Đặc biệt, sự bùng nổ thông tin bất động sản trên các kênh truyền thông phi chính thống đang khiến chính doanh nghiệp, chủ đầu tư “đau đầu”, người tiêu dùng dễ bị lạc vào ma trận thông tin thiếu tính xác thực.
“Ma trận” phi chính thống
Tại cuộc mở bán đất nền một dự án ở phía Tây Hà Nội mới đây, khi báo chí chính thống chưa có một dòng giới thiệu về lễ mở bán, chủ đầu tư cũng chưa công bố chính thức, thì tại nhiều diễn đàn trên mạng xã hội (có diễn đàn với cả trăm nghìn thành viên), thông tin mở bán, tiền chênh mỗi suất đã được thành viên đưa tin, bình luận với tần suất dày đặc.
Những thông tin phi chính thống này trên mạng xã hội lan truyền với tốc độ chóng mặt và rất khó kiểm chứng. Song vì các thông tin tràn ngập trên mạng xã hội, đến nỗi không ít người tin là thật. Vì thế, sau khi tiếp cận thông tin trên các diễn đàn và đi mua sản phẩm, nhưng không mua được sản phẩm từ chủ đầu tư vì hết hàng, có khách hàng đành chấp nhận bỏ thêm hàng trăm triệu đồng để mua lại sản phẩm từ nhà đầu tư thứ cấp, dù vài ngày sau đó, chủ dự án mở bán thêm đợt mới.
Đây chỉ là một dẫn chứng cụ thể. Còn trên thị trường, dự án nào sắp mở bán và đang mở bán, thông tin trên các kênh truyền thông phi chính thống cũng chiếm thế thượng phong so với các thông tin ít ỏi trên kênh truyền thông báo chí chính thống.
Tại Hà Nội cũng như nhiều tỉnh thành khác, hoạt động truyền thông bán bất động sản, cũng như người mua bất động sản hiện nay bị tác động không nhỏ bởi các loại hình truyền thông phi chính thống, cụ thể là các diễn đàn mạng xã hội, trang rao vặt, trang tin điện tử, tin nhắn rác điện thoại và cả các dạng banner đường phố.
Cuộc chiến truyền thông khốc liệt hơn khi có nhiều dự án, doanh nghiệp chọn cùng lúc vài đơn vị phân phối, khiến doanh nghiệp nào cũng đẩy mạnh truyền thông, nhất là truyền thông trên các diễn đàn, các trang tin phi chính thống để lôi kéo khách hàng tìm đến đơn vị mình.
Việc các doanh nghiệp truyền thông bán hàng “nhanh như chảo chớp” khiến chủ đầu tư nhiều phen hú vía. Bởi thông tin bản thân đơn vị phân phối đưa ra nhiều khi cũng chưa chuẩn xác, không nguyên bản, hoặc chưa được xác nhận, kiểm chứng từ chủ đầu tư.
Câu chuyện một đơn vị phân phối tại Hà Nội mới đây bị chủ đầu tư phạt hàng trăm triệu động vì “cầm đèn chạy trước ôtô”, truyền thông mà không có sự phối hợp với doanh nghiệp chủ đầu tư là một ví dụ, một bài học xương máu, nhưng không phải doanh nghiệp nào cũng “sợ”.
Chính vì vậy, tham dự một buổi đào tạo về quảng cáo và bán bất động sản tại một đơn vị phân phối mới đây, người viết không khỏi giật mình khi người thuyết trình áp ra chỉ tiêu mỗi ngày, mỗi nhân viên phải đăng tin lên vài chục diễn đàn, mạng xã hội khác nhau. Vị này cũng hướng dẫn cách đăng tin trên các diễn đàn, trang tin để người mua nhà thấy hấp dẫn phải gọi điện ngay cho nhà môi giới để hỏi mua nhà, dù thông tin đưa lên các diễn đàn chưa hẳn đã là sự thật.
Đại diện một đơn vị phân phối lớn chia sẻ, do sản phẩm bất động sản là hàng hóa đặc thù, nên người mua nhà ai cũng muốn nhìn trực tiếp, cảm nhận trực tiếp và được tư vấn trực tiếp trước khi mua. Nhưng để tiếp cận được khách hàng này, đơn vị bán hàng phải quảng cáo giật gân. Việc quảng cáo giật gân thường rất khó thực hiện trên báo chí chính thống, trong khi đối với các kênh phi chính thống thì đây là việc đơn giản, tiếp cận tới nhiều người hơn, với mức phí không quá lớn.
