Theo Financial Times, Ủy ban châu Âu đang dự định đề xuất mức thuế 50% đối với thép nhập khẩu trên toàn thế giới vượt quá hạn ngạch được thiết lập ở mức năm 2013.
Động thái này có thể gây ra thiệt hại lớn cho ngành công nghiệp thép của Anh, bởi 80% kim ngạch xuất khẩu thép của Anh được chuyển đến châu Âu. Lượng thép nhập khẩu bị ép ra khỏi EU cũng có thể tràn vào Anh.
Gareth Stace, Tổng giám đốc nhóm vận động hành lang ngành thép UK Steel cảnh báo rằng, mức thuế mới "có thể là dấu chấm hết cho nhiều công ty thép còn lại của chúng ta", đồng thời kêu gọi các bộ trưởng "nhận thức được nhu cầu cấp thiết phải áp dụng các biện pháp riêng để chống lại làn sóng nhập khẩu".
"Đây có lẽ là cuộc khủng hoảng lớn nhất mà ngành công nghiệp thép Anh từng phải đối mặt. Chính phủ phải nỗ lực hết mình để tận dụng mối quan hệ thương mại với Liên minh châu Âu nhằm đảm bảo hạn ngạch cho các quốc gia Anh, nếu không sẽ có nguy cơ phải đối mặt với thảm họa", ông cho biết.
Mức thuế mới này sẽ gây áp lực lên một ngành công nghiệp vốn đang gặp khó khăn dưới sức nặng của giá năng lượng cao, tình trạng dư thừa công suất toàn cầu do tình trạng dư thừa thép Trung Quốc và khoản đầu tư cần thiết để khử carbon cho sản xuất thép.
Ngành công nghiệp này hiện cũng đang phải chật vật với mức thuế 25% của Tổng thống Donald Trump. Nhưng tỷ lệ thép Anh được bán sang châu Âu lớn hơn nhiều so với Mỹ.
Thuế quan cũng là một đòn giáng mới vào một ngành vốn đã trong tình trạng khó khăn khi chính phủ buộc phải can thiệp vào đầu năm nay để giành quyền kiểm soát British Steel từ chủ sở hữu trước đây là Jingye, một công ty Trung Quốc.
Các nhà sản xuất thép đang thúc đẩy chính phủ sử dụng chiến lược thép để định hình lại tương lai của ngành, thay vì loay hoay từ khủng hoảng này sang khủng hoảng khác.
Theo đề xuất của EU, các quốc gia sẽ được cấp hạn ngạch cụ thể, cũng như các danh mục sản phẩm. Ngành công nghiệp EU cũng đang phải chật vật để cạnh tranh với hàng nhập khẩu giá rẻ từ Trung Quốc, Thổ Nhĩ Kỳ, Việt Nam và các nơi khác.
Theo tổ chức vận động hành lang của ngành Eurofer, ngành thép EU đã công bố cắt giảm 18.000 việc làm vào năm 2024, nâng tổng số việc làm bị cắt giảm kể từ năm 2008 lên 90.000.
Một quan chức EU cho biết: "Không có cách nào khác để đảm bảo sự bảo vệ lâu dài cho ngành thép…Nếu không, chúng ta sẽ không còn ngành công nghiệp thép nữa.”
Liam Bates, Chủ tịch bộ phận sản phẩm thép dài tại Marcegaglia tại Anh cho biết động thái này không có gì bất ngờ trước áp lực từ thuế quan của Tổng thống Trump đối với ngành công nghiệp thép EU. Động thái này sẽ gây áp lực rất lớn lên hoạt động kinh doanh thép thanh của công ty tại Anh, vốn được sử dụng trong xây dựng ô tô và máy móc nói chung.
Trong khi đó, chính phủ Anh đã tỏ ra lạc quan về mức thuế 25% đối với thép xuất khẩu của Anh sang Mỹ, thấp hơn mức 50% được áp dụng ở các nơi khác.
Ngay cả trước khi áp dụng thuế quan, ngành thép của Anh đã suy giảm, với sản lượng thép thô trong nước năm ngoái giảm xuống chỉ còn 4 triệu tấn - mức thấp nhất kể từ cuộc Đại suy thoái những năm 1930.
Năm ngoái, EU đã nhập khẩu 28 triệu tấn thép, chiếm 25% tổng sản lượng bán ra trên toàn EU. Theo cơ chế mới được đề xuất, hạn ngạch miễn thuế sẽ bao gồm 18,3 triệu tấn. Biện pháp này của EU sẽ thay thế mức thuế 25% đi kèm các trường hợp miễn trừ và không thể ngăn chặn sự gia tăng đột biến của nhập khẩu, và phải được gia hạn sau 5 năm.
Tuy nhiên, kế hoạch này cần được đa số các quốc gia thành viên và Nghị viện châu Âu thông qua và quá trình có thể kéo dài đến đầu năm 2026.
Chính phủ Anh cho biết: “Chúng tôi tiếp tục hợp tác chặt chẽ với các đối tác EU trong khi chờ đợi thông tin chi tiết đầy đủ về các kế hoạch này và tác động của chúng đối với các doanh nghiệp Anh. Chính phủ sẽ tiếp tục ủng hộ toàn diện ngành công nghiệp thép Anh - bảo vệ việc làm có tay nghề cao và hỗ trợ tăng trưởng kinh tế, như một phần trong kế hoạch thay đổi của chúng tôi.
Đó là lý do tại sao chúng tôi đã cam kết đầu tư lên tới 2,5 tỷ bảng Anh để tái thiết ngành công nghiệp này, và đang tìm kiếm các biện pháp thương mại mạnh mẽ hơn để bảo vệ các nhà sản xuất thép Anh khỏi các hành vi không công bằng”.
