Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng trình bày báo cáo thuyết minh về Hiệp định EVIPA
Theo Tờ trình việc phê chuẩn Hiệp định Bảo hộ đầu tư Việt Nam - EU (EVIPA) vừa được Phó chủ tịch nước Đặng Thị Ngọc Thịnh trình bày trước Quốc hội thì cùng với EVFTA được Quốc hội phê chuẩn tại Kỳ họp này, EVIPA tiếp tục khẳng định vai trò và vị thế địa - chính trị quan trọng của Việt Nam trong Khu vực ASEAN, góp phần nâng cao vị thế của Việt Nam trong khối ASEAN, khu vực cũng như trên trường quốc tế.
Động lực thu hút đầu tư từ EU
Theo Tờ trình, việc thực hiện các cam kết theo EVIPA sẽ là động lực thúc đẩy Việt Nam tiếp tục hoàn thiện thể chế, chính sách nhằm cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh theo hướng ngày càng thuận lợi, bình đẳng, an toàn, minh bạch và thân thiện hơn đối với nhà đầu tư thuộc mọi thành phần kinh tế.
“Cùng với những cam kết về mở cửa thị trường hàng hóa, dịch vụ, đầu tư theo EVFTA, việc thực thi EVIPA sẽ tạo môi trường thuận lợi để Việt Nam đẩy mạnh thu hút đầu tư trong một số lĩnh vực mà EU có tiềm năng và thế mạnh như công nghiệp chế biến, chế tạo sử dụng công nghệ cao, năng lượng sạch, năng lượng tái tạo, các dịch vụ chất lượng cao, dịch vụ ngân hàng, tài chính”, bà Thịnh nhấn mạnh.
Tuy nhiên, để thi hành EVIPA đồng thời phát huy tối đa những lợi ích mang lại từ Hiệp định, theo Tờ trình, Việt Nam cũng đứng trước một số khó khăn, thách thức do thể chế, chính sách, cơ chế quản lý của Việt Nam còn một số mặt hạn chế; hệ thống kết cấu hạ tầng và nguồn nhân lực chưa đáp ứng được yêu cầu; năng lực và sức cạnh tranh của các doanh nghiệp còn yếu…
Mặc dù vậy, việc mở cửa thị trường hàng hóa, dịch vụ và đầu tư cùng với những cam kết về việc tạo lập môi trường kinh doanh bình đẳng giữa doanh nghiệp trong nước và doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài sẽ tạo cơ hội để các nhà đầu tư nước ngoài tiếp cận rộng rãi hơn với thị trường Việt Nam.
Thẩm tra Tờ trình, theo ông Nguyễn Văn Giàu, Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội, bên cạnh những cơ hội, EVIPA cũng đặt nhiều thách thức đối với doanh nghiệp Việt Nam trước áp lực cạnh tranh của nhà đầu tư nước ngoài; thách thức trước yêu cầu hoàn thiện thể chế, hệ thống pháp luật; nâng cao năng lực của đội ngũ cán bộ công chức, thẩm phán, luật sư, trọng tài viên quốc tế để đáp ứng xử lý các tranh chấp đầu tư theo Hiệp định.
“Thẩm tra Tờ trình, một số ý kiến cho rằng, Chính phủ cần bổ sung đánh giá tác động của EVIPA đối với Việt Nam trong bối cảnh đại dịch Covid-19 ảnh hưởng đến nhiều quốc gia, làm thay đổi chuỗi cung ứng toàn cầu. Đánh giá tác động của Hiệp định cần phải tập trung nhiều vào cả tác động tích cực lẫn tiêu cực nhằm tạo sự thống nhất nhận thức đối với doanh nghiệp, người dân để chủ động thích nghi trong mọi tình huống, nhất là áp lực cạnh tranh đối với các doanh nghiệp Việt Nam”, ông Giàu cho biết.
Để thực thi EVIPA có hiệu quả, theo Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội, Chính phủ phải tiếp tục rà soát hoàn thiện văn bản quy phạm pháp luật có liên quan; xây dựng đề án tuyên truyền, phổ biến đến các ngành, các cấp, doanh nghiệp và người dân trước khi Hiệp định có hiệu lực; có chính sách hỗ trợ để nâng cao năng lực và sức cạnh tranh của doanh nghiệp Việt Nam; nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ để đáp ứng xử lý các tranh chấp phát sinh theo khuôn khổ Hiệp định, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của quốc gia.
Bù đắp những thiệt hại do Covid-19
Thuyết minh trước các đại biểu Quốc hội về EVIPA, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng khẳng định, việc thực thi Hiệp định này sẽ góp phần tăng cường sự gắn kết về kinh tế, thương mại, đầu tư giữa Việt Nam và EU, đồng thời củng cố và làm sâu sắc hơn mối quan hệ giữa 2 bên.
“Cùng với EVFTA, Hiệp định EVIPA sẽ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế của Việt Nam thông qua tác động tới đầu tư, thương mại, cải thiện năng suất và cải thiện môi trường thể chế. Trong bối cảnh đại dịch Covid-19 đang lan rộng EVFTA và EVIPA có tác động tích cực giúp Việt Nam thiết lập các chuỗi cung ứng, chuỗi giá trị mới với EU, phục hồi nền kinh tế, bù đắp những thiệt hại do việc đứt gãy các chuỗi cung ứng, chuỗi giá trị khác của Việt Nam với các nước khác do ảnh hưởng của đại dịch”, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng khẳng định.
Theo Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng, EVIPA sẽ là động lực thúc đẩy Việt Nam tiếp tục hoàn thiện hệ thống thể chế, chính sách nhằm cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh theo hướng ngày càng thuận lợi, bình đẳng, an toàn, minh bạch và thân thiện hơn đối với nhà đầu tư thuộc mọi thành phần kinh tế.
Cùng với những cam kết về mở cửa thị trường hàng hóa, dịch vụ, đầu tư theo EVFTA, thực thi EVIPA sẽ tạo môi trường thuận lợi để Việt Nam đẩy mạnh thu hút đầu tư trong một số lĩnh vực mà EU có tiềm năng và thế mạnh do mức độ tự do hóa đầu tư của EU vào Việt Nam được tăng thêm, đặc biệt là trong một số ngành dịch vụ chuyên môn, dịch vụ tài chính, dịch vụ viễn thông, dịch vụ vận tải, dịch vụ phân phối, công nghiệp chế biến, chế tạo sử dụng công nghệ cao, năng lượng sạch, năng lượng tái tạo.
“Bên cạnh đó, đầu tư từ EU trong các lĩnh vực này có thể hỗ trợ phát triển khu vực kinh tế trong nước. Thông qua liên kết sản xuất với doanh nghiệp có vốn đầu tư của EU, doanh nghiệp trong nước có cơ hội tham gia vào chuỗi giá trị, chuỗi cung ứng của EU và toàn cầu, được chuyển giao công nghệ, kỹ năng, qua đó sẽ nhận được tác động lan tỏa về công nghệ, nâng cao năng suất, chất lượng, góp phần tăng sức cạnh tranh và hiệu quả của nền kinh tế”, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng phát biểu.
Theo Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng, cộng đồng doanh nghiệp không chỉ kỳ vọng vào những cam kết của Việt Nam về mở cửa thị trường hàng hóa, dịch vụ, đầu tư theo EVFTA, mà còn mong đợi EVIPA sẽ tạo dựng một khung pháp lý đầy đủ và có hiệu quả hơn nữa cho việc bảo hộ hoạt động đầu tư của họ tại Việt Nam. Do vậy, việc Quốc hội phê chuