Dù doanh nghiệp lỗ, cổ phiếu vẫn hấp dẫn nhà đầu tư

Doanh thu không như kỳ vọng

Nóng nhất trong mùa đại hội cổ đông năm nay của ngành thép là giá thép tăng gần đây có cứu vãn được tình hình doanh thu trong năm 2016 hay không. Theo phân tích của các công ty chứng khoán, năm 2015, do giá thép nguyên liệu biến động khó lường, liên tục giảm sâu, kéo theo giá bán thép giảm, trong khi giá vốn cao đã khiến một số doanh nghiệp thép lỗ nặng.

Năm qua, CTCP Thép Việt Ý lỗ 52 tỷ đồng, phải trích lập dự phòng hàng tồn kho giảm giá 10,93 tỷ đồng. CTCP Đầu tư Thương mại SMC trong năm 2015 lỗ 195 tỷ đồng. Trong quý II niên độ tài chính 2015 - 2016, Hoa Sen Group bán hàng vẫn tốt, đạt gần 319 ngàn tấn, lãi 418 tỷ đồng, nhưng doanh thu vẫn giảm nhẹ, còn 4.116 tỷ đồng do giá thép bình quân giảm so với cùng kỳ 2014.

Do biến động tỷ giá nên báo cáo tài chính đã kiểm toán năm 2015 của Tổng công ty Cảng Hàng không Việt Nam (ACV) cho thấy, mặc dù doanh thu đạt 10.870 tỷ đồng, so với năm 2014 tăng 36% nhưng lợi nhuận giảm 32,6% do khoản lỗ chênh lệch tỷ giá vay đồng yen hơn 660 tỷ đồng. Năm 2015, Tổng công ty Hàng không Việt Nam (Vietnam Airlines) có doanh thu tăng gấp 3 lần so với năm 2014, đạt gần 40.000 tỷ đồng nhưng lãi sau thuế chỉ đạt 45,6 tỷ đồng, bằng 19,6% năm 2014.

Năm 2015, CTCP Cơ điện lạnh (REE) ghi nhận sự sụt giảm về doanh thu và lợi nhuận ở phần lớn các công ty liên kết trong lĩnh vực điện, nước. Sự sụt giảm này đã làm doanh thu của REE trong năm 2015 dù tăng 0,5% so cùng kỳ năm 2014, đạt 2.643 tỷ đồng nhưng lợi nhuận sau thuế giảm 19,7%. Theo thông tin của REE, số tiền đầu tư vào ngành điện là 3.728 tỷ đồng nhưng chỉ đem lại lợi nhuận sau thuế 216 tỷ đồng, giảm gần gấp đôi so với con số 450 tỷ đồng cùng kỳ năm 2014.

Theo một chuyên gia có 20 năm làm việc trong ngành thủy điện, việc lựa chọn các nhà máy ở miền Trung của REE là khá mạo hiểm, bởi chiều dài các con sông ở khu vực này rất ngắn, lưu vực lại nhỏ nên các hồ thủy điện ở đây luôn trong tình trạng thiếu nước. Đó là chưa kể ở vùng này chưa nắng đã hạn, chưa mưa đã ngập lụt, số ngày phát điện chỉ đạt khoảng 100 ngày/năm nên hiệu quả khai thác điện của các nhà máy thủy điện không cao.

REE đã tham gia kinh doanh điện gió ở Ninh Thuận nhưng hiện vẫn đàm phán giá bán điện vì mức giá chào mua của EVN quá thấp, chỉ 7,8 cent/kWh nên chưa thể hi vọng có doanh thu trong thời gian tới.

Vẫn hấp dẫn

Dù doanh thu từ điện và nước giảm mạnh nhưng không có nhiều câu hỏi chất vấn dành cho HĐQT của REE tại đại hội cổ đông thường niên vừa qua. Theo bà Nguyễn Thị Mai Thanh - Chủ tịch HĐQT REE, mảng REE M&E vẫn giữ doanh thu và lợi nhuận ổn định từ 3 - 5 năm, khả năng duy trì mức tăng trưởng 10% lợi nhuận hằng năm là có cơ sở.

