Sáng 2/5, đến lượt bị cáo Hà Văn Thắm (nguyên Chủ tịch HĐQT Oceanbank) là người cuối cùng tự bào chữa.
Bị cáo đề nghị HĐXX đổi tội danh về tội Tham ô tài sản, Lạm dụng chức vụ quyền hạn, chức vụ chiếm đoạt tài sản sang tội Cố ý làm trái quy định của Nhà nước. Riêng về tội Vi phạm quy định cho vay trong tổ chức tín dụng, bị cáo không có ý kiến thêm.
Bổ sung tình tiết giảm nhẹ
Giọng nói gấp gáp, bị cáo Hà Văn Thắm cho rằng, tại phiên sơ thẩm, bị cáo không được hưởng các tình tiết giảm nhẹ. Ở phiên phúc thẩm, bị cáo đưa ra 6 tình tiết giảm nhẹ là gia đình bị cáo có công với cách mạng, bản thân bị cáo nhận được nhiều bằng khen của Chủ tịch nước, ban ngành và các tổ chức xã hội; bị cáo thành khẩn khai báo, phối hợp với với cơ quan điều tra.
Bị cáo cũng đề nghị xem xét hoàn cảnh chi lãi ngoài và pháp luật hiện hành không cấm hành vi này. Mặt khác, bị cáo đã chủ động đưa hết cổ phiếu, tài sản để cơ quan điều tra niêm phong nhằm khắc phục hậu quả.
Về phần dân sự, cựu Chủ tịch HĐQT Oceanbank đề nghị xem xét các tình tiết mới. Bị cáo chỉ ra cụ thể những khoản tiền trong số tiền tiền 1.576 tỷ đồng hiện vẫn còn mâu thuẫn, chưa được làm rõ hoặc đã có kết luận.
Trong đó, có 256 tỷ đồng, Oceanbank tạm ứng đã hoàn ứng. Theo bị cáo, Oceanbank chỉ chi ra 1.319 tỷ đồng chi lãi ngoài. Oceanbank mới hiện cũng trích lập dự phòng số tiền này, không phải 1.576 tỷ đồng như quy kết.
Có 125 tỷ đồng chi cho 3 khách hàng thông qua Nguyễn Thị Minh Thu gồm Liên doanh Việt - Nga Vietsovpetro (VSP), Công ty Lọc hóa dầu Bình Sơn (BSR), Tổng Công ty Thăm dò Khai thác Dầu khí (PVEP). Cơ quan điều tra đã khởi tố 3 vụ án tại các công ty này.
Có 105 tỷ đồng ông Trần Đức Chính – nguyên Kế toán trưởng Vinashin đã xác định làm rõ.
Có 146 tỷ đồng là số tiền 6/7 cá nhân sử dụng cơ quan điều tra xác minh không phải chi lãi suất ngoài. Số tiền này không chi sai, không hạch toán sai.
Có 66 tỷ đồng chi cho khách hàng cá nhân, Oceanbank mới đã ra công văn trên toàn hệ thống dừng thu tiền khách hàng, chờ quyết định của tòa. Đây là bằng chứng cho thấy tiền chi khách hàng không phải không thu hồi được.
Với những chứng cứ trên, bị cáo Hà Văn Thắm đề nghị HĐXX xem xét tách phần dân sự giải quyết bằng vụ án khác. Nếu không tách vụ án thì điều chỉnh giảm 256 tỷ đồng trong phần thiệt hại; tách các khoản tiền chưa làm rõ và tuyên các khách hàng phải bồi hoàn tiền nhận lãi ngoài cho Oceanbank.
"Chỉ gây thiệt hại phi vật chất"
Cho rằng bản án sơ thẩm chỉ sử dụng một động cơ duy nhất để kết 3 tội danh, bị cáo Thắm khẳng định, việc chi lãi ngoài không gây thiệt hại vật chất cho Oceanbank, chỉ gây thiệt hại phi vật chất.
Bị cáo cũng chỉ ra rằng, bản án sơ thẩm không công bằng giữa các bị cáo, giữa các khách hàng và giữa các cổ đông.
Bị cáo Hà Văn Thắm giải thích, trong vụ án này, bị cáo Nguyễn Mạnh Thắng và Lê Thị Thu Thủy (nguyên Phó tổng giám đốc Oceanbank) có hành vi giúp sức cho Nguyễn Xuân Sơn nhưng kết luận điều tra cho rằng, 2 bị cáo chỉ biết Sơn chi tiền cho PVN nên không có căn cứ kết tội đồng phạm giúp sức. Nếu công bằng, bị cáo cũng cần được xem xét ở góc độ này.
Bị cáo cho rằng, có một số khách hàng hợp tác, sớm hoàn trả tiền cho Oceanbank khi cơ quan điều tra có ý kiến; một số khách hàng khác khẳng định không nhận tiền, không hoàn trả. Nếu chấp nhận bản án sơ thẩm sẽ không công bằng giữa khách hàng đàng hoàng và những khách hàng không hợp tác.
Cũng theo bị cáo, nếu PVN được hưởng 49 tỷ đồng thì các cổ đông lớn, nhỏ khác cũng phải được công bằng. Tuy nhiên, đại diện Viện kiểm sát đề nghị không chấp nhận đơn kháng cáo của cổ đông VNT và OGC, trong khi 20% cổ phần của PVN là cổ phiếu phổ thông, không phải cổ phiếu ưu đãi.
Kết thúc phần tự bào chữa, bị cáo Thắm lo ngại bản án sơ thẩm không thể hiện sự răn đe, thượng tôn pháp luật. Ở hành vi cố ý làm trái, có hơn 55.000 cá nhân/đơn vị kinh tế tham gia hành vi chi/nhận lãi ngoài. Có khách hàng là người chủ động, đàm phán để Oceanbank chi lãi suất vượt trần. Khách hàng nhận tiền sai quy định mà không phải bồi hoàn, dẫn đến nguy cơ khách hàng có thể gây sức ép cho ngân hàng làm trái.
Bị cáo cũng mong HĐXX giải quyết mâu thuẫn trong động cơ, mục đích mà bản án sơ thẩm đã quy kết. Bị cáo “chỉ có mục đích thu hút tiền gửi của PVN, không có mục đích câu kết với Nguyễn Xuân Sơn để vụ lợi, tạo lợi ích nhóm”.