CPI tính theo năm của tháng 11 tăng 5,78% và CPI bình quân 11 tháng so với cùng kỳ tăng 6,65%. Cả 2 con số này đều thấp hơn nhiều tháng trước.
Từ kết quả 11 tháng và các yếu tố tác động trong tháng tới, dự báo CPI cả năm 2013 chỉ tăng 6,1 - 6,2%, thấp hơn tốc độ tăng 6,81% của năm trước và đạt được mục tiêu do Quốc hội đề ra.
Nguồn: Tổng cục Thống kê
Diễn biến CPI trong 11 tháng qua cũng đặt ra một số vấn đề cần quan tâm.
Thứ nhất, việc điều hành, kiềm chế lạm phát cần bám sát mục tiêu và có giải pháp điều hành linh hoạt, để tránh tình trạng có thời gian CPI tăng quá thấp, có thời gian lại tăng quá cao.
Việc thực hiện lộ trình giá thị trường đối với những hàng hóa, dịch vụ do Nhà nước định giá là đúng hướng và cần thiết, nhưng cần bảo đảm có sự cạnh tranh, có sự công khai, minh bạch, có sự giám sát, kiểm tra của Nhà nước, có sự phối hợp chặt chẽ giữa các bộ, ngành… Đồng thời, cần có sự phối hợp trong việc thực hiện mục tiêu kép: vừa kiềm chế lạm phát thấp hơn, vừa tăng trưởng cao hơn.
Thứ hai, cần quan tâm hơn đến ngành nông, lâm nghiệp, thủy sản. Giá lương thực năm trước đã giảm sâu (5,66%), năm nay tiếp tục giảm (bình quân 11 tháng so với cùng kỳ năm trước giảm 2,5%), sẽ làm người trồng lương thực bị thiệt thòi, trong khi nông, lâm nghiệp, thủy sản đã tăng thấp trong 2 năm liền. Vấn đề đặt ra là, cần nâng tỷ trọng đầu tư cho nhóm ngành nông, lâm nghiệp - thủy sản (hiện chỉ chiếm 5,3%, thấp xa so với tỷ trọng 20% trong GDP của nhóm ngành này); đẩy mạnh tái cơ cấu nông nghiệp để tăng thu nhập cho nông dân…
Thứ ba, cần có các giải pháp kiềm chế lạm phát hợp lý. Cần tăng số lượng và liều lượng các giải pháp có tính thị trường, dài hạn, giảm các biện pháp hành chính, ngắn hạn, tránh giật cục… và phải tính đến sự cộng hưởng của các yếu tố đối với lạm phát, đến các hiệu ứng phụ.
Thứ tư, việc kiềm chế lạm phát chưa thật bền vững, bởi về nguyên nhân sâu xa, yếu tố tiềm ẩn của lạm phát là hiệu quả đầu tư và năng suất lao động còn thấp, chưa được cải thiện nhiều. Do vậy, chưa thể chủ quan, lơ là với lạm phát. CPI được nhiều người dự đoán sẽ tăng cao vào tháng cuối năm nay và những tháng đầu năm sau, do sự cộng hưởng tác động của một số yếu tố.
Giá lương thực bắt đầu tăng cao, khi lúa mùa ở nhiều địa phương bị sâu bệnh, thời tiết làm cho năng suất, sản lượng giảm; một số địa phương bị thiệt hại nặng do bị bão lũ. Giá rau, củ, quả tăng cao do bị thiệt hại trên diện rộng; giá thực phẩm chăn nuôi bước vào thời kỳ tích trữ phục vụ nhu cầu tăng cao dịp cuối năm.
Tỷ giá sau một thời gian tương đối dài tăng thấp, nên nay rất dễ bị điều chỉnh, không chỉ làm tăng chi phí đẩy, mà còn tác động đến tâm lý kỳ vọng lạm phát. Tín dụng tăng trưởng cao hơn trong vài tháng gần đây và có khả năng tăng dồn vào cuối năm, nên tốc độ tăng tổng phương tiện thanh toán sẽ còn cao hơn.
