Giá cao su giảm ảnh hưởng tới việc duy trì kết quả kinh doanh của nhóm này
Giá cao su thiên nhiên đang lao dốc
Không còn duy trì được giá cao như cuối năm 2024 và đầu năm 2025, giá cao su đã bắt đầu giảm mạnh trở lại từ nửa cuối tháng 2/2025. Trong đó, từ ngày 24/2 đến ngày 18/6/2025, giá cao su thiên nhiên đã giảm 19,9%, từ 2,06 USD/kg xuống còn 1,65 USD/kg và vẫn tiếp tục có xu hướng giảm.
Theo một số phân tích gần đây, nguyên nhân chính dẫn tới đà lao dốc của giá cao su thiên nhiên liên quan tới cuộc chiến về giá của các hãng ô tô lớn, đặc biệt tại thị trường Trung Quốc. Trong đó, để thúc đẩy doanh số xe đang có dấu hiệu chậm lại, các hãng xe lớn tại Trung Quốc thực hiện chính sách giảm giá xe thuần điện và xe hybrid, điều này vô hình trung cũng gây áp lực giảm giá lốp xe và kéo theo giá cao su thiên nhiên giảm mạnh do ngành sản xuất lốp xe đã chiếm tới 70% tổng nhu cầu cao su thiên nhiên.
Thêm nữa, Đông Nam Á là khu vực cung cấp cao su lớn trên thế giới. Trong đó, từ tháng 2 đến tháng 5 là thời kỳ khô hạn, cây cao su rụng lá, khiến năng suất khai thác suy giảm; từ tháng 6 hàng năm, đây là giai đoạn thời tiết thuận lợi, do đó sản lượng khai thác dự kiến tăng.
Dù nguồn cung cao su đang giảm do vào giai đoạn thấp điểm, nhưng giá vẫn đi xuống, khiến nhà đầu tư lo ngại rằng, khi nguồn cung tăng mạnh từ tháng 6, áp lực giảm giá tiếp tục tăng cao và gây sức ép lên giá cao su.
Thực tế, do các hợp đồng kinh tế giữa doanh nghiệp xuất khẩu và doanh nghiệp tiêu thụ cao su đã ký từ trước, vì vậy sẽ có độ trễ nhất định so với giá giao ngay trên sàn giao dịch. Trong đó, dù giá cao su giảm mạnh trở lại từ nửa cuối tháng 3/2025, nhưng lãnh đạo doanh nghiệp xuất khẩu vẫn tự tin.
Tại Đại hội đồng cổ đông vừa tổ chức, ông Trương Minh Trung, Phó tổng giám đốc Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam - CTCP (mã GVR) vẫn nhìn nhận tích cực: “Trong nửa đầu năm 2025, giá bán bình quân của Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam đạt gần 52 triệu đồng/tấn, hiện dao động quanh 50 triệu đồng/tấn. Dự báo cho cả năm, giá trung bình có thể đạt từ 45 - 47 triệu đồng/tấn, cao hơn mức bình quân 43 triệu đồng/tấn của năm 2024 và chắc chắn giá cao su năm nay sẽ không thấp hơn năm trước”.
Trái với cái nhìn tích cực của doanh nghiệp, Công ty Chứng khoán MB dự báo, giá bán mủ cao su năm 2025 - 2026 lần lượt đạt 44,6 và 42,4 triệu đồng/tấn, tương ứng giảm 7% và 5% so với cùng kỳ. Lý do dẫn tới dự báo này là nhu cầu giảm do chính sách thuế quan mới của Mỹ và nguồn cung cải thiện nhờ điều kiện thời tiết thuận lợi hơn.
Cổ phiếu thiếu động lực phục hồi
Chỉ trong một thời gian ngắn, bên cạnh giá cao su lao dốc, nhóm doanh nghiệp cao su còn chịu thêm cú sốc khi Mỹ công bố dự kiến áp thuế đối ứng lên nhiều quốc gia, bao gồm cả Việt Nam.
Thực tế, đầu năm 2025, khi giá cao su thiên nhiên neo cao từ cuối năm 2024, nhà đầu tư đã đặt kỳ vọng kép vào ngành cao su thiên nhiên, bao gồm hưởng lợi từ giá cao su cao giúp cải thiện biên lợi nhuận và đặc biệt có tiềm năng lớn để hạch toán thu nhập đột biến từ chuyển đổi đất cao su sang đất khu công nghiệp, đồng thời có thể trực tiếp triển khai dự án bất động sản công nghiệp để hưởng lợi trực tiếp từ làn sóng vốn FDI đầu tư vào Việt Nam.
Tuy nhiên, chỉ trong một thời gian ngắn, bên cạnh giá cao su lao dốc, nhóm doanh nghiệp này còn chịu thêm cú sốc khi Mỹ công bố dự kiến áp thuế đối ứng lên nhiều quốc gia, bao gồm cả Việt Nam. Dù vẫn đang trong thời gian đàm phán và chưa có thông tin chính thức, nhưng trước lo ngại nói trên, vốn đầu tư mới có dấu hiệu chậm lại khi doanh nghiệp trì hoãn đầu tư mới trong bối cảnh bất ổn bên ngoài lớn.
Trên sàn chứng khoán, từ ngày 9/4/2025 tới nay, thị trường bước vào giai đoạn phục hồi trên diện rộng ở nhiều nhóm ngành. Tuy nhiên, riêng đối với nhóm cao su thiên nhiên, dù là nhóm cổ phiếu giảm sâu nhất, nhưng sự phục hồi có dấu hiệu chậm.
