Ông Nghĩa (trái) và Huy khi bị bắt giữ.
Viện kiểm sát Nhân dân Tối cao vừa ra cáo trạng truy tố Từ Thành Nghĩa, nguyên Tổng giám đốc Liên doanh Việt - Nga Vietsovptro (VSP) và Võ Quang Huy, cựu Chánh kế toán VSP cùng về tội Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản, theo Điều 355 Bộ Luật hình sự 2015.
Theo kết quả điều tra, VSP tiền thân là Xí nghiệp Liên doanh Dầu khí Vietsovpetro, là một tổ chức kinh tế được thành lập hoạt động theo Hiệp định liên Chính phủ giữa Việt Nam và Liên Xô trước đây (nay là Cộng hòa Liên bang Nga).
Tổ chức và hoạt động của VSP chịu điều chỉnh của điều ước quốc tế mà Chính phủ hai bên đã ký kết đồng thời phải tuân thủ các quy định của pháp luật Việt Nam.
Theo Hiệp định gần nhất giữa Việt Nam và Liên bang Nga ký kết ngày 27/10/2010, thời hạn hoạt động của VSP đến năm 2030; vốn điều lệ của VSP là 1,5 tỷ USD, trong đó Chính phủ Việt Nam góp 51% (tương đương 765 triệu USD) và Chính phủ Liên bang Nga góp 49% (tương đương 735 triệu USD).
Quá trình hoạt động, một số cá nhân là lãnh đạo VSP đã có hành vi vi phạm pháp luật và bị truy tố, điều tra.
Cụ thể, từ cuối năm 2008, VSP bắt đầu sử dụng các dịch vụ ngân hàng của Ngân hàng TMCP Đại dương (Oceanbank). Đến năm 2009, thực hiện chỉ đạo của Tập đoàn Dầu khí Việt nam (PVN) về việc ưu tiên sử dụng dịch vụ tài chính của Oceanbank (PVN góp 20% vốn điều lệ), VSP đã có nhiều hợp đồng gửi tiền có kỳ hạn, duy trì số dư lớn trên tài khoản thanh toán tại Oceanbank Chi nhánh Vũng Tàu.
Từ cuối năm 2008 đến năm 2014, VSP ký 54 hợp đồng tiền gửi VND, tổng số tiền 13.200 tỷ đồng; ký 70 hợp đồng tiền gửi USD, tổng số tiền 1,26 tỷ USD.
Đối với tiền gửi không kỳ hạn, VSP mở 4 tài khoản thanh toán với số dư hàng tháng duy trì từ 200 - 900 tỷ đồng và từ 10 - 400 triệu USD.
Giai đoạn từ năm 2008 đến tháng 6/2013, ông Nguyễn Hữu Tuyến làm Tổng giám đốc VSP ký 44 hợp đồng tiền gửi VND, tổng số tiền 11.300 tỷ đồng; ký 62 hợp đồng tiền gửi USD, tổng số tiền 1,19 tỷ USD.
Giai đoạn từ tháng 7/2013 đến năm 2014, ông Từ Thành Nghĩa làm Tổng giám đốc (thay Nguyễn Hữu Tuyến nghỉ hưu) ký 10 hợp đồng tiền gửi có kỳ hạn VND tổng số tiền 1.900 tỷ đồng và 5 hợp đồng tiền gửi có kỳ hạn USD tổng số tiền 55 triệu USD.
Theo chủ trương chi lãi ngoài của Oceanbank, trong thời gian từ năm 2013 - 2014, Nguyễn Minh Thu, nguyên Tổng giám đốc Oceanbank đã 5 lần nhận tiền để chi tiền ngoài hợp đồng cho ông Từ Thành Nghĩa, ông Võ Quang Huy, Chánh kế toán của VSP.
Cơ quan điều tra xác định, trong giai đoạn năm 2013 - 2014, Nguyễn Minh Thu đã đưa tiền lãi ngoài cho Võ Quang Huy 5 lần, tổng số tiền 5,2 tỷ đồng và 130.000 USD (tương đương gần 8 tỷ đồng), đưa cho Từ Thành Nghĩa 3 lần tổng số tiền 1,5 tỷ đồng và 30.000 USD (tương đương 2,1 tỷ đồng).
Về tỷ lệ chi tiền, Nguyễn Minh Thu khai là dựa vào sự ảnh hưởng của từng người trong việc VSP gửi tiền vào Oceanbank. Vai trò của Võ Quang Huy, Chánh kế toán là chính và phải quan tâm hơn Tổng giám đốc Nguyễn Hữu Tuyến và sau này là Từ Thành Nghĩa.
Hành vi của các bị can đủ căn cứ kết luận phạm vào tội Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản theo quy định tại Điều 355 Bộ luật Hình sự 2015 sửa đổi năm 2017.
Được biết, liên quan đến việc nhận lãi ngoài từ Oceanbank, cơ quan tiến hành tố tụng đang tiếp tục điều tra xác minh xử lý theo pháp luật. Một số trường hợp nhận tiền lãi ngoài sử dụng cá nhân đã được xét xử, truy tố như trường hợp xảy ra tại Viện Dầu khí Việt Nam, CTCP Lọc hóa dầu Bình Sơn.