Trong khi đó, ở mảng văn phòng cho thuê, năm 2015 mức tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận sau thuế lần lượt là 466 tỷ đồng và 250 tỷ đồng, tăng 5,4% và 7,8% so với cùng kỳ năm trước. Đặc biệt, mảng này tiếp tục tăng khi cao ốc văn phòng E.town Central năm 2018 sẽ đi vào hoạt động.

Mảng Reetech hiện là thương hiệu nằm trong Top 10 sản phẩm bán chạy, đặc biệt, xuất khẩu sang thị trường Cuba vẫn ổn định trong 3 - 5 năm tới. Bà Thanh cũng cho biết, Công ty sẽ xem xét để thoái vốn ở các nhà máy điện, nước không hiệu quả.

Với ngành thép, theo phân tích của các chuyên gia tài chính, thị trường nguyên liệu thép hồi phục trong thời gian gần đây được xem là yếu tố tích cực. Giá thép trong nước cải thiện còn nhờ nhu cầu tăng do bước vào mùa xây dựng.

Tâm lý đầu cơ do tác động bởi quyết định áp thuế tự vệ tạm thời đối với phôi thép và thép dài nhập khẩu vào Việt Nam trong thời gian qua cũng góp phần làm tăng giá thép. Theo đó, kỳ vọng biên lợi nhuận gộp của các công ty sản xuất thép trong nước sẽ được mở rộng trong quý II/2016.

Theo phân tích của Maybank Kim Eng, dựa trên đánh giá của Hiệp hội Thép Việt Nam (VSA), trong quý I/2016, tổng sản lượng tiêu thụ thép xây dựng tăng 56,2%, đạt hơn 2 triệu tấn, sản lượng tiêu thụ ống thép và tôn mạ cũng đạt mức cao, lần lượt tăng 45,9% và 45,2% so với cùng kỳ 2015, đạt 410 và 642 ngàn tấn. Thị trường bất động sản ấm lên và sự gia tăng xây dựng các công trình cơ sở hạ tầng là yếu tố chính thúc đẩy nhu cầu tiêu thụ thép.

Cũng theo phân tích của các chuyên gia chứng khoán, với 605 tỷ đồng lợi nhuận sau thuế ước đạt được trong 6 tháng đầu niên độ 2015 - 2016, cổ phiếu Hoa Sen vẫn hấp dẫn do nhu cầu thép vẫn trong xu hướng tăng. Bên cạnh đó, Hoa Sen còn có lợi thế về hệ thống phân phối được mở rộng, tăng trưởng doanh thu từ thị trường nội địa nhìn chung vẫn khá lạc quan.

Tương tự, cổ phiếu Hòa Phát vẫn được đánh giá cao với các lợi thế về quy mô, giá thành và hệ thống phân phối. Hòa Phát có khả năng được hưởng lợi nhiều nhất từ sự gia tăng nhu cầu tiêu thụ và mở rộng thị phần. Công nghệ sản xuất khép kín (từ quặng sắt) giúp Hòa Phát hạn chế được rủi ro biến động giá nguyên liệu.

Bên cạnh đó, Khu liên hợp gang thép Hoà Phát với công suất 720.000 tấn/năm đi vào hoạt động toàn bộ từ tháng 4 trở đi, giúp tăng tổng công suất sản xuất thép dài của Hòa Phát lên khoảng 2 triệu tấn/năm. Ngoài ra, Hòa Phát cũng dự kiến mở rộng công suất sản xuất ống thép.

Với kỳ vọng tỷ giá sẽ ít biến động trong năm nay, qua đó lợi nhuận của ACV và Vietnam Airlines hy vọng ít bị "hao mòn", thậm chí có cơ hội được hoàn nhập một phần khoản đã trích lập dự phòng chênh lệch tỷ giá nên cổ đông vẫn tiếp tục nắm giữ cổ phiếu.