Fred Smith, Chủ tịch kiêm Tổng giám đốc điều hành Tập đoàn Fedex, từng đoạt giải Ernst & Young Entrepreneur Of The Year Mỹ
Năm 2013, Smith kỷ niệm năm thứ 40 tại vị trí lãnh đạo của công ty chuyển phát quốc tế FedEx. Ở tuổi 70, ông chưa hề có kế hoạch nghỉ hưu và vẫn tiếp tục cống hiến cho Tập đoàn.
“Tôi không cần la hét chỉ đạo”
Hơn 40 năm sau ngày thành lập, FedEx vẫn là một tập đoàn vận chuyển quyền lực trên toàn thế giới. Hiện tại, FedEx có 315.000 nhân viên, có khả năng xử lý 9 triệu lô hàng mỗi ngày, đem về doanh thu hàng năm xấp xỉ 43 tỷ USD. Năm 2012, Smith được Tạp chí Fortune xếp ở vị trí thứ ba trong danh sách "12 doanh nhân vĩ đại nhất thời đại”. Mới đây, Forbes cũng công bố tài sản cá nhân của ông là 1,8 tỷ USD.
Là Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành của Tập đoàn FedEx, Smith giám sát định hướng chiến lược của bốn công ty thành viên. "Chiến lược của chúng tôi được xây dựng xung quanh một nhiệm vụ rất đặc biệt, cho phép chúng tôi tạo ra sức mạnh để cạnh tranh, hoạt động độc lập và hợp tác quản lý," Smith nói.
Mỗi công ty thành viên của Tập đoàn phụ trách một mảng kinh doanh riêng. FedEx Express, công ty thành viên lớn nhất phụ trách thị trường chuyển phát hàng không và vận chuyển các mặt hàng như thiết bị y tế và phẫu thuật. FedEx Ground cung cấp dịch vụ vận chuyển đường bộ, tập trung vào lĩnh vực bán lẻ. FedEx Freight, chuyên dịch vụ vận chuyển hàng hóa quy mô lớn trong công nghiệp. FedEx Services cung cấp các chức năng như công nghệ thông tin (với khoảng 7.000 chuyên gia công nghệ thông tin), tiếp thị và nguồn nhân lực. Công ty FedEx Office cung cấp dịch vụ in ấn và dịch vụ chuyển phát.
"4 công ty này đều thuộc FedEx, nhưng có sự khác biệt về nhiệm vụ và phân khúc thị trường", Smith nói, “nhưng cả Tập đoàn đều thực hiện rất tốt”.
Mỗi công ty thành viên đều có chủ tịch và giám đốc điều hành riêng, thực hiện việc điều hành công việc tại mỗi đơn vị, Smith và những thành viên lãnh đạo chủ chốt của Tập đoàn sẽ vạch ra chiến lược tổng thể.
"Họ là những giám đốc điều hành rất giỏi", ông Smith nói, "Tôi không la hét chỉ đạo từ xa. Tại FedEx, chúng tôi giải quyết mọi việc theo cách thân thiện. Chúng tôi cố gắng làm việc theo chiều ngang giữa các đơn vị điều hành. Nếu có bất đồng thì hiển nhiên, tôi sẽ phải đóng vai trò phân giải. Tuy nhiên, điều này rất hiếm khi xảy ra”, Smith chia sẻ về cách thức điều hành các công ty con của mình.
Không ngừng sáng tạo ở tuổi 70
Ở tuổi 70, sau hơn 40 năm điều hành FedEx, Fred Smith vẫn say sưa nói về sự sáng tạo, tìm tòi hướng đi mới cho Tập đoàn. “Đào tạo và quản lý là 2 vấn đề quan trọng nhất khi Công ty ngày càng lớn mạnh và mở rộng. Khi đó, Công ty buộc phải thay đổi và nhân sự phải có những kỹ năng mới”, Smith nói.
FedEx gần đây được thị trường lao động Mỹ ghi nhận là một trong 10 nhà tuyển dụng hàng đầu, theo khảo sát của Great Place. Smith tin rằng, sự công nhận của cộng đồng đã phản ánh tầm quan trọng của các nhân viên tuyến đầu, những người tiếp xúc trực tiếp với khách hàng và chất lượng công việc tuyệt vời của họ.
