“Khốn khổ” vì Facebook
Còn nhớ, hồi tháng 7/2018, tài khoản Facebook Nguyễn Công Minh đã chia sẻ thông tin về việc người này mỗi ngày uống 3 chai nước Sting (sản phẩm của Công ty Pepsico Việt Nam) trong một thời gian dài và anh ta đang bị suy thận nặng. Status này suy diễn nguyên nhân là do sử dụng quá nhiều nước Sting. Sau khi thông tin trên được đăng lên đã lan tỏa chóng mặt trên Facebook, chỉ trong vòng 6 ngày, tin tức này đã nhận được 65.114 lượt chia sẻ trên Facebook và 93.600 lượt tiếp cận.
Sau đó, hãng luật đại diện cho Pepsi đã liên hệ với các cơ quan chức năng Việt Nam và Facebook để đưa ra các bằng chứng khẳng định thông tin đó là sai sự thật, thông tin chưa được kiểm chứng. Phải mất 7 ngày, Facebook mới gỡ thông tin giả mạo này xuống.
“Sau khi tung tin, 7-10 ngày mới làm việc xong và gỡ được thì thông tin đã lan truyền khắp và việc kinh doanh của chúng tôi bị giảm sút nặng nề. Khi sự việc xảy ra, chúng tôi cũng không biết được đối tác của Facebook tại Việt Nam là ai để làm việc”, đại diện Pepsico Việt Nam cho biết.
Vụ việc trên chỉ là một trong rất nhiều trường hợp về đưa tin giả trên Facebook, gây tổn hại lớn đến thương hiệu, thiệt hại lớn về kinh tế, danh dự của các tổ chức và cá nhân tại Việt Nam. Hành vi vi phạm phổ biến nhất trong quản lý thông tin của Facebook tại Việt Nam là cho phép tồn tại rất nhiều tài khoản cá nhân, Fanpage, nhóm có nhiều bài đăng với nội dung vu khống, chống phá chính quyền, bôi nhọ, phỉ báng các cá nhân, tổ chức, cơ quan nhà nước.
Nhiều tổ chức phản động đã lợi dụng Facebook để bôi nhọ, nói xấu chính quyền với mục đích chính trị. Những nội dung đó đã vi phạm nghiêm trọng các quy định của pháp luật Việt Nam.
Các cơ quan quản lý đã nhiều lần gửi công văn yêu cầu Facebook gỡ bỏ những nội dung xuyên tạc, sai lệch. Thế nhưng, mạng xã hội lớn nhất hành tinh này liên tục trì hoãn, thậm chí không gỡ bỏ. Mạng xã hội này còn không cung cấp thông tin các tài khoản lừa đảo, vi phạm pháp luật Việt Nam để phục vụ điều tra của cơ quan an ninh.
Quảng cáo sản phẩm bất hợp pháp
Tại Việt Nam, Facebook là một thế lực truyền thông thực sự với 60 triệu người dùng, đứng thứ 7 thế giới trong số các quốc gia sử dụng Facebook. Với 2,6 tỷ người dùng trên toàn thế giới, mỗi ngày Facebook “bỏ túi” 153 triệu USD.
Theo số liệu từ Công ty Nghiên cứu thị trường ANTS, năm 2018, mức độ chi tiêu cho quảng cáo trực tuyến tại Việt Nam ước đạt 550 triệu USD/năm, trong đó, quảng cáo chi cho Facebook chiếm đến 235 triệu USD, Google chiếm 152,1 triệu USD. Riêng Google và Facebook đã chiếm đến 66,7% thị phần quảng cáo Việt Nam trong năm 2018.
Cơ quan chức năng cho biết, Facebook đã vi phạm pháp luật Việt Nam bằng việc cho phép quảng cáo các sản phẩm bất hợp pháp.
“Chúng tôi rà soát và phát hiện Facebook cho phép quảng cáo, bán các sản phẩm bị cấm như quảng cáo tiền giả, bán tiền giả, bán vũ khí, vật liệu cháy nổ, bán dâm, buôn bán người, buôn bán động vật hoang dã, quảng cáo cờ bạc… Những hành vi này theo khung hình phạt trong Bộ luật Hình sự có thể bị phạt tù từ chung thân đến tử hình”, đại diện Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử (Bộ Thông tin và Truyền thông) cho biết.
Cũng cần nói thêm rằng, tại Việt Nam, Facebook thu 10 đồng quảng cáo thì tới 8 đồng vào túi của Facebook, 2 đồng còn lại chi cho các doanh nghiệp Việt Nam. Nhưng Facebook ép các doanh nghiệp Việt Nam nộp thuế nhà thầu thay họ. Việc Facebook không đóng thuế vừa khiến Nhà nước thất thu, vừa thả nổi thị trường quảng cáo trực tuyến.
“Siết” Facebook bằng cách nào?
Hiện có 8 doanh nghiệp viễn thông cho Facebook kết nối trực tiếp và đặt khoảng 900 máy chủ tại Việt Nam, nhưng điều đáng nói là mạng xã hội này lại không có văn phòng đại diện tại Việt Nam và khi đặt máy chủ thông qua các doanh nghiệp viễn thông lại không chặt chẽ về mặt pháp lý. Đây cũng chính là kẽ hở để mạng xã hội như Facebook liên tục vi phạm luật pháp của nước sở tại.
Đã có nhiều phương án ngăn chặn, chấm dứt tình trạng này được đưa ra. Cụ thể, thời gian tới, các cơ quan quản lý sẽ tập hợp các bằng chứng vi phạm, đấu tranh yêu cầu Facebook tuân thủ pháp luật. Yêu cầu bổ sung các cam kết tuân thủ quy định pháp luật Việt Nam trong thỏa thuận giữa các nhà cung cấp dịch vụ và Facebook.
Ngoài ra, yêu cầu Facebook phải phối hợp với các cơ quan chức năng để quản lý các hoạt động thanh toán xuyên biên giới, nộp thuế đối với các giao dịch thương mại, quảng cáo tại Việt Nam.
Facebook phải đặt văn phòng đại diện tại Việt Nam
Theo Bộ Thông tin và Truyền thông, trên cơ sở các quy định của pháp luật Việt Nam, Facebook và các nhà kinh doanh xuyên biên giới phải tuân thủ các quy định như: phải đặt văn phòng đại diện và đặt máy chủ ở Việt Nam; tuân thủ các quy định về thanh toán, nộp thuế, khai báo, gỡ bỏ thông tin sai lệch… để đảm bảo sự trong sạch môi trường mạng, đảm bảo quyền lợi, kinh tế, danh dự cho cá nhân, tổ chức tại Việt Nam.
Nếu Facebook không có những động thái tích cực, các cơ quan quản lý Việt Nam sẽ áp dụng các biện pháp cần thiết nhằm đảm bảo một môi trường mạng trong sạch, lành mạnh.
