Thu gom, xử lý rác thải nhựa không chỉ bảo vệ môi trường mà còn tạo ra thu nhập cho nhiều người.
Sự kiện do Dự án “Suy nghĩ lại về nhựa” của EU-BMZ và Chương trình phát triển Liên Hợp Quốc (UNDP) đồng tổ chức. Sự kiện có sự tham dự của đại diện Bộ Tài Nguyên và Môi Trường, Phái đoàn Liên minh châu Âu tại Việt Nam, Đại sứ quán Na Uy tại Việt Nam, Đại sứ quán Hà Lan, UBND thành phố Quy Nhơn và Sở Tài Nguyên và Môi trường tỉnh Bình Định, các tổ chức phi chính phủ Việt Nam và quốc tế, Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh Quảng Ninh, Bình Định, Bình Thuận, Đà Nẵng và những người phụ nữ thu gom phế liệu.
Hội thảo đã giới thiệu các dự án thí điểm triển khai tại Quy Nhơn, Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh và thành phố Hạ Long (Quảng Ninh). Các dự án này tập trung tăng cường sinh kế cho những lao động phi chính thức về rác thải và hỗ trợ việc công nhận và/hoặc đưa nhóm lao động này vào hệ thống quản lý rác thải.
Chia sẻ tại hội thảo, Ban Điều hành Dự án rác thải nhựa Vịnh Hạ Long cho biết, các nhóm "Phụ nữ thu gom phế liệu" tại Hạ Long đã có trên 80 thành viên. Khi triển khai chương trình, thu nhập thành viên nhóm phụ nữ được cải thiện rõ rệt, tăng từ 2,5 - 3,5 triệu đồng/người/tháng lên 4 - 5 triệu đồng người/tháng. Có thành viên đạt trên 6 triệu đồng/tháng. Ngoài ra, nhóm phụ nữ thu gom phế liệu theo hình thức tổ nhóm, gây quỹ hoạt động tại phường Tuần châu, Hồng Hải và Hà Phong đã thu được số tiền từ 60- trên 80 triệu đồng/năm.
Bà Caitlin Wiesen, Trưởng đại diện thường trú UNDP tại Việt Nam nhấn mạnh, rác và nhựa chính là các nguồn lực kinh tế. Do đó, việc phân loại, thu gom và tái chế chất thải sẽ thúc đẩy nhanh chóng sự phát triển của thị trường nguyên vật liệu thứ cấp phù hợp với điều kiện địa phương và bao trùm với sự tham gia của người phụ nữ ở tất cả các giai đoạn.
Sự đóng góp của người lao động phi chính thức trong lĩnh vực chất thải là một yếu tố then chốt nhằm tăng cường hiệu quả của hệ thống quản lý rác thải tại địa phương. Để hướng tới một mô hình kinh tế tuần hoàn hơn, UNDP sẽ tiếp tục các hoạt động nhằm trao quyền cho phụ nữ và phục hồi kinh tế xanh và bao trùm.
Còn theo bà Fanny Quertamp, Cố vấn cấp cao tại Việt Nam của dự án “Suy nghĩ lại về nhựa”, chương trình Trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất (EPR) bắt buộc đối với bao bì sẽ có hiệu lực vào năm 2024 là một bước tiến lớn tạo ra cơ hội và thách thức cho những người thu gom rác thải. Việc yêu cầu truy xuất nguồn gốc của chuỗi giá trị bao bì sẽ tác động đến tổ chức quản lý rác thải hiện tại và mở ra cơ hội để tích hợp và công nhận những người thu gom là người đóng góp cho nền kinh tế tuần hoàn.
