Giá ca cao New York đang giao dịch ở mức khoảng 6.150 USD/tấn, giảm đáng kể từ mức đỉnh trên 12.000 USD vào tháng 12/2024. Trong khi đó, giá ca cao tại London hiện đang ở mức khoảng 4.262 USD/tấn, giảm khoảng 58% so với mức đỉnh vào tháng 4/2024.
Các nhà phân tích cho rằng sự sụt giảm này phản ánh nhu cầu tiêu dùng giảm do giá cao hơn, cũng như kỳ vọng về một vụ mùa bội thu nhờ thời tiết được cải thiện và giá được chính phủ bảo lãnh cao hơn ở Tây Phi, thúc đẩy nông dân tăng đầu tư, cải thiện sản lượng, làm gia tăng nguồn cung trong tương lai. Ngoài ra, các nhà đầu cơ gần đây đã bán tháo các vị thế mua khi đặt cược vào việc giá sẽ tiếp tục giảm.
"Chúng ta đã có những mức giá cao ngất ngưởng không thể duy trì trong dài hạn", Oran van Dort, nhà phân tích hàng hóa tại Rabobank cho biết. Giá ca cao đã giảm trong phần lớn thời gian của năm, nhưng đặc biệt là từ giữa tháng 8, giá đã thực sự giảm dần.
| |
Diễn biến giá ca cao tại London |
Đợt bán tháo đánh dấu một sự đảo ngược mạnh mẽ sau cú sốc nguồn cung năm 2022 tại Bờ Biển Ngà và Ghana, hai quốc gia sản xuất khoảng 60% sản lượng ca cao toàn cầu. Thời tiết khô hạn, dịch bệnh và nhiều năm đầu tư thấp của nông dân do không đủ khả năng mua phân bón hoặc thay thế cây già cỗi, đã khiến giá ca cao kỳ hạn tăng vọt.
Tuy nhiên, những lo ngại về nguồn cung hiện đã bắt đầu lắng xuống. Mưa đã trở lại sau mùa khô đến sớm bất thường của năm ngoái, làm giảm nguy cơ mất mùa. Các nhà dự báo dự đoán vụ thu hoạch năm 2025-2026, bắt đầu từ ngày 1/10, sẽ tạo ra tình trạng dư cung vượt cầu toàn cầu.
Các chính phủ ở Tây Phi đã tăng mạnh giá thu mua ca cao của nông dân, điều này được kỳ vọng sẽ thúc đẩy nguồn cung. Trước thềm bầu cử, Bờ Biển Ngà đã tăng giá thu mua hơn 25% lên khoảng 5.000 USD/tấn, khiến Ghana cũng phải tăng giá thu mua lên 58.000 cedi (khoảng 4.600 USD/tấn).
Mức giá thu mua được chính phủ bảo lãnh tốt hơn được kỳ vọng sẽ khuyến khích người trồng trọt bán hàng qua các kênh chính thức thay vì cho những người buôn lậu, cũng như chăm sóc cây trồng, mua phân bón và trồng mới ca cao - những bước đi có thể tăng sản lượng trong dài hạn.
“Ở nông thôn, chúng tôi đã nhìn thấy động lực của người sản xuất và gia đình họ đầu tư nhiều hơn vào việc trồng ca cao”, Ange-Laurent Gnagne, Giám đốc điều hành hợp tác xã Scoopega-Scoops tại thành phố Gagnoa, Bờ Biển Ngà cho biết.
Trong khi đó, mặc dù vụ mùa kết thúc vào ngày 30/9 năm nay cho kết quả kém, thị trường đã quay trở lại trạng thái dư thừa nhỏ do giá bánh kẹo cao ngất ngưởng đã làm giảm nhu cầu người tiêu dùng.
“Thặng dư này không phải do chúng ta hiện đang sản xuất nhiều ca cao hơn so với những năm bị thâm hụt, mà là do nhu cầu đã giảm", Jonathan Parkman, Trưởng phòng mảng nông nghiệp của Công ty Dịch vụ tài chính Marex Brokers cho biết.
Lượng tiêu thụ sô cô la vẫn chưa phục hồi sau cú sốc giá trong hai năm qua. Sản lượng ca cao xay xát toàn cầu - thước đo quan trọng về tiêu thụ ca cao - đã giảm khoảng 500.000 tấn kể từ mức đỉnh điểm vào năm 2022 trước cú sốc nguồn cung, trong đó mức giảm lớn nhất xảy ra ở châu Á, châu Âu và Tây Phi.
Mặc dù thị trường đã giảm mạnh gần đây, giá bán lẻ vẫn ở mức cao. Tại Hà Lan, theo Rabobank, giá một thanh cacao trung bình 100g trong tháng 9 này đã tăng hơn 35% so với cùng kỳ năm trước.
Trong khi đó, EU đã trì hoãn đạo luật yêu cầu các công ty mua các sản phẩm như ca cao và cà phê phải chứng minh rằng chúng không có nguồn gốc từ các khu vực bị phá rừng. Đạo luật này đã bị trì hoãn thêm 12 tháng nữa, làm giảm bớt bất kỳ sự vội vã nào trong việc nhập khẩu trước các quy định mới.
Tuy nhiên, rất ít người trên thị trường cho rằng giá ca cao sẽ quay trở lại mức thấp như thời kỳ trước năm 2023, khi giá ca cao tại New York dao động trong khoảng 2.000 - 3.000 USD/tấn, do nguồn cung vẫn bị hạn chế do cây già cỗi, dịch bệnh trên cây trồng và rủi ro khí hậu.
Theo nghiên cứu tại Diễn đàn Ca cao châu Âu ở Malta tháng trước, 35% sản lượng ca cao hiện tại ở Bờ Biển Ngà có thể biến mất vào năm 2050, 25% do biến đổi khí hậu và 10% do virus gây sưng chồi ca cao…
"Câu hỏi đặt ra là liệu những tổn thất sản lượng như vậy có thể được bù đắp bởi phần còn lại của thế giới hay không?", nhà phân tích Oran van Dort cho biết.