Hôm nay ông Đinh La Thăng hầu tòa lần hai

7 bị cáo bị truy tố với tội danh Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng. Riêng bị cáo Ninh Văn Quỳnh (nguyên Kế toán trưởng kiêm Trưởng Ban Tài chính Kế toán và Kiểm toán PVN) còn phạm tội Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản.

Có 20 luật sư đăng ký tham gia bào chữa cho các bị cáo. Bị cáo Đinh La Thăng mời 5 luật sư gồm ông Nguyễn Huy Thiệp, Đào Hữu Đăng, Phan Trung Hoài, Nguyễn Ngọc Luận, Lê Văn Thiệp. Bị cáo Nguyễn Xuân Sơn (nguyên Phó Tổng giám đốc PVN) mời 4 luật sư bào chữa gồm ông Nguyễn Đình Ngọc, Phạm Công Hùng, Nguyễn Minh Tâm và Nguyễn Thị Minh Châu. Bị cáo Ninh Văn Quỳnh (nguyên Kế toán trưởng) mời luật sư Đỗ Ngọc Quang và Đỗ Ngọc Anh.

PVN tham dự phiên tòa với tư cách nguyên đơn dân sự. Hội đồng xét xử cũng triệu tập giám định viên, 4 người làm chứng, 6 cá nhân và 1 tổ chức với tư cách là người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan. Hội đồng xét xử gồm 5 người, chủ tọa điều hành phiên tòa là thẩm phán Nguyễn Thị Xuân Thu.

Theo cáo trạng, năm 2008, PVN có chủ trương góp vốn vào Ngân hàng thương mại cổ phần Đại Dương - Oceanbank khi ngân hàng này tăng vốn điều lệ từ 1.000 tỷ đồng lên 2.000 tỷ đồng. Tại các văn bản báo cáo do Nguyễn Ngọc Sự (nguyên Phó Tổng giám đốc PVN) trình thể hiện Oceanbank là ngân hàng có quy mô nhỏ, khả năng thanh khoản thấp; tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu giảm xuống còn 18,6% vào những tháng đầu năm 2008.

PVN cũng có kết luận: “Oceanbank đang đứng trước bài toán nặng nề nhất về khả năng đứng vững và có thể phát triển trong giai đoạn thị trường tài chính tiền tệ đang có nhiều biến động, cạnh tranh khốc liệt ở tương lai rất gần khi thanh khoản kém, vốn và tiềm lực tài chính thấp…”.

Mặc dù biết rõ hiện trạng yếu kém của Oceanbank nhưng ông Đinh La Thăng đã không thảo luận, xin ý kiến Hội đồng quản trị, nhanh chóng ký thỏa thuận hợp tác số 6943 ngày 18/9/2008 để PVN tham gia góp vốn. Hành vi này trái với các quy định về Điều lệ của PVN.

Lời khai của Hà Văn Thắm (nguyên Chủ tịch HĐQT Oceanbank) khẳng định, trước khi ký thỏa thuận, PVN chưa tiếp xúc với Oceanbank để tổ chức khảo sát, thẩm định tình hình hoạt động ngân hàng.

Từ thỏa thuận trên, PVN có 3 lần góp vốn vào Oceanbank với tổng số tiền 800 tỷ đồng. Lần góp vốn thứ nhất là ngày 1/10/2008, góp 400 tỷ đồng tương đương 20% vốn điều lệ. Lần thứ hai, ngày 31/5/2010, khi Oceanbank tăng vốn lên 5.000 tỷ đồng, PVN góp bổ sung 300 tỷ đồng. Hai đợt góp vốn này, PVN ban hành Nghị quyết triển khai thực hiện trước khi có ý kiến của Thủ tướng Chính phủ, không thực hiện theo yêu cầu của Bộ Tài chính để đảm bảo các điều kiện góp vốn.

Đến thời điểm ngày 1/1/2011, Luật Các tổ chức tín dụng năm 2010 đã có hiệu lực và quy định rõ, một cổ đông là tổ chức không được sở hữu vượt quá 15% vốn điều lệ của một tổ chức tín dụng (Khoản 2, Điều 55). Tuy nhiên, với trách nhiệm là Chủ tịch Hội đồng thành viên, ông Đinh La Thăng không chỉ đạo việc thoái vốn mà lại ký quyết định giao cho bà Vũ Thị Thanh Hương làm người đại diện 20% phần vốn của PVN tại Oceanbank.

Hành vi này đã tạo điều kiện để các bị can Nguyễn Xuân Thắng, Nguyễn Thanh Liêm, Vũ Khánh Trường, Nguyễn Xuân Sơn, Ninh Văn Quỳnh tiếp tục thực hiện việc góp vốn trái pháp luật 100 tỷ đồng (đợt ba). Hậu quả là toàn bộ số tiền 800 tỷ đồng bị mất hoàn toàn khi Oceanbank kinh doanh thua lỗ và bị Ngân hàng Nhà nước mua lại giá 0 đồng.

Trong giai đoạn truy tố, ông Đinh La Thăng nhận trách nhiệm trước pháp luật với tư cách người đứng đầu PVN và xin được hưởng sự khoan hồng của pháp luật.

Ngoài ra, cáo buộc cũng thể hiện, từ tháng 3/2009 đến tháng 12/2013, Ninh Văn Quỳnh đã lạm dụng chức vụ, quyền hạn của mình để nhận và chiếm đoạt số tiền 20 tỷ đồng là tiền chi lãi ngoài hợp đồng tiền gửi của PVN tại OceanBank từ Nguyễn Xuân Sơn. 

Đỗ Mến-Bùi Trang