Việc làm truyền thông bán hàng, theo vị đại diện này, có thể khiến nhiều người không có nhu cầu mua nhà phải rầu lòng vì cảm giác bị làm phiền, bị “khủng bố”. Nhưng đến lượt đơn vị phân phối, họ cũng không thể kiểm soát được hoạt động truyền thông cũng như đối tượng tiếp cận là người có nhu cầu thực sự hay không, khi đối tượng truyền thông lại do đơn vị cung cấp dịch vụ khác thực hiện.
Giành giật thị phần báo chí
Có một thực tế là thị trường bất động sản bùng nổ, các doanh nghiệp địa ốc và đơn vị phân phối phải “chi đậm” cho hoạt động truyền thông để duy trì cỗ máy bán hàng và đà tăng trưởng, nhưng dòng tiền doanh nghiệp chi cho hoạt động truyền thông trên các kênh báo chí chính thống lại không đáng kể.
Đại diện một doanh nghiệp bất động sản mới nổi tại Hà Nội gần đây “kêu trời” vì doanh nghiệp này chấp nhận chi cả tỷ đồng cho đơn vị phân phối làm truyền thông, nhưng thương hiệu của chủ đầu tư không được hưởng lợi. Bởi lẽ, đơn vị bán hàng không quảng cáo nhiều về dự án cũng như chủ đầu tư trên các báo chí chính thống, mà chỉ chú tâm vào quảng cáo bán hàng trên mạng xã hội và tin nhắn điện thoại.
Câu chuyện này không phải là cá biệt. Theo thành viên điều hành một trang tin tài chính - chứng khoán (không phải cơ quan báo chí chính thống), sự bùng nổ của thị trường bất động sản khiến doanh thu của trang tin này trong 2 năm trở lại đây tăng nhanh, trong đó trên 70% doanh thu đến từ quảng cáo bán bất động sản.
Quản trị của một trang tin tức bất động sản không mấy tiếng tăm trong cuộc trà dư tửu hậu với người viết mới đây cũng khoe về sự bùng nổ của thị trường địa ốc khiến nhiều doanh nghiệp tìm đến trang tin này quảng cáo, nhằm “phủ sóng” toàn bộ những kênh thông tin bất động sản mà người quan tâm đến bất động sản có thể hiện diện.
Trao đổi với đại diện một đơn vị phân phối tại Hà Nội, vị này cho biết, các doanh nghiệp địa ốc hiện nay có xu hướng “giao khoán” hoạt động truyền thông dự án và truyền thông bán hàng cho đơn vị phân phối. Đến lượt các đơn vị phân phối, họ thường thực dụng hơn, muốn tiếp cận đến số đông phục vụ việc bán hàng nên đa số chọn truyền thông qua mạng xã hội, qua tin nhắn điện thoại, trên các trang tin có lượng truy cập lớn, mà rất ít báo điện tử chính thống đáp ứng được yêu cầu.
Và hơn nữa đăng thông tin trên các kênh này dễ dàng đưa những thông tin “không nhất thiết là sự thật”, điều mà không được phép thực hiện trên báo chí chính thống.
Thực tế, hệ thống báo chí chính thống tại Việt Nam, nhất là các báo kinh tế, trong những năm gần đây gặp khó khăn về tài chính. Nhiều tờ báo phải giảm số lượng phát hành, thậm chí phải đình xuất bản. Vì thế, sự hồi phục của thị trường bất động sản được nhiều tờ báo kỳ vọng sẽ là “cứu cánh”, góp phần giúp tờ báo hồi sinh. Không ít tờ báo đã ra thêm phụ trương bất động sản, hoặc mở thêm chuyên mục, chuyên trang bất động sản. Thế nhưng, thị phần quảng cáo bất động sản của báo chí chính thống vẫn chỉ chiếm một tỷ lệ rất nhỏ, khi các tờ báo chính thống không thể chạy đua với các trang tin về tin tức giật gân, nhảm nhí để câu hit, câu view và câu quảng cáo!