Đảm bảo cung ứng điện phục vụ phát triển kinh tế - xã hội và đời sống sinh hoạt của nhân dân. Ảnh: Đức Thanh
Nguồn điện mới, lớn: Không có giá thấp
Tại Đại hội đồng cổ đông thường niên năm 2025 vừa diễn ra, Tổng công ty Điện lực Dầu khí Việt Nam (PV Power) cho hay, dự kiến năm 2025, giá hợp đồng mua bán điện Năm cơ sở (Pc) của Nhà máy Điện Nhơn Trạch 3 và 4 là 3.006 đồng/kWh.
Như vậy, với mức giá bán lẻ điện bình quân là 2.103,11 đồng/kWh (chưa gồm thuế VAT) áp dụng từ ngày 11/10/2024, khi Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) mua điện của Nhà máy Điện Nhơn Trạch 3 và 4 để bán lại cho nền kinh tế, sẽ phải bù lỗ khoảng 900 đồng/kWh.
Năm 2025, kế hoạch sản lượng điện của Nhà máy Điện Nhơn Trạch 3 và 4 là 2,403 tỷ kWh. Nếu mọi việc diễn ra như kế hoạch và không có gì bất thường về sản lượng điện phát ra cũng như giá khí LNG nhập khẩu để tính toán giá điện Pc nói trên, khi huy động sản lượng điện từ Nhà máy Điện Nhơn Trạch 3 và 4, EVN sẽ phải bù lỗ hơn 2.162 tỷ đồng.
Gần đây nhất, Bộ Công thương ban hành hàng loạt khung giá mua điện mới thực hiện cho năm 2025. Trong số này, các loại hình nhà máy điện có mức mua điện tối đa thấp hơn giá bán lẻ điện bình quân do Nhà nước ban hành đang áp dụng có thủy điện, các loại hình điện mặt trời tập trung có và không có pin lưu trữ, điện gió (trên đất liền và gần bờ), nhiệt điện than và điện nhập khẩu từ Lào. Còn các loại nguồn điện như điện rác, điện sinh khối, điện nhập khẩu từ Trung Quốc và điện từ khí nội đều có mức cao hơn giá bán lẻ điện bình quân trước ngày 10/5/2025.
Thực tế, EVN vẫn là đơn vị mua buôn điện duy nhất với nhiệm vụ đảm bảo điện cho nền kinh tế, việc có những bước đi thích hợp để cân đối tài chính cho EVN, đồng thời tạo động lực để thu hút các nhà đầu tư xuống tiền làm dự án điện không có nhiều lựa chọn.
Điện than, điện khí chiếm tỷ trọng ngày càng lớn
Tốc độ tăng trưởng điện thương phẩm năm 2025 dự kiến khoảng 12,2%, tương đương tổng sản lượng điện toàn hệ thống năm 2025 tăng thêm khoảng 33,6 tỷ kWh so với năm 2024.
Trao đổi với báo giới liên quan đến điều chỉnh giá điện lần này, ông Võ Quang Lâm, Phó tổng giám đốc EVN cho hay, để đảm bảo cung ứng điện phục vụ phát triển kinh tế - xã hội và đời sống sinh hoạt của nhân dân, EVN đã và đang thực hiện Kế hoạch Cung cấp điện và vận hành hệ thống điện quốc gia năm 2025.
Theo đó, tốc độ tăng trưởng điện thương phẩm năm 2025 dự kiến khoảng 12,2%, tương đương tổng sản lượng điện toàn hệ thống năm 2025 tăng thêm khoảng 33,6 tỷ kWh so với năm 2024.
Với cơ cấu nguồn điện năm 2025, thủy điện có giá thành thấp chỉ cung cấp được khoảng 25% sản lượng toàn hệ thống; 75% sản lượng còn lại được cung cấp từ các nguồn điện có giá cao như nhiệt điện than, khí, dầu, năng lượng tái tạo...
Cơ cấu nguồn điện hiện nay cũng khiến sản lượng điện tăng thêm của hệ thống (33,6 tỷ kWh) về cơ bản phải huy động từ các nguồn điện có giá thành cao, như nguồn nhiệt điện chạy dầu, nguồn nhiệt điện tuabin khí hoá lỏng (LNG) và nguồn nhiệt điện than nhập khẩu.
Đáng nói là, tỷ giá ngoại tệ (USD) thời gian qua có những diễn biến khó lường, tăng cao. Điều này làm ảnh hưởng đến chi phí khâu phát điện (chiếm tỷ trọng khoảng 83% trong giá thành sản xuất điện).
Trước khi tăng giá điện hồi tháng 10/2024, theo báo cáo của Bộ Công thương, hoạt động sản xuất, kinh doanh điện năm 2023 của EVN (thu nhập từ hoạt động tài chính và từ tiền bán công suất phản kháng) ghi nhận lỗ 21.821,56 tỷ đồng (không tính thu nhập từ sản xuất khác). Các khoản chưa hạch toán vào giá thành sản xuất, kinh doanh điện năm 2023 khoảng 18.032,07 tỷ đồng, bao gồm phần còn lại khoản chênh lệch tỷ giá thực hiện theo hợp đồng mua bán điện của các đơn vị phát điện phần còn lại năm 2019 và khoản chênh lệch tỷ giá theo hợp đồng mua bán điện các năm 2020 - 2023.
Còn với năm 2024, hiện Bộ Công thương chưa có thông tin về hoạt động kiểm tra giá thành điện cũng như kết quả kinh doanh của EVN.
