Chỉ số giá gạo của Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên Hợp Quốc (FAO) trong tháng 7 đã tăng 2,8% lên 129,7 điểm. Con số này tăng 19,7% so với cùng kỳ năm trước và là giá trị danh nghĩa cao nhất kể từ tháng 9/2011. Đà tăng giá gạo mạnh nhất đến từ Thái Lan.
Báo cáo cho biết: “Những lo ngại về tác động tiềm tàng của El Nino đối với sản xuất ở một số nhà cung cấp đã củng cố thêm đà tăng của giá, cũng như sự gián đoạn do mưa gây ra và sự thay đổi chất lượng trong vụ thu hoạch hè thu đang diễn ra của Việt Nam”.
 |
Hợp đồng tương lai giá gạo thô (rough rice) trên Sàn giao dịch hàng hóa Chicago |
El Nino là một hiện tượng khí hậu được đánh dấu bởi nhiệt độ và điều kiện thời tiết khắc nghiệt có thể làm gián đoạn cuộc sống và sinh kế.
Ấn Độ - quốc gia xuất khẩu gạo lớn nhất thế giới - đã cấm xuất khẩu gạo trắng non-basmati vào ngày 20/7 khi chính phủ nước này tìm cách kiềm chế giá lương thực tăng cao trong nước và đảm bảo có đủ nguồn cung trong nước “với giá cả hợp lý”.
Nước này chiếm hơn 40% thương mại gạo toàn cầu. Ngay cả khi lệnh hạn chế xuất khẩu gạo chỉ ảnh hưởng đến một phần tổng lượng gạo xuất khẩu của Ấn Độ, FAO lưu ý rằng động thái này đã “làm tăng mối lo ngại về an ninh lương thực đối với một bộ phận lớn dân số thế giới”.
Oscar Tjakra, nhà phân tích cấp cao tại ngân hàng nông nghiệp và thực phẩm toàn cầu Rabobank cho biết: “Rất có thể chúng ta sẽ thấy chỉ số giá gạo của FAO tháng 8/2023 cao hơn so với tháng 7/2023”.
Lệnh hạn chế xuất khẩu gạo trắng non-basmati của Ấn Độ được đưa ra vào thời điểm tồn kho thấp theo mùa ở các nhà cung cấp gạo lớn trên toàn cầu, đặc biệt là ở châu Á.
Samarendu Mohanty, giám đốc khu vực châu Á tại Trung tâm Khoai tây Quốc tế (CIP) cho biết: “Giá có thể còn cao hơn nhiều nếu các nước nhập khẩu cố gắng dự trữ gạo để đảm bảo an ninh lương thực trong nước và các nước xuất khẩu đưa ra các hạn chế xuất khẩu”.
Trong khi đó, hiện tượng El Nino có thể làm trầm trọng thêm rủi ro đối với sản xuất toàn cầu tại các nước sản xuất gạo lớn khác ở châu Á như Thái Lan, Pakistan và Việt Nam.
“Trong vài tháng tới, xu hướng của giá gạo toàn cầu sẽ được xác định bởi tác động của El Nino”, nhà phân tích Oscar Tjakra cho biết.
Một nghiên cứu khoa học cho thấy lúa là loại cây trồng dễ bị tổn thương, có khả năng mất mùa đồng thời cao nhất trong một sự kiện El Nino.
Tệ hơn nữa, Thái Lan - nước xuất khẩu gạo lớn thứ hai thế giới - hiện đang khuyến khích nông dân gieo trồng ít hơn để tiết kiệm nước do lượng mưa thấp.
