Trải qua nửa đầu năm tồi tệ nhất kể từ năm 1970, chứng khoán Mỹ hiện phải đối mặt với ba thách thức về lạm phát tăng cao, rủi ro suy thoái và mối đe dọa đối với lợi nhuận doanh nghiệp đã đánh chìm niềm tin của người tiêu dùng. Sau khi các nhà đầu tư và phân tích trên Phố Wall dự đoán sai năm 2022, các nhà đầu tư hiện đang tập trung vào những yếu tố sẽ gây ra tình trạng lạm phát tăng cao đi kèm với tăng trưởng suy yếu cũng như thiệt hại nhiều hơn đối với việc định giá.
Scott Ladner, Giám đốc đầu tư tại Horizon Investments cho biết: “Thị trường nhanh chóng chạm đáy sẽ cần sự thay đổi trong chính sách của ngân hàng trung ương và chúng tôi không nghĩ đó là khả năng xảy ra trong vài tháng tới”.
Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) dự kiến sẽ tăng lãi suất khi họ cố gắng kiềm chế lạm phát thay vì bơm tiền mặt vào thị trường bằng như giai đoạn năm 2008 và 2020, hiện tại nhiều động lực cho thị trường tăng giá mạnh mẽ đã tạm dừng lại.
Năm nay đã là một trong những năm tồi tệ nhất về mức sụt giảm lớn hàng ngày, với chỉ số S&P 500 giảm 2% trở lên trong 14 lần, đưa năm 2022 vào danh sách những năm mà thị trường sụt giảm mạnh nhất theo dữ liệu do Bloomberg tổng hợp trong hai thập kỷ.
Mặc dù vậy, chỉ số VIX đo lường cái nỗi sợ hãi của phố Wall vẫn đang thấp hơn mức trong các thị trường gấu trong quá khứ, cho thấy thị trường vẫn chưa thấy sự “thay máu” cần thiết để châm ngòi cho một xu hướng tăng bền vững.
Dựa trên lịch sử của các thị trường gấu trong quá khứ, S&P 500 sẽ có thể chứng kiến một số phục hồi vào cuối năm 2022. Nhưng, đó lại là một câu chuyện khác trong những năm suy thoái và mức thấp hơn sẽ xuất hiện trước.
Báo cáo lợi nhuận quý II
Trong bối cảnh ảm đạm, ước tính lợi nhuận của các doanh nghiệp vẫn tương đối lạc quan. Điều đó sẽ được kiểm chúng khi các công ty Mỹ và châu Âu bắt đầu báo cáo lợi nhuận quý II sau hai tuần nữa. Nhu cầu cho đến nay vẫn được duy trì ngay cả khi tâm trạng của người tiêu dùng trở nên tồi tệ, nhưng gần đây đã có những dấu hiệu cho thấy chi tiêu của Mỹ đang giảm bớt.
Trong khi đó, ước tính tỷ suất lợi nhuận toàn cầu đang được coi là quá lạc quan. Đối với các chiến lược gia của Goldman Sachs, tỷ suất lợi nhuận của các công ty Mỹ có thể sẽ giảm trong năm tới, cho dù nền kinh tế có rơi vào suy thoái hay không.
Đức là một trong những thị trường gặp rủi ro do việc Nga cắt giảm nguồn cung cấp khí đốt đe dọa trung tâm công nghiệp của nền kinh tế lớn nhất châu Âu.
Kỳ vọng lợi nhuận cao đã khiến định giá của Mỹ và châu Âu có vẻ rẻ hơn so với mức trung bình dài hạn, và điều này hấp dẫn một số nhà đầu tư mua bắt đáy và thúc đẩy các nhịp hồi phục ngắn hạn. Nhưng khi so sánh với lợi suất trái phiếu, thì cổ phiếu, ít nhất ở châu Âu lại không hề rẻ.
Lạm phát
Trong khi những lo lắng về suy thoái đang gia tăng thì trọng tâm của vấn đề là lạm phát đang hoành hành. Lạm phát đang tiếp tục tăng ngay cả khi các ngân hàng trung ương thực hiện các bước đi mạnh mẽ hơn, tạo ra một cú đấm có một không hai có thể là một phần quan trọng của thời điểm suy thoái. Mặc dù có một số dấu hiệu cho thấy lạm phát cao điểm đang cận kề, các ngân hàng trung ương vẫn thực hiện các đợt tăng lãi suất liên tiếp.
Caroline Shaw, giám đốc danh mục đầu tư tại Fidelity International cho biết: “Lạm phát đang ở mức mà nhiều người chưa từng trải qua và các ngân hàng trung ương đang tăng lãi suất lên mức chưa từng thấy kể từ trước cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu. Những sai lầm về chính sách có thể xảy ra và những sai lầm này có thể gây ảnh hưởng lớn đến thị trường”, Caroline Shaw, giám đốc danh mục đầu tư tại Fidelity International cho biết.
Ở các thị trường mới nổi, các nhà đầu tư nói rằng họ cần thấy Fed bớt diều hâu hơn để giảm bớt lo ngại, mặc dù nhiều thị trường đã sụt giảm mạnh nhất từ năm 1998 khi cuộc khủng hoảng tài chính châu Á khiến thị trường tài chính sụp đổ và Nga vỡ nợ.
Các ngân hàng trung ương với quan điểm diều hâu và tốc độ tăng trưởng kinh tế chậm hơn sẽ đặc biệt gây áp lực lên các thị trường định hướng xuất khẩu, công nghệ cao như Đài Loan (Trung Quốc) và Hàn Quốc. Chỉ số chứng khoán của các thị trường này là một trong chỉ số sụt giảm mạnh nhất trong nửa đầu năm nay.
Ipek Ozkardeskaya, nhà phân tích cấp cao tại Swissquote cho biết: “Lạm phát sẽ quyết định liệu chúng ta có quay đầu lại trước khi mọi thứ trở nên tồi tệ hơn hay thế giới nên chuẩn bị cho bóng tối sâu hơn trong nửa cuối năm nay”.