Ông chia sẻ: "Chúng tôi luôn hướng tới việc sử dụng những kỹ năng lãnh đạo và quản trị tiên tiến để chăm sóc nhân viên của mình. Chúng tôi cố gắng để đảm bảo tất cả nhân viên Fedex đều hiểu rằng họ đang được trao quyền để gìn giữ “lời hứa” của FedEx. Đó là “Chúng tôi sẽ làm cho mọi trải nghiệm với FedEx đều tuyệt vời”.
Smith từng là bạn đồng môn tại Đại học Yale với cựu Tổng thống Mỹ George W. Bush những năm 1960. Ông cũng có thời gian phục vụ trong Quân đội Mỹ với vai trò một sĩ quan thủy quân lục chiến.
"Trong 2 chuyến công tác tại Đông Nam Á kéo dài 26 tháng, tôi đã có rất nhiều thời gian để suy nghĩ về tương lai của mình sau này", Smith nhớ lại. Một trong những điều ông nung nấu nhất là việc lập một công ty chuyển phát nhanh, dự án kinh doanh được thai nghén và ấp ủ từ thời sinh viên. Năm 1969, Smith rời quân ngũ và đến năm 1971 thì thành lập Tổng công ty Federal Express ở Little Rock, bang Arkansas, Mỹ. Hai năm sau, ông chuyển trụ sở chính đến Memphis, Tennessee, Mỹ và bắt đầu hoạt động và cung cấp dịch vụ cho 25 thành phố của Mỹ.
Đó cũng là năm khó khăn cho các doanh nghiệp còn non trẻ, bởi lệnh cấm vận dầu năm 1973 và các vấn đề tài chính, nhưng Smith chưa bao giờ cảm thấy công ty của ông có nguy cơ sụp đổ.
Smith chia sẻ, nhiều lần người ta nói FedEx sẽ không thể thành công, nhưng ông hoàn toàn vững tin vào kế hoạch của mình dựa trên cơ sở kết quả của 3 cuộc khảo sát thị trường độc lập. "Chúng tôi rất tự tin rằng thị trường có nhu cầu về dịch vụ này," ông nói, "Kế hoạch kinh doanh ban đầu của chúng tôi đã diễn ra như dự kiến dựa theo ước tính nhu cầu thị trường, ngoại trừ lệnh cấm vận dầu mỏ Ả Rập đầu tiên đã làm cho chúng tôi gặp vấn đề lớn".
Nhưng đối với Smith, trải nghiệm và những mất mát ông được chứng kiến trong cuộc chiến tại Việt Nam đã làm ông vững vàng hơn. Không khó khăn nào có thể ngăn cản ông thực hiện tầm nhìn xây dựng một Fedex như ngày hôm nay.
Đánh giá cao tầm quan trọng của công nghệ, ông đã đưa nhiều ứng dụng công nghệ vào hoạt động của FedEx. Một trong những ứng dụng đầu tiên là sử dụng internet đưa chương trình theo dõi kiện hàng FedEx vào hoạt động. Smith cho rằng: "Thông tin liên quan về một gói hàng cũng quan trọng như chính gói hàng đó vậy."
Ông tin rằng công nghệ sẽ đóng vai trò ngày càng quan trọng trong tương lai của FedEx: "Bản chất vận hành của chúng tôi là một hệ thống máy tính khổng lồ kết nối với hàng trăm ngàn thiết bị cầm tay." Smith cũng đặt mục tiêu đến năm 2020 giảm 30% lượng khí thải của loạt máy bay vận chuyển gần 700 chiếc hiện tại bằng cách cập nhật công nghệ mới, đầu tư máy bay mới và tăng cường sử dụng nhiên liệu thay thế như điện và gas cho các phương tiện vận chuyển đường bộ.
Theo Smith, sự tăng trưởng kinh tế của một quốc gia có mối liên hệ trực tiếp với sự đổi mới sáng tạo và những phát minh mới cũng như tinh thần doanh nhân và quy mô ngày càng tăng của các doanh nghiệp. Đối với ông, đầu tư là phương thức trực tiếp để tạo ra việc làm và góp phần tăng trưởng kinh tế: “Muốn tăng trưởng kinh tế và tuyển dụng nhiều người thì phải đầu tư”.
