Chi phí điện chiếm từ 15 – 20% trong một số ngành
Tại tọa đàm “Tiết kiệm năng lượng trong các ngành công nghiệp: Bài toán công nghệ và chính sách” do Tạp chí Công thương tổ chức ngày 19/8, ông Mạch Đình Khoa, Giám đốc Phát triển chiến lược kinh doanh và hoạt động thương mại, Công ty TNHH Schneider Electric Việt Nam khẳng định, tiết kiệm năng lượng có tác động rất lớn với doanh nghiệp.
Trong một số ngành, chi phí điện đang chiếm từ 15 - 20% tổng giá thành sản xuất của mỗi sản phẩm. Với thị trường cạnh tranh ngày càng khốc liệt, việc tối ưu hóa chi phí sản xuất, đồng thời có thể hạ giá bán sản phẩm hoặc giữ nguyên giá bán sản phẩm là việc rất quan trọng. Do đó, nếu doanh nghiệp yêu cầu về tiết kiệm năng lượng sẽ dẫn đến chi phí tiếp tục tăng cao kéo theo giảm lợi thế cạnh tranh trên thị trường trong nước lẫn xuất khẩu.
Trong khi đó, tiêu chuẩn của các thị trường lớn như Mỹ, châu Âu, Nhật Bản đang chú trọng đến việc thống kê và sử dụng phát thải carbon. Doanh nghiệp Việt Nam khi sản xuất sản phẩm tiết kiệm năng lượng tốt, thông qua giảm khí thải carbon tốt sẽ là tiền đề, tiêu chuẩn quan trọng gia tăng lợi thế cạnh tranh ở thị trường xuất khẩu.
Ông Đặng Hải Dũng, Phó Vụ trưởng Vụ Tiết kiệm năng lượng và Phát triển bền vững, Bộ Công thương thông tin thêm, từ năm 2026, châu Âu sẽ bắt đầu đánh thuế và ảnh hưởng rất trực tiếp đến sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp xuất khẩu.
Xu hướng bảo vệ môi trường rất rõ ràng và không thể thay đổi. Doanh nghiệp trong nước cũng nên nắm bắt các thay đổi từ bên ngoài liên quan đến các vấn đề kinh doanh của mình. Nếu doanh nghiệp tiếp cận sớm, có sự chuẩn bị trước trong quá trình sản xuất thì sẽ chủ động hơn trong kinh doanh.
“Chúng ta đang có những thách thức do các thị trường ở ngoài nước đặt ra. Đây cũng là cảnh báo với doanh nghiệp. Để tiết kiệm năng lượng hoặc giảm dấu vết carbon thì bài toán công nghệ đi liền các vấn đề liên quan đến nguồn lực đầu tư, từ trang thiết bị hạ tầng đến con người”, ông Dũng nói.
| |
Tọa đàm “Tiết kiệm năng lượng trong các ngành công nghiệp: Bài toán công nghệ và chính sách” ngày 19/08 |
Nhiều chính sách hỗ trợ doanh nghiệp tiết kiệm điện
Đánh giá về thực trạng tiết kiệm năng lượng của doanh nghiệp, ông Nguyễn Quốc Dũng, Trưởng ban Kinh doanh, Tập đoàn Điện lực Việt Nam - EVN cho rằng, doanh nghiệp còn gặp nhiều khó khăn khi thực hiện tiết kiệm năng lượng.
Trong đó, không ít doanh nghiệp còn hạn chế trong nhận thức về tiết kiệm điện, chưa thực sự quan tâm, thậm chí là không đủ năng lực, tài chính. Bên cạnh đó, nhiều doanh nghiệp chưa áp dụng, chưa tối ưu hóa được dây chuyền sản xuất, quy trình sản xuất dẫn tới việc vẫn còn sử dụng năng lượng lãng phí.
Hiện nay, chính sách giá điện đang thực hiện theo Quyết định 28 của Thủ tướng Chính phủ ban hành từ năm 2014. Giá phụ thuộc vào các cấp điện áp, nhưng giá giờ bình thường của sản xuất chiếm chỉ từ khoảng 84 - 92% giá bình quân và giờ thấp điểm từ 52 - 59% giá bình quân.
“Với giá điện thấp như vậy thì việc tiết kiệm điện đối với các doanh nghiệp sản xuất đâu đó cũng chưa được quan tâm một cách thực sự”, ông Nguyễn Quốc Dũng nói và cho rằng tiềm năng tiết kiệm năng lượng ở các doanh nghiệp sản xuất rất là lớn.
EVN nhận định từ thống kê của các tổ chức quốc tế, Việt Nam có thể tiết kiệm được khoảng từ 20 - 30% năng lượng sử dụng trong các ngành sản xuất công nghiệp. Nhưng theo đánh giá của Bộ Công thương, con số nước ta tiết kiệm được có thể lên tới 30 - 35%.
Theo ông Đặng Hải Dũng, thời gian qua, nhiều chính sách về tiết kiệm điện đã được ban hành, đặc biệt, từ năm 2010 có Luật sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả. Đến thời điểm này, Việt Nam đã có 16 thông tư, 2 nghị định và 2 quyết định của Thủ tướng cũng như khoảng 34 tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật đã được ban hành liên quan đến tiết kiệm năng lượng.
Năm 2019, Thủ tướng cũng đã ban hành Quyết định số 280/QĐ-TTg với chương trình mục tiêu quốc gia, tiết kiệm năng lượng từ 7% đến khoảng 10% năm 2025 và đến năm 2030, Việt Nam phải tiết kiệm được khoảng 10% so với kịch bản tiêu thụ năng lượng bình thường.
Bên cạnh đó, Bộ Công thương cũng đang đưa ra rất nhiều chương trình để hỗ trợ cho doanh nghiệp như: chương trình về kiểm toán năng lượng miễn phí; hỗ trợ xây dựng những hệ thống quản lý năng lượng hoặc là các chương trình liên quan đến bảo lãnh vốn vay.
“Hiện nay, chúng tôi đang thí điểm một vài quỹ hoặc là những công cụ tài chính nguồn vốn vay cho doanh nghiệp khi mà muốn tiếp cận vốn đầu tư trong để đầu tư tiết kiệm năng lượng", ông Đặng Hải Dũng thông tin và khẳng định thêm, cơ quan quản lý nhà nước sẽ đưa ra những quy định để quản lý vấn đề tiêu thụ năng lượng, hướng tới mục tiêu giảm tối đa tiêu thụ năng lượng trên một đơn vị sản phẩm.