Cuộc khảo sát 45 nhà kinh tế được thực hiện bởi Bloomberg từ ngày 9/9 đến 14/9 cho thấy, Ủy ban Thị trường Mở Liên bang (FOMC) sẽ tăng lãi suất thêm 75 điểm cơ bản lần thứ ba liên tiếp trong cuộc họp diễn ra vào hôm thứ Tư (21/9).
Điều đó sẽ nâng phạm vi mục tiêu của lãi suất chính sách lên 3% đến 3,25%. Dự báo của Fed đưa ra tại cuộc họp dự kiến sẽ cho thấy giới hạn trên của phạm vi ở mức 4% vào cuối năm và tăng cao hơn vào năm tới trước khi có các đợt cắt giảm lãi suất vào năm 2024 đưa lãi suất trở lại 3,6%.
Sự thay đổi như vậy thể hiện một bước tiến lớn so với dự báo của Fed vào tháng 6, phản ánh cuộc chiến chống lạm phát khó khăn hơn sau khi tăng trưởng giá tiêu dùng cốt lõi của tháng 8 nóng hơn dự kiến.
Chủ tịch Fed, Jerome Powell cho biết, Fed cam kết mạnh mẽ đưa lạm phát trở lại mục tiêu 2% của ngân hàng trung ương và sẽ không ngừng cuộc chiến sớm khi đối mặt với dữ liệu kinh tế yếu hơn. Trường hợp hành động tăng lãi suất tích cực hơn đã được củng cố bởi báo cáo chỉ số giá tiêu dùng hôm 13/9 cho thấy các chỉ số lạm phát cơ bản tăng cao hơn dự kiến.
Robert Dent, nhà kinh tế cấp cao của Mỹ tại Nomura Securities International cho biết: “Chúng tôi kỳ vọng Fed sẽ tiếp tục tăng lạm phát cho đến khi số liệu lạm phát được công bố giảm xuống, với việc công bố CPI tháng 8 tăng thêm tính cấp bách đáng kể cho nhiệm vụ của Fed”.
“Biểu đồ chấm sẽ cho thấy lãi suất cao hơn vào năm 2023. Chúng tôi nghĩ rằng lãi suất này sẽ tăng lên khoảng 4,2% so với 3,8% trong báo cáo tháng 6. Ngoài ra, sự sụt giảm lãi suất vào năm 2024 sẽ không quá dốc như trong ước tính trong tháng 6. Nó có thể cho thấy mức giảm xuống khoảng 3,8% đến 4% vào năm 2024 so với 3,4% trong báo cáo tháng 6”, Anna Wong, nhà kinh tế trưởng của Mỹ tại Bloomberg Economics cho biết.
Lộ trình lãi suất mà các nhà kinh tế dự đoán FOMC sẽ đưa ra vào tuần tới sẽ ít gay gắt hơn so với dự đoán của các thị trường. Các nhà đầu tư hoàn toàn mong đợi mức tăng 75 điểm cơ bản vào thứ Tư (21/9) và nhìn nhận lãi suất sẽ tăng thêm 100 điểm cơ bản vào cuối năm và lên khoảng 4,23%.
Hugh Johnson, Chủ tịch Hugh Johnson Economics LLC cho biết: “Chính sách vẫn tập trung vào lạm phát vì có ít bằng chứng cho thấy dữ liệu kinh tế và việc làm chậm lại hoặc tỷ lệ lạm phát giảm”.
Lạm phát vẫn là vấn đề trọng tâm thúc đẩy chính sách của Fed. FOMC có thể sẽ duy trì dự báo về áp lực giá cả và có thể dự báo lạm phát là 5,2% vào năm 2022, 2,6% vào năm 2023 và 2,2% vào năm 2024. Điều đó có nghĩa là sẽ bỏ lỡ mục tiêu lạm phát dài hạn của Fed là 2% cho đến năm 2025.
Chủ tịch Jerome Powell đã nhấn mạnh rằng, ngân hàng trung ương sẽ nhanh chóng trong các kế hoạch tăng lãi suất của mình và FOMC trong tuyên bố trước đây chỉ đưa ra hướng dẫn rằng việc tăng lãi suất liên tục là phù hợp.
Các nhà kinh tế phố Wall đã tiếp tục nêu lên những lo ngại về khả năng suy thoái kinh tế khi Fed thắt chặt chính sách tiền tệ trong bối cảnh gặp khó khăn bao gồm giá lương thực và năng lượng cao hơn trong bối cảnh xung đột Nga-Ukraine.
“Theo quan điểm của chúng tôi, lạm phát cao hơn trong thời gian dài, thắt chặt chính sách tiền tệ mạnh mẽ hơn của Fed và tác động lan tỏa tiêu cực từ bối cảnh toàn cầu suy yếu sẽ kết hợp đẩy nền kinh tế Mỹ vào một cuộc suy thoái nhẹ trong nửa đầu năm 2023”, Kathy Bostjancic, nhà kinh tế của Oxford Economics cho biết.
Có nhiều quan điểm khác biệt về triển vọng nền kinh tế theo cuộc khảo sát, với 49% cho rằng khả năng xảy ra suy thoái trong hai năm tới, 33% cho rằng một thời gian nào đó có khả năng tăng trưởng bằng 0 hoặc âm và số còn lại cho rằng Fed để đạt được một hạ cánh mềm để tiếp tục tăng trưởng và lạm phát thấp.
Mặt khác, Mark Spitznagel Spitznagel - đồng sáng lập của quỹ đầu tư Universa Investments và được gọi là "Thiên nga đen" chuyên về các danh mục đầu tư bảo hiểm rủi ro trước các sự kiện cực đoan và không thể đoán trước – đã cảnh báo những nỗ lực của Fed nhằm ngăn chặn nguy cơ lạm phát sẽ gây ra sự sụp đổ về giá tài sản và đẩy nền kinh tế Mỹ vào một cuộc suy thoái nghiêm trọng với tình trạng giảm phát đau đớn.
Ông cũng cáo buộc Fed đã thổi phồng giá tài sản trong 25 năm với lãi suất gần bằng 0 và nguồn cung tiền lỏng lẻo, đồng thời cho rằng việc quay trở lại các chính sách lịch sử của họ hiện là điều không thể.
