Xung đột giữa Nga và Ukraine đã làm nổi bật nguy cơ phụ thuộc vào các quốc gia nắm thành phần trọng yếu về năng lượng. Ngay cả khi cuộc khủng hoảng khí đốt ở châu Âu giảm bớt, trọng tâm của các nhà sản xuất phương Tây sẽ chuyển sang làm giảm sự dẫn đầu của Trung Quốc trong lĩnh vực nguyên liệu, và là chìa khóa cho một nền kinh tế xanh sạch hơn.
Theo ước tính của Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA), châu Âu cần chi tổng cộng 5.300 tỷ USD cho các dự án năng lượng sạch vào năm 2050. Điều đó đòi hỏi phải tăng gấp 6 lần sản lượng đồng, lithium, than chì, niken và một số loại đất hiếm trên toàn cầu vào năm 2040.
Tuy nhiên, Trung Quốc đang dẫn đầu về hoạt động tinh chế, và ở mức độ thấp hơn là khai thác nhiều thành phần công nghiệp quan trọng. Trung Quốc đang tinh chế 58% lithium được sản xuất trên toàn cầu, 65% coban và hơn một phần ba niken và đồng. Nga cũng là quốc gia sở hữu nhiều niken, palladi và coban. Châu Âu là khu vực nhập khẩu từ 75% đến 100% hầu hết các kim loại nên có thể đặc biệt dễ bị tổn thương.
Đáp lại, các công ty phương Tây có thể đạt được thỏa thuận với các nhà cung cấp ở các quốc gia thân thiện, mở các mỏ tại chính nước sở tại hoặc tăng cường tái chế. Cách tiếp cận đầu tiên là nhanh nhất và đang được tiến hành.
Dữ liệu từ Fitch Solutions cho thấy vào năm 2022, các nhà sản xuất ô tô đã tăng cường hợp tác với các mỏ và đầu tư trực tiếp vào các dự án khai thác. General Motors đã mua cổ phần của Queensland Pacific Metals của Úc để đảm bảo sản lượng niken và coban cho những chiếc xe điện.
Tuy nhiên, việc mở mỏ mới có vẻ an toàn hơn nhưng mất nhiều thời gian hơn. Châu Âu hiện không khai thác bất cứ thành phần pin quan trọng nào cho xe điện. Và Mỹ chỉ cung cấp 2% nhu cầu toàn cầu. Nhưng mọi thứ đang có xu hướng thay đổi.
Tập đoàn khai thác Sibanye Stillwater đang đặt mục tiêu vận hành mỏ lithium đầu tiên của châu Âu ở Phần Lan vào năm 2025; Công ty Imerys của Pháp đang tìm cách khai thác 34.000 tấn lithium hydroxit hàng năm từ một mỏ khai thác vào năm 2028. Nếu tất cả các dự án khai thác lithium của châu Âu được thực hiện, chúng có thể cung cấp khoảng 40% nhu cầu dự kiến là 600.000 tấn lithium carbonate một năm vào năm 2030.
Mỹ mặc dù chỉ nắm giữ 3% trữ lượng lithium của thế giới, nhưng đã thông qua luật trợ cấp cho việc khai thác các nguyên liệu quan trọng trong nước.
Mặt khác, việc tăng cường khai thác ở các thị trường phát triển có thể đồng nghĩa với việc ý thức bảo vệ môi trường bị đẩy lùi. Các nhà sản xuất kim loại quan trọng cũng có thể gây khó khăn cho người mua bằng cách thành lập các liên minh.
Đó là lý do tại sao lựa chọn tốt nhất của các quốc gia phương Tây cuối cùng là tái chế kim loại từ các thiết bị đã qua sử dụng. Các công ty như Umicore và Redwood Materials đã sở hữu công nghệ tái sử dụng pin và điện thoại thông minh. Châu Âu hiện đang tái chế 17% sản lượng pin toàn cầu. Theo Fitch Solutions, tỷ lệ này sẽ tăng lên 48% vào năm 2025.
Dù tái chế là một quy trình tốn kém, nhưng trong một thế giới phân cực, việc bảo vệ các ngành công nghiệp và việc làm của phương Tây có thể được hưởng lợi.
Theo ước tính của BloombergNEF, châu Âu sẽ cần đầu tư 5.300 tỷ USD vào các dự án phát điện mới, đặc biệt là năng lượng gió và mặt trời, cũng như phát triển hydro xanh để tự giải phóng mình khỏi nhiên liệu hóa thạch vào năm 2050.
Theo ước tính của IEA, tổng nhu cầu đối với kim loại và khoáng chất quan trọng để tránh xa nhiên liệu hóa thạch sẽ cần tăng gấp 6 lần vào năm 2040 để giúp thế giới đạt được các mục tiêu khí hậu toàn cầu.
Dữ liệu của IEA cho thấy, vào năm 2019, Trung Quốc chiếm 64% sản lượng than chì toàn cầu, 60% nguyên tố đất hiếm, 13% lithium và 8% đồng. Trung Quốc chiếm 87% hoạt động tinh chế và xử lý các nguyên tố đất hiếm trên toàn cầu, tỷ lệ này là 65% đối với coban, 58% đối với lithium và 40% đối với đồng.
