Chính thức có hiệu lực từ thứ Tư (10/9), mức thuế tạm thời nhắm vào hơn 2 tỷ USD giá trị xuất khẩu hàng năm và có nguy cơ làm xói mòn biên lợi nhuận trên toàn ngành thịt lợn của EU.
Trung Quốc chiếm 25% lượng thịt lợn xuất khẩu của EU. Lượng hàng xuất khẩu của khu vực này sang Trung Quốc đã tăng 4% trong nửa đầu năm 2025 sau ba năm sụt giảm.
Theo Rabobank, các sản phẩm nội tạng, tai, mũi và móng giò chiếm hơn một nửa lượng hàng xuất khẩu này. Những mặt hàng này rất phổ biến ở Trung Quốc, nhưng nhu cầu hạn chế ở những nơi khác, khiến các nhà sản xuất châu Âu có ít thị trường thay thế.
"Chúng tôi sẽ tiếp tục xuất khẩu nhưng với giá trị thấp hơn", Thierry Meyer, Phó chủ tịch Hiệp hội Liên ngành Thịt heo Pháp (Inaporc) cho biết.
Ông cảnh báo rằng các mức thuế này kết hợp với đồng euro mạnh hơn có thể gây áp lực lên các nhà xuất khẩu và làm giảm giá tại trang trại, từ đó có khả năng làm chậm lại hoạt động sản xuất thịt lợn ở châu Âu.
Ngành chăn nuôi gần đây đã bắt đầu phục hồi, nhờ chi phí đầu vào cho thức ăn chăn nuôi và năng lượng giảm. Nhưng mức thuế mới hiện đang có nguy cơ làm chệch hướng đà phục hồi này.
Tuần qua, Bộ Thương mại Trung Quốc cho biết, một cuộc điều tra sơ bộ đã phát hiện bằng chứng về việc bán phá giá gây tổn hại cho các nhà sản xuất trong nước.
Cuộc điều tra và các mức thuế được xem hành động đáp trả việc EU áp thuế đối với xe điện Trung Quốc, làm leo thang căng thẳng thương mại, khi Trung Quốc cũng đang tiến hành điều tra rượu mạnh và sữa của châu Âu.
Ít thị trường thay thế
Mức thuế ban đầu của Trung Quốc được thanh toán dưới dạng tiền ký quỹ đối với các sản phẩm thịt lợn của EU dao động từ 15,6% đến 32,7% đối với các công ty hợp tác với cuộc điều tra, trong khi các công ty khác phải đối mặt với mức thuế suất đầy đủ là 62,4%. Cuộc điều tra dự kiến sẽ kết thúc vào tháng 12.
"Mặc dù hoạt động thương mại sẽ tiếp tục, nhưng dự kiến giá thịt lợn ở EU sẽ tiếp tục giảm", Eva Gocsik, chiến lược gia protein động vật toàn cầu tại Rabobank cho biết. Bà lưu ý rằng các thị trường thay thế như thức ăn cho thú cưng chỉ mang lại biên lợi nhuận hạn chế cho nội tạng, trong khi việc chuyển hướng thịt (không phải nội tạng) có thể làm gia tăng cạnh tranh về giá ở các thị trường khác.
Tây Ban Nha là quốc gia EU dễ bị tổn thương nhất, khi chiếm gần một nửa lượng thịt lợn xuất khẩu sang Trung Quốc, tiếp theo là Hà Lan, Đan Mạch và Pháp. Tập đoàn thịt lợn Tây Ban Nha Interporc và Hội đồng Nông nghiệp & Thực phẩm Đan Mạch cho biết họ sẽ tiếp tục hợp tác với chính quyền Trung Quốc trong quá trình điều tra.
Trong khi đó, các nhà sản xuất châu Âu đang lo ngại về nguy cơ mất thị phần, giống như các nhà xuất khẩu Mỹ đã từng gặp phải vào đầu năm nay khi Trung Quốc áp thêm thuế quan trong bối cảnh tranh chấp thương mại với Mỹ. Một nhà cung cấp có chi phí thấp hơn và tăng trưởng nhanh là Brazil cũng đang tìm kiếm sự chấp thuận để xuất khẩu nội tạng sang Trung Quốc và có thể hưởng lợi từ việc lấy thị phần của EU.
Trung Quốc vẫn phụ thuộc một phần vào nhập khẩu thịt lợn, đặc biệt là nội tạng. Tuy nhiên, nguồn cung trong nước gần đây đã tăng vọt. Tháng trước, cơ quan hoạch định chính sách của Trung Quốc đã công bố kế hoạch mua 10.000 tấn thịt lợn đông lạnh để dự trữ.
"Họ có quá nhiều lợn và nhu cầu không đủ lớn…Vì vậy, đây cũng là cơ hội để giảm lượng nhập khẩu từ châu Âu”, Jean-Paul Simier, nhà phân tích thịt tại nhóm nghiên cứu hàng hóa Cyclope của Pháp cho biết.
