Tháng 3/2017, UBND tỉnh Bình Thuận đã ban hành Quyết định số 583/QĐ-UBND thu hồi 39.166 m2 đất tại phường Phú Hài (TP. Phan Thiết) của Công ty cổ phần Đầu tư phát triển Phú Hài (viết tắt là Công ty Phú Hài), giao cho Trung tâm Phát triển quỹ đất tỉnh Bình Thuận quản lý. Căn cứ ban hành Quyết định là điểm i, khoản 1, Điều 64, Luật Đất đai năm 2013 và Công văn số 4148/UBND-KGVX ngày 4/11/2016 của UBND tỉnh.
Theo quy định của Luật Đất đai, trường hợp được Nhà nước giao, cho thuê đất để thực hiện dự án, không đưa vào sử dụng trong thời hạn 12 tháng liên tục hoặc tiến độ sử dụng đất chậm 24 tháng so với tiến độ ghi trong dự án đầu tư kể từ khi nhận bàn giao đất trên thực địa, chủ đầu tư được gia hạn sử dụng 24 tháng và phải nộp khoản tiền tương ứng với mức tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đối với thời gian chậm tiến độ thực hiện dự án.
Hết thời hạn được gia hạn, chủ đầu tư vẫn chưa đưa đất vào sử dụng thì Nhà nước thu hồi đất mà không bồi thường về đất và tài sản gắn liền với đất, trừ trường hợp do bất khả kháng.
Trở lại với câu chuyện UBND tỉnh Bình Thuận thu hồi 39.166 m2 đất tại phường Phú Hài (TP. Phan Thiết), từ năm 2008, UBND tỉnh Bình Thuận đã giao quỹ đất trên cho Công ty cổ phần Bệnh viện Nghỉ dưỡng Du lịch Việt Nam (viết tắt là VHST) thực hiện dự án Khu nghỉ dưỡng văn hóa du lịch Thăng Long Hà Nội. Từ đó đến nay, mặc dù nhiều lần “thay tên đổi chủ” nhưng dự án không triển khai được, trong khi ngân hàng lại “mắc kẹt” với khoản vốn giải ngân vào dự án này.
Hồ sơ vụ kiện đòi nợ giữa Ngân hàng Đại Dương (OceanBank) và chủ đầu tư dự án cho thấy, năm 2007, VHST đã ký hợp đồng tín dụng với Ngân hàng thương mại TNHH Một thành viên Đại Dương (OceanBank) với hạn mức 30 tỷ đồng. Sau đó, OceanBank giải ngân hơn 20 tỷ đồng, số tiền được chuyển thẳng vào tài khoản của UBND tỉnh Bình Thuận để thực hiện các thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho dự án. Đến năm 2008, VHST được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng 39.166 m2 đất, thời hạn sử dụng là 30 năm.
Trước khi được cấp sổ đỏ cho khu đất thực hiện dự án Khu nghỉ dưỡng văn hóa du lịch Thăng Long Hà Nội, VHST dùng tài sản là nhà đất của ông Đặng Quang Sơn (tại Quận Cầu Giấy, Hà Nội) để thế chấp cho khoản vay 6 tỷ đồng (nằm trong khoản vay hơn 20 tỷ đồng). Với khoản vay hơn 14 tỷ đồng còn lại, VSHT dùng quyền sử dụng 39.166 m2 đất làm tài sản bảo đảm.
Đến năm 2010, OceanBank khởi kiện VHST ra Tòa án Nhân dân tỉnh Bình Thuận đòi hơn 31 tỷ đồng (bao gồm khoản nợ gốc hơn 20 tỷ đồng và lãi). Bản án sơ thẩm đã công nhận sự thỏa thuận của các bên trong hợp đồng tín dụng. Theo đó, VHST cam kết trả nợ trong vòng 3 tháng. Trường hợp Công ty không thực hiện, OceanbBank xử lý tài sản bảo đảm là quyền sử dụng đất dự án và nhà đất của ông Sơn.
Thời điểm này, thị trường bất động sản đang gặp khó khăn. Do chưa tất toán được khoản vay cũ, VHST không vay được vốn để thực hiện dự án Khu nghỉ dưỡng văn hóa du lịch Thăng Long Hà Nội.
Để tháo gỡ khó khăn cho dự án, tháng 11/2010, Hội đồng tín dụng OceanBank đã ban hành Quyết định số 374, chỉ định Công ty Liên Việt là đơn vị vay vốn. Nội dung của Quyết định 374 là chuyển quyền sử dụng 39.166 m2 đất dự án từ VHST sang công ty thành lập mới là Công ty Phú Hài.
Công ty Liên Việt nhận chuyển nhượng cổ phần và quyền góp cổ phần của Công ty Phú Hài để tiếp tục đầu tư vào dự án. Bảo đảm cho khoản vay trên là cổ phần, quyền sử dụng 39.166 m2 đất dự án và nhà đất của ông Sơn. Sau khi hoàn tất việc chuyển nhượng quyền sử dụng 39.166 m2 đất dự án, nhà đất của ông Sơn sẽ được giải chấp.
Theo chủ trương trên của OceanBank, ngày 30/11/2010, Công ty Phú Hài đã chuyển nhượng 78,77% cổ phần sang Công ty Liên Việt. Cùng ngày, OceanBank giải ngân 9 tỷ đồng cho Công ty Liên Việt.
Năm 2012, sau khi Công ty Phú Hài hoàn tất chuyển nhượng, sang tên đất dự án từ VHST, OceanBank giải chấp nhà đất cho ông Sơn.
Ngày 15/6/2012, Công ty Liên Việt tiếp tục ký hợp đồng chuyển nhượng quyền thực hiện hợp đồng cho Công ty TNHH một thành viên Mika, đồng thời giữ nguyên quyền cổ đông của Công ty Phú Hài. OceanBank tiếp tục giải ngân cho Mika số tiền 13,6 tỷ đồng. Công ty Phú Hài ký hợp đồng thế chấp quyền sử dụng 39.166 m2 đất bảo đảm nghĩa vụ cho VHST và Mika.
Đáng nói là, theo Phú Hài, số tiền OceanBank giải ngân không đến tay doanh nghiệp, nên dự án không thể triển khai được. Đến nay, Mika khẳng định không có khả năng trả nợ Ngân hàng và đề nghị phát mại tài sản.
Năm 2016, OceanBank khởi kiện đòi nợ gốc và lãi 27 tỷ đồng. Vụ việc đã trải qua cấp xử sơ thẩm, nhưng sau đó OceanBank kháng cáo lên cấp phúc thẩm. Dự kiến, trong tuần này, Tòa án Nhân dân TP. Hà Nội sẽ có phán quyết cuối cùng.