Cụ thể, từ ngày 9/4 đến ngày 18/6, cổ phiếu CTCP Cao su Phước Hoà (mã PHR) tăng 9,5%, lên 51.700 đồng/cổ phiếu; cổ phiếu CTCP Cao su Đồng Phú (mã DPR) tăng 10,8%, lên 38.550 đồng/cổ phiếu; cổ phiếu CTCP Đầu tư Cao su Đắk Lắk (mã DRI) tăng 43,7%, lên 12.500 đồng/cổ phiếu; cùng khoảng thời gian, chỉ số VN-Index tăng tới 23,1%, vượt trội so với nhiều cổ phiếu ngành cao su.
Thêm nữa, dù phục hồi nhưng nếu tính từ trước đợt lao dốc (tính từ ngày 28/3 tới ngày 18/6/2025), cổ phiếu PHR vẫn giảm 24%, cổ phiếu DPR giảm 26,3%, cổ phiếu DRI giảm 18,3% và ngược lại, trong cùng khoảng thời gian, VN-Index đã tăng 2,2%.
Như vậy, dù thị trường đã phục hồi mạnh, nhưng nhóm cổ phiếu cao su thiên nhiên phục hồi yếu, các cổ phiếu vẫn còn rất xa so với đỉnh cuối tháng 3/2025 và giao dịch giằng co trong những tuần gần đây.
Được biết, nhiều doanh nghiệp cao su đang sở hữu quỹ đất cao su lớn, thực hiện cạo mủ và thu mua bên ngoài, nên việc giá cao su giảm tiếp tục ảnh hưởng đến việc duy trì kết quả kinh doanh tăng trưởng.
Trong đó, Đầu tư Cao su Đắk Lắk hoạt động chính trong lĩnh vực khai thác, chế biến mủ cao su và cây ăn quả, đang quản lý vườn cao su trồng tại 2 tỉnh ChămPaSăk và Salaval tại Lào thông qua công ty con, tổng diện tích 10.186,6 ha (trong đó, diện tích cao su là 8.810,5 ha, diện tích cao su được trồng chủ yếu giai đoạn 2005 - 2008, các vườn cây đang trong thời gian khai thác cho năng suất cao).
Tuy nhiên, điểm đáng lưu ý, vườn cây cao su của Đầu tư Cao su Đắk Lắk được trồng ở vùng thường xuyên xảy ra lốc xoáy, bị gãy đổ nhiều nên năng suất bị ảnh hưởng.
Với việc khoảng 86% tổng diện tích cao su của Đầu tư Cao su Đắk Lắk trồng giai đoạn 2005 - 2008, độ tuổi của cây trung bình từ 17 - 20 tuổi, trong một vài năm tới, vườn cao su của Công ty dự kiến vẫn cho năng suất cao, nhưng nếu giá cao su tiếp tục giảm sâu, đây sẽ là yếu tố ảnh hưởng trọng yếu tới kết quả kinh doanh của Công ty.
Tương tự như vậy, đối với Cao su Phước Hoà, năm 2024 doanh thu các sản phẩm cao su đạt 1.497,3 tỷ đồng, chiếm 91,7% tổng doanh thu; đối với Cao su Đồng Phú, năm 2024, Công ty ghi nhận doanh thu từ các sản phẩm cao su là 907,9 tỷ đồng, chiếm 74,1% tổng doanh thu. Trong đó, Cao su Phước Hoà sở hữu 9.198,04 ha vườn cây đang khai thác và Cao su Đồng Phú đang sở hữu vườn cây có quy mô hơn 9.000 ha.
Lĩnh vực mới cũng chững lại
Bên cạnh hoạt động trồng và khai thác mủ, nhóm doanh nghiệp cao su trong những năm gần đây còn có hai hoạt động đáng chú ý là thanh lý gỗ cao su đối với các cây trồng lớn tuổi (từ 20-25 tuổi) và chuyển đổi đất cao su thành đất phát triển dự án bất động sản khu công nghiệp.
Thực tế, sau khi quy hoạch tỉnh Bình Dương và quy hoạch của nhiều tỉnh, thành phố phía Nam được công bố trong nửa cuối năm 2024, giới đầu tư đã nhận ra tiềm năng các dự án chuyển đổi đất của Cao su Phước Hoà và Cao su Đồng Phú.
Trong đó, theo quy hoạch tỉnh Bình Dương được phê duyệt cuối năm 2024 cho giai đoạn 2021 - 2030 (Quyết định 790/QĐ-TTg tháng 8/2024), Cao su Phước Hoà có thể chuyển đổi tổng cộng 2.800 ha đất cao su thành đất khu công nghiệp, chuyển đổi khoảng 580 ha thành khu công nghiệp, khoảng 1.150 ha thành đất khu đô thị và các mục đích sử dụng khác; tại Cao su Đồng Phú, đơn vị này có tiềm năng chuyển đổi đất cao su sang công nghiệp khi mở rộng dự án Bắc Đồng Phú với quy mô 317 ha và Nam Đồng Phú với quy mô 480 ha.
Tuy nhiên, với việc thuế quan đối ứng chưa rõ ràng, câu chuyện chuyển đổi đất cao su sang đất công nghiệp cũng có dấu hiệu chậm lại, vì vậy cũng đã tác động tới nhóm cổ phiếu trong ngành khi không duy trì được sự quan tâm của thị trường, thuộc nhóm giảm mạnh nhưng phục hồi yếu trên sàn.
