018, Bộ Tài chính đã phải ban hành văn bản số 3515/BTC-QLCS gửi các Bộ, Ủy ban nhân dân thành phố các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương hướng dẫn thực hiện: "Tạm dừng việc xem xét, quyết định sử dụng tài sản công để thanh toán cho nhà đầu tư kể từ ngày 01/01/2018 cho đến khi Nghị định của Chính phủ quy định việc sử dụng tài sản công để thanh toán cho nhà đầu tư khi thực hiện dự án đầu tư theo hình thức xây dựng - chuyển giao (BT) có hiệu lực thi hành".
Theo HoREA, việc Bộ Tài chính ban hành văn bản nói trên là hợp lý và việc Chính phủ xem xét, hoàn thiện Nghị định để sớm ban hành sẽ đáp ứng được kỳ vọng của các nhà đầu tư và người dân.
Về nội dung dự thảo, HoREA cũng góp ý, bổ sung một số điều, cụ thể:
Hoàn thiện nội dung Khoản 4 Điều 3 Dự thảo, như sau: "Thời điểm thanh toán dự án BT hoặc thanh toán dự án BT theo tiến độ, đối với trường hợp thanh toán bằng quỹ đất, là thời điểm Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương (sau đây gọi là Ủy ban nhân dân cấp tỉnh) ban hành quyết định giao đất, cho thuê đất cho nhà đầu tư trong thời hạn không quá 15 (hoặc 30) ngày, sau khi nhà đầu tư đã hoàn thành dự án BT; hoặc sau khi có khối lượng xây dựng công trình dự án BT hoàn thành theo tiến độ được cơ quan nhà nước có thẩm quyền xác định theo quy định của pháp luật về đầu tư, xây dựng".
Hoàn thiện nội dung Khoản (3.b) Điều 5 Dự thảo, như sau: "Giá trị quỹ đất dự kiến thanh toán tương đương với giá trị Dự án BT hoặc giá trị Dự án BT được thỏa thuận thanh toán theo giai đoạn được duyệt. Trong đó, giá trị quỹ đất dự kiến thanh toán tương đương được xác định tại thời điểm phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi bằng phương pháp xác định giá đất cụ thể theo quy định của pháp luật đất đai.
Trường hợp giá trị quỹ đất dự kiến thanh toán tương đương phù hợp với quy định tại Khoản (2.a) Điều 18 Nghị định 44/2014/NĐ-CP thì được tính bằng diện tích quỹ đất dự kiến giao nhân với giá đất theo mục đích sử dụng mới tại Bảng giá đất do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh ban hành nhân với Hệ số điều chỉnh giá đất để tính thu tiền sử dụng đất, thu tiền thuê đất do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh ban hành".
Hoàn thiện nội dung Khoản 3, Điều 4 Dự thảo, như sau: "Giá trị Dự án BT để thanh toán là giá trị Dự án BT được quyết toán theo quy định của pháp luật; Dự án BT được thỏa thuận thanh toán theo giai đoạn được thanh toán 80% giá trị khối lượng công trình được kiểm tra thống nhất; Cơ quan Nhà nước có thẩm quyền thanh toán cho nhà đầu tư trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày phê duyệt quyết toán Dự án BT".
Bổ sung "quy hoạch chi tiết 1/2000" vào Khoản 1 Điều 8 Dự thảo Nghị định như sau: "Căn cứ quy hoạch chi tiết 1/2000 hoặc quy hoạch chi tiết 1/500 đã được phê duyệt theo quy định của pháp luật, đề nghị của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền ký hợp đồng BT và nhà đầu tư...", để phù hợp với Khoản 2 Điều 35 Nghị định 63/2018/NĐ-CP ngày 04/5/2018 quy định "Quy hoạch xây dựng tỷ lệ 1/2000 hoặc 1/500 (nếu có) của quỹ đất dự kiến thanh toán cho nhà đầu tư phải được lập và phê duyệt theo quy định của pháp luật trước khi báo cáo nghiên cứu khả thi được phê duyệt" và đảm bảo tính khả thi.
Ngoài ra, HoREA còn đề nghị Chính phủ có Văn bản chỉ đạo hoặc giao cho Bộ Tài chính hướng dẫn các Bộ, ngành, các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương và các nhà đầu tư Dự án BT thực hiện các giải pháp cần thiết để xử lý tình huống đối với các Dự án BT bị tạm dừng triển khai thực hiện việc thanh toán bằng quỹ đất kể từ ngày 01/01/2018 đến nay để tháo gỡ khó khăn cho các bên có liên quan.
