Trên nhiều diễn đàn và room chứng khoán thời gian gần đây, các nhà đầu tư liên tục đưa ra nhận định, P/E thị trường đã thấp nhất trong lịch sử (ở mức 12x) và là cơ hội lớn trong 5 năm tới khi đầu tư chứng khoán ngay từ bây giờ. Thế nhưng, không ít nhà đầu tư mới tỏ ra thận trọng khi cho rằng việc chỉ nhìn vào P/E để đánh giá cả thị trường là chưa đủ và chưa thể đảm bảo an toàn cho các “tay chơi” mới.
Dưới góc nhìn chuyên gia, tại Talkshow Chọn danh mục kỳ 11 với chủ đề: Tìm cơ hội tháng 7 và triển vọng từ tiêu dùng nội địa, ông Nguyễn Trọng Đình Tâm, Chuyên gia cao cấp Chiến lược đầu tư Trung tâm Phân tích và Tư vấn Đầu tư SSI Research nhắc lại, P/E là chỉ báo lấy vốn hoá thị trường chia cho lợi nhuận của toàn thị trường để tính định giá thị trường chứng khoán.
Nhà đầu tư có thể coi P/E là một chỉ số để theo dõi, nhưng nó cũng đơn giản là một chỉ báo và nhà đầu tư cần phối hợp với các yếu tố khác để tìm kiếm những cơ hội tiềm năng.
Xét về định giá P/E của thị trường, để xem đó là đắt hay rẻ còn phụ thuộc vào tầm nhìn của nhà đầu tư. Chẳng hạn, khối ngoại mua ròng mấy tháng qua vì họ thấy mức P/E đã chấp nhận được nên bắt đầu giải ngân. Còn câu chuyện trong 5 năm nữa là một tầm nhìn dài hạn khác và nhà đầu tư chỉ cần tập trung tìm kiếm cơ hội trong 2 - 3 năm tới đã có khả năng sinh lời rất tốt.
“Nếu lọc được những cổ phiếu tiềm năng chỉ bằng P/E thì chúng ta đâu cần phải phân tích đầu tư quá nhiều cho đau đầu”, ông Tâm nói.
Thêm một bổ sung nữa mà chuyên gia này đã chia sẻ là khi muốn dùng P/E để lọc và lựa chọn cơ hội đầu tư, nhà đầu tư nên nhìn vào P/E forward là P/E tương lai thay vì P/E hiện tại. Bởi thị trường chứng khoán và giá cổ phiếu có xu hướng phản ánh tương lai, do đó, nếu có khả năng về dự báo, phân tích, tốt nhất nhà đầu tư nên dự báo mức tăng trưởng lợi nhuận và EPS của năm 2022, 2023 và tính P/E của giai đoạn đó thay vì dùng P/E quá khứ.
Nhìn chung, đối với nhà đầu tư ngắn hạn, chiến thuật đầu tư hợp lý là nên kết hợp phân tích kỹ thuật để lọc ra những cổ phiếu khoẻ và tránh xa những cổ phiếu yếu. Đối với nhà đầu tư dài hạn, P/E là yếu tố rất quan trọng vì mang yếu tố phân tích cơ bản nhưng cần kết hợp các yếu tố khác, trong đó có thể cân nhắc chu kỳ hay khả năng tăng trưởng của doanh nghiệp có thể duy trì được hay không.
Từ góc nhìn doanh nghiệp, ông Đoàn Hồng Việt, Chủ tịch HĐQT CTCP Thế giới số - Digiworld (mã DGW) chia sẻ, có một chỉ số quan trọng mà ông luôn rất quan tâm là PEG (Price Earnings to Growth, tức P/E và Growth). Điều này có nghĩa, nếu nhà đầu tư trả cho một doanh nghiệp có P/E đang là 12 với tốc độ tăng trưởng 30%/năm, thì 1 năm sau P/E chỉ còn 9 và năm sau chỉ còn 6. Tuy nhiên, việc khó nhất với các nhà đầu tư là xác định chữ G của doanh nghiệp.
“Muốn tìm được chữ G này, các bạn phải tìm hiểu doanh nghiệp kỹ hơn từ mô hình kinh doanh, hoạt động sản xuất, thành tích trong quá khứ và các dự định trong tương lai có khả năng tăng trưởng hay không. Đồng thời, nhà đầu tư cũng cần theo dõi việc doanh nghiệp tăng trưởng nhưng có triển khai phương án huy động vốn không. Huy động vốn này khác với chia cổ tức bằng cổ phiếu”, ông Việt lưu ý.
Nếu doanh nghiệp tăng trưởng nhưng có huy động vốn đồng nghĩa rằng EPS sẽ không tăng. Ngoài ra, ông Việt cũng nhắc đến chỉ số ROE, doanh nghiệp có bao nhiêu vốn chủ sở hữu và sau một năm làm ra lợi nhuận bao nhiêu. Nếu gửi ngân hàng một năm được 7 - 8% thì không có lý do gì phải đầu tư vào những doanh nghiệp ROE một năm dưới 15%, vì doanh nghiệp bao giờ cũng rủi ro hơn ngân hàng.
Trả lời thắc mắc của khán giả rằng cổ phiếu DGW hiện tại có phải tạo mô hình vai đầu vai không? Ông Việt khẳng định: “Thực sự, tôi không biết phân tích kỹ thuật. Với tôi, việc quan trọng nhất là chúng tôi phải đảm bảo tốc độ tăng trưởng EPS của DGW, mục tiêu trong dài hạn là 25%/năm. Tôi tin rằng, giá cổ phiếu trong dài hạn sẽ phản ánh đúng tốc độ tăng trưởng doanh nghiệp”.
