Bóc gỡ đường dây buôn lậu vàng xuyên biên giới
Thủ đoạn đưa vàng qua cửa khẩu
Viện Kiểm sát Nhân dân tối cao vừa hoàn tất cáo trạng vụ án “Buôn lậu” và “Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng”, xảy ra tại tỉnh Lào Cai, liên quan đến Công ty cổ phần Đầu tư và Kinh doanh vàng Việt Nam, cùng nhiều tổ chức, cá nhân khác.
Cùng với đó, Viện Kiểm sát Nhân dân tối cao đã truy tố 11 bị can ra trước Tòa án Nhân dân TP. Hà Nội để xét xử sơ thẩm; phân công Viện Kiểm sát Nhân dân cùng cấp thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử theo quy định.
Trong số này, Trần Thị Hoàn (sinh năm 1985), điều hành hoạt động kinh doanh Công ty TNHH MTV Vàng bạc đá quý Hoàn Huế (Công ty Vàng bạc Hoàn Huế), bị truy tố về tội “Buôn lậu”, quy định tại điểm a, khoản 4, Điều 188, Bộ luật Hình sự.
Cùng bị truy tố tội danh trên còn có Phạm Tuấn Hải (sinh năm 1970), nguyên Giám đốc Công ty TNHH Kinh doanh Thương mại và Dịch vụ Thăng Long; Vàng Thị Phượng, Nguyễn Thị Phương Nga (lao động tự do) và 4 nhân viên Công ty Vàng bạc Hoàn Huế gồm: Trần Thành Hiếu, Lương Thị Bích Hà, Liềng Thị Thực, Nông Thị Thùy Linh.
Do chưa thu thập được tài liệu xác định nhân thân, lai lịch và nơi cư trú của 4 đối tượng người Trung Quốc gồm “Bà Béo”, Châu, A Vương và Trịnh Thanh Vân, cơ quan điều tra đã yêu cầu tương trợ tư pháp quốc tế, đề nghị Viện Kiểm sát Nhân dân tối cao ủy thác sang Viện Kiểm sát Nhân dân tối cao Trung Quốc để xác minh vai trò, hành vi của các đối tượng, nhưng đến nay chưa có kết quả.
Ngoài ra, 3 bị can tại Công ty cổ phần Đầu tư và Kinh doanh vàng Việt Nam (Công ty Vàng Việt Nam) bị truy tố về tội “Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng”, theo khoản 3, Điều 221, Bộ luật Hình sự, gồm Trần Như My (sinh năm 1977), Chủ tịch HĐQT; Phùng Thị Thuyết, Phó tổng giám đốc và Nguyễn Thị Hợp, Kế toán trưởng.
Viện Kiểm sát cáo buộc các bị can phạm tội “Buôn lậu” đã tổ chức vận chuyển hơn 546 kg vàng nguyên liệu từ Trung Quốc qua Cửa khẩu quốc tế Lào Cai về Việt Nam tiêu thụ trái phép. Tổng giá trị số vàng trên hơn 1.208 tỷ đồng.
Theo hồ sơ vụ án, Công ty Vàng bạc Hoàn Huế được cấp giấy phép đăng ký kinh doanh năm 2014, có trụ sở và cửa hàng vàng tại phường Lào Cai (tỉnh Lào Cai). Giám đốc, người đại diện theo pháp luật là ông Hoàng Văn Huế. Trên thực tế, Trần Thị Hoàn (vợ ông Huế) là người điều hành mọi hoạt động kinh doanh.
Cuối năm 2024, các đối tượng đã lợi dụng chênh lệch giá vàng giữa Việt Nam và thế giới, cùng nhu cầu kinh doanh, sử dụng vàng trong nước lớn để tổ chức buôn lậu vàng, hưởng chênh lệch.
Khoảng tháng 9/2024, một đối tượng tên “Bà Béo” (quốc tịch Trung Quốc, không rõ lai lịch) nhập cảnh vào Việt Nam, trực tiếp đến Công ty Vàng bạc Hoàn Huế bán vàng và xin số điện thoại của Trần Thị Hoàn để liên hệ hỏi giá. Sau đó, đối tượng này tiếp tục liên lạc qua WeChat, giới thiệu có nguồn vàng giá rẻ hơn thị trường và được Hoàn đồng ý mua.
Các đối tượng thống nhất, khi có nhu cầu mua vàng, Hoàn liên hệ “Bà Béo” qua WeChat để thỏa thuận số lượng, giá, phương thức giao nhận và thanh toán.
“Bà Béo” mua vàng tại Trung Quốc và thuê Vàng Thị Phượng (thường xuyên qua lại biên giới làm ăn) vận chuyển trái phép qua Cửa khẩu quốc tế Lào Cai về Việt Nam giao cho Hoàn. Mỗi kg vàng trót lọt, Phượng được hưởng lợi 250.000 đồng.
Để che giấu, “Bà Béo” hướng dẫn Phượng giấu vàng trong giày (mỗi bên 1 thỏi, nặng 1 kg), sau đó nhập cảnh vào Việt Nam.
