Thứ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Sinh Nhật Tân. Ảnh: VGP
Liên quan đến vấn đề tái khởi động dự án điện hạt nhân Ninh Thuận, trao đổi tại cuộc họp báo Chính phủ thường kỳ chiều 7/12, Thứ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Sinh Nhật Tân cho biết, Bộ Công thương đã nghiên cứu, rà soát, báo cáo lên Chính phủ, báo cáo các cơ quan có thẩm quyền, trên cơ sở được sự đồng ý về mặt chủ trương của Trung ương và gần đây Quốc hội cũng đã thống nhất nội dung này.
Chính phủ đã giao cho các bộ, ngành có liên quan và Bộ Công thương chủ trì nghiên cứu, báo cáo với Chính phủ.
Về cơ sở pháp lý, theo ông Tân, tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV, Quốc hội thông qua Luật Điện lực sửa đổi, trong đó có nội dung liên quan đến việc phát triển điện hạt nhân.
Bên cạnh đó, trong tuần này, Chính phủ họp đã thông qua dự kiến và sẽ báo cáo với Quốc hội để sửa đổi Luật về năng lượng nguyên tử, cũng là một cơ sở liên quan đến các vấn đề nội dung cơ bản, liên quan đến công nghệ, vấn đề an toàn trong phát triển điện hạt nhân.
Cùng với đó, có các hệ thống pháp luật khác có liên quan đến đầu tư, xây dựng, an toàn, bảo vệ môi trường… “Với hành lang như vậy thì cơ bản đã đầy đủ các cơ sở pháp lý để triển khai”, ông Tân cho hay.
Bộ Công thương cũng đã tham mưu với Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ thành lập Ban Chỉ đạo xây dựng nhà máy điện hạt nhân và Tổ công tác để tiếp tục khởi động chương trình điện hạt nhân tại Việt Nam.
Ban chỉ đạo dự kiến do Thủ tướng Chính phủ làm Trưởng ban và một Phó trưởng ban là Phó thủ tướng Chính phủ. Các thành viên gồm các Bộ trưởng các ngành có liên quan. Tổ công tác thực hiện theo chỉ đạo của Ban chỉ đạo và dự kiến sẽ gồm đại diện của các bộ, ngành có liên quan và đặc biệt là có sự tham gia của các chuyên gia, các nhà khoa học về phát triển điện hạt nhân. Tổ trưởng Tổ công tác sẽ là Bộ trưởng Bộ Công thương. Đây là thiết chế để triển khai, thực hiện.
Ngoài ra, để có thể triển khai được, Thứ trưởng Nguyễn Sinh Nhật Tân cho biết, Bộ Công thương sẽ sớm trình các cơ quan có thẩm quyền để điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung Quy hoạch điện VIII. Đây là một cơ sở pháp lý cơ bản trong vấn đề cụ thể hóa chủ trương của Quốc hội, của Trung ương.
Bộ cũng sẽ kiến nghị với cơ quan có thẩm quyền để lựa chọn chủ đầu tư triển khai thực hiện nhà máy điện hạt nhân. Việc lựa chọn chủ đầu tư là một nội dung rất quan trọng, vì đây là chủ thể rất đặc biệt tổ chức triển khai toàn bộ quá trình liên quan, từ nghiên cứu, đề xuất, xây dựng và vận hành nhà máy điện.
Đối với địa phương, Bộ Công thương đã đề nghị lãnh đạo tỉnh Ninh Thuận nghiên cứu và sớm tạo điều kiện có mặt bằng sạch cũng như tạo được sự đồng thuận của người dân địa phương để thuận lợi nhất cho quá trình triển khai dự án điện hạt nhân ở Ninh Thuận.
Thứ trưởng Nguyễn Sinh Nhật Tân cho biết, dự án sẽ đem lại 3 lợi ích lớn.
Thứ nhất là tạo ra nguồn năng lượng nền, sạch, đáp ứng được tiêu chuẩn kép trong xu thế phát triển năng lượng xanh, năng lượng tái tạo. Đây là điều kiện tốt đảm bảo lợi ích liên quan đến an ninh năng lượng cũng như đáp ứng được tiêu chuẩn kép.
Thứ hai là có nguồn năng lượng an toàn để phục vụ phát triển kinh tế xã hội, không chỉ ở Ninh Thuận mà còn vùng xung quanh và đáp ứng nhu cầu toàn quốc. Thậm chí, với sự phát triển mạnh về năng lượng tái tạo, năng lượng xanh sạch, có thể hướng tới xuất khẩu trong tương lai.
Thứ ba là tạo động lực để Việt Nam có một nền công nghệ, khoa học cao, đặc biệt là khoa học năng lượng nguyên tử. Đây là khoa học nền tảng và tương lai còn phát triển, kéo theo cả một ngành công nghiệp cũng như nguồn nhân lực cao để phát triển đất nước.
Thứ trưởng Nguyễn Sinh Nhật Tân cho biết, điểm thuận lợi là đã đạt được sự đồng thuận rất cao. Bên cạnh đó, dự án đã có quá trình chuẩn bị nhất định trước đây cũng là một thuận lợi rất lớn.
Thách thức đối với dự án là việc lựa chọn công nghệ đảm bảo an toàn, đạt được các tiêu chuẩn theo khuyến nghị của các tổ chức quốc tế, các khuyến cáo của các cơ quan năng lượng nguyên tử quốc tế.
“Chúng tôi hoàn toàn tin tưởng rằng chúng ta sẽ từng bước thận trọng thực hiện được việc này. Hiện nay, công nghệ rất tiên tiến, có rất nhiều công nghệ mới và đảm bảo an toàn ngày càng cao”, ông Tân khẳng định.
Về tổng mức đầu tư, ông Tân cho biết con số dự kiến sơ bộ chưa phải chính xác, nhưng chắc chắn là hàng tỷ USD, tùy thuộc quy mô, vị trí, yêu cầu công nghệ, an toàn.
