“Hai mặt” của cổ đông lớn

Red River Holding đề nghị EVE trả cổ tức 35%

“Cuộc chiến” giành quyền lợi

Tại ĐHCĐ năm 2014 của CTCP Everpia Việt Nam (EVE) vừa qua, nhiều cổ đông và Ban lãnh đạo EVE không khỏi… sốc, vì cổ đông lớn Red River Holding nắm 12,3% cổ phần của EVE đã lôi kéo nhiều cổ đông khác cùng phủ quyết hàng loạt nội dung trình ĐHCĐ thông qua. Diễn biến này gợi nhớ lại cách đây hai năm, do thất bại trong việc đưa người vào HĐQT của CTCP Đá ốp lát cao cấp Vinaconex (VCS), Red River Holding đã phủ quyết toàn bộ các nội dung trình ĐHCĐ thông qua.

Tại ĐHCĐ của một DN ngành nông nghiệp niêm yết trên HOSE năm ngoái, Red River Holding cũng “gây sự”. Đây là từ mà chủ tịch HĐQT của DN này sử dụng để mô tả tình huống đại diện Red River Holding đề nghị ĐHCĐ thông qua phương án giảm 50% mức thưởng vượt lợi nhuận cho ban lãnh đạo DN, đồng thời tăng tỷ lệ trả cổ tức lên gấp đôi, nhưng không được đại hội thông qua.

“Nếu trong kỳ ĐHCĐ năm nay, Red River Holding vẫn đòi trả cổ tức cao, tôi sẽ đề nghị họ cử người tham gia cùng chỉ đạo bán hàng, phát triển thị trường, chứ không có chuyện chỉ đơn thuần bỏ vốn vào DN, rồi đưa ra hết yêu sách này đến đòi hỏi khác”, vị chủ tịch trên nói.

Trở lại câu chuyện của EVE, theo ông Lee Jae Eun, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc EVE, từ khi trở thành cổ đông lớn của EVE, Red River Holding đã đóng góp nhiều lời khuyên hữu ích cho EVE trong mở rộng hệ thống phân phối trong nước và xuất khẩu, tăng cường hoạt động quản lý, cũng như giám sát đầu tư. Tuy nhiên, việc Red River Holding đòi chia cổ tức tới 35% so với mức 11% mà HĐQT EVE đề xuất là… không thể chấp nhận. Năm ngoái, EVE lãi gần 85 tỷ đồng, không thể đủ để chia cổ tức 35%, trong khi Công ty đang cần vốn để đầu tư phát triển sản xuất.

“Thực ra, việc trình đại hội thông qua phương án chia cổ tức năm 2013 với tỷ lệ 11% là EVE đã nhân nhượng trước yêu cầu của Red River Holding, bởi theo kế hoạch ban đầu, tỷ lệ này là 10%”, ông Lee cho biết.

Cuộc tranh luận gay gắt giữa lãnh đạo EVE và ông Jean Charles Belliol, đại diện cho Red River Holding gần như diễn ra trong suốt 3 giờ của cuộc họp. Tình hình chỉ tạm lắng khi cả 2 phương án chi trả cổ tức năm 2013 là 11% theo đề xuất của HĐQT EVE và 35% theo đề nghị của Red River Holding, đều không được ĐHCĐ thông qua.

Nhìn lại các cuộc “đấu khẩu” của Red River Holding với lãnh đạo các DN, xem ra quỹ này đang thực hiện “cuộc chiến” giành quyền lợi cho cổ đông. Một khi Red River Holding và DN không gặp nhau tại điểm cân bằng lợi ích, thì cuộc chiến này sẽ còn tiếp diễn. Hệ quả nhãn tiền mà họ, cũng như các cổ đông khác phải gánh chịu là DN tốn thêm thời gian, chi phí tổ chức lại ĐHCĐ và tìm cách “cắt đứt” quan hệ với nhà đầu tư lớn.

“Đã đến lúc Red River Holding thoái vốn chưa…”?

Đó là câu hỏi ông Lee đặt ra cho ông Jean Charles Belliol, như một cách thể hiện EVE không còn muốn “chung sống” với Red River Holding. Tuy nhiên, câu hỏi này không được trả lời.

“EVE rất trân trọng đồng vốn đầu tư của các cổ đông, nhưng Công ty cũng cần sự thấu hiểu, chia sẻ của cổ đông về hiện trạng hoạt động, nhất là trong bối cảnh đầu năm nay, tình hình kinh doanh của EVE gặp khó khăn. Để làm ra một đồng lợi nhuận, đồng vốn có vai trò đáng kể, nhưng cổ đông lớn đừng quá nhấn mạnh đến vị trí của đồng vốn mà đưa ra những đòi hỏi ích kỷ vì quyền lợi của họ nhiều hơn là nghĩ về DN”, ông Lee nói và giãi bày, ngoài đồng vốn, để DN làm ăn có lãi, còn cần nhiều yếu tố rất quan trọng khác như: năng lực, uy tín, cũng như tâm huyết của đội ngũ lãnh đạo, tạo dựng được thị trường… Những yếu tố này có được đòi hỏi ban điều hành DN phải lao tâm khổ tứ, gắn bó cả đời với DN; trong khi những đóng góp vô hình này không phải lúc nào cũng được cổ đông nhìn nhận.

Kết thúc ĐHCĐ của EVE, ĐTCK đề nghị Red River Holding giải thích rõ hơn đòi hỏi trả cổ tức cao, cũng như vì sao lôi kéo nhiều cổ đông khác phủ quyết các nội dung trình ĐHCĐ thông qua, nhưng ông Jean Charles Belliol từ chối trả lời.

Trong quá trình diễn ra đại hội, một trong những lý do mà ông Jean Charles Belliol dẫn ra để yêu cầu EVE trả cổ tức 35% là những DN mà Quỹ đang đầu tư như HPG, FPT đều trả cổ tức cao (năm 2013, FPT trả cổ tức 55%, HPG trả 30% - PV).

Hữu Đạo