Cơ quan tố tụng xác định, từ ngày 17/9/2024 đến 27/11/2024, Trần Thị Hoàn thỏa thuận với “Bà Béo” vận chuyển trót lọt hơn 97 kg vàng, trị giá hơn 208 tỷ đồng.
Ngoài đường dây trên, Phạm Tuấn Hải, nguyên Giám đốc Công ty TNHH Kinh doanh Thương mại và Dịch vụ Thăng Long, cũng mua vàng của một người Trung Quốc tên là Châu (không rõ lai lịch), rồi tổ chức vận chuyển trái phép về Việt Nam để bán cho Công ty Vàng bạc Hoàn Huế.
Để tránh bị phát hiện, Châu thuê một số người Trung Quốc giấu vàng trong túi áo, buộc vào bụng… rồi vận chuyển qua cửa khẩu, sau đó giao cho Hải tại nhà riêng hoặc giao trực tiếp tại cửa hàng cho Hoàn.
Một số thời điểm, Châu gửi vàng tại nhà vợ của Hải bên Trung Quốc là Trịnh Thanh Vân (quốc tịch Trung Quốc); Hải thuê người vận chuyển về Việt Nam bằng thủ đoạn tương tự.
Thanh toán do Trịnh Thanh Vân trao đổi trực tiếp với Hoàn để thống nhất số liệu, quản lý việc thu tiền bán vàng. Nhân viên Công ty Hoàn Huế sẽ thanh toán toàn bộ hoặc một phần tiền vào các tài khoản Vân cung cấp.
Từ ngày 2/9/2024 đến 2/12/2024, Phạm Tuấn Hải đã nhập lậu và bán cho Hoàn tổng cộng 424 kg vàng, trị giá hơn 943 tỷ đồng.
Sau khi mua vàng lậu, Hoàn cắt nhỏ bán cho khách tại Hà Nội để hưởng lợi. Cụ thể: Nguyễn Thị May mua 67 kg (hơn 147 tỷ đồng); Đặng Tuấn Cường mua 42 kg (hơn 92 tỷ đồng); Lê Văn Huy mua 57 kg (gần 126 tỷ đồng); Vũ Minh Vương mua 204 kg (hơn 446 tỷ đồng); Công ty Vàng Việt Nam mua 52 kg (gần 125 tỷ đồng)
Ngoài ra, khách hàng không xác định thông tin đã mua 148,91 kg vàng, trị giá hơn 332 tỷ đồng. Hoàn khai còn bán vàng cho ông Đặng Ngọc Chiến, nhưng không có tài liệu xác định số lượng.
Các khách hàng thừa nhận giao dịch với Hoàn, nhưng nói không ghi chép số lượng, đơn giá; không biết vàng có nguồn gốc nhập lậu...
Phát lộ sai phạm tại Công ty Vàng Việt Nam
Trong quá trình mở rộng điều tra, cơ quan chức năng phát hiện Trần Như My, Phùng Thị Thuyết và Nguyễn Thị Hợp tại Công ty Vàng Việt Nam có hành vi “Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng”.
Công ty này sử dụng 2 hệ thống phần mềm để quản lý kinh doanh và hạch toán. My và Thuyết trực tiếp thỏa thuận mua bán vàng nguyên liệu với nhiều nguồn không có hóa đơn chứng từ.
Hai người này chỉ đạo Hợp không hạch toán vào báo cáo thuế, mà chỉ theo dõi bằng phần mềm riêng. Việc thanh toán thực hiện bằng tiền mặt hoặc qua tài khoản của 30 cá nhân thân quen để quản lý nội bộ.
Theo chỉ đạo, toàn bộ giao dịch không hóa đơn trong năm 2023 bị loại khỏi sổ kế toán, không kê khai thuế. Kết quả điều tra, doanh thu thực tế năm 2023 của Công ty Vàng Việt Nam hơn 4.243 tỷ đồng; giá vốn thực tế hơn 4.226 tỷ đồng; lợi nhuận gộp trước thuế hơn 16 tỷ đồng, nhưng công ty chỉ khai doanh thu hơn 646 tỷ đồng, giá vốn hơn 641 tỷ đồng, lợi nhuận gộp trước thuế hơn 4,1 tỷ đồng.
Lợi nhuận trước thuế thực tế phải nộp hơn 12,6 tỷ đồng, nhưng công ty chỉ kê khai gần 699 triệu đồng, bỏ ngoài sổ khoảng 12 tỷ đồng, gây thiệt hại thuế thu nhập doanh nghiệp gần 2,4 tỷ đồng.
Ngoài ra, thuế giá trị gia tăng thực tế năm 2023 phải nộp hơn 1,6 tỷ đồng, nhưng doanh nghiệp chỉ nộp hơn 461 triệu đồng, gây thiệt hại 1,15 tỷ đồng; 6 tháng đầu năm 2024, doanh thu 5.726 tỷ đồng, giá vốn 5.703 tỷ đồng, thuế GTGT phải nộp hơn 2,3 tỷ đồng, nhưng công ty chỉ kê khai doanh thu hơn 332 tỷ đồng, giá vốn hơn 324 tỷ đồng, nộp gần 812 triệu đồng, gây thiệt hại hơn 1,5 tỷ đồng.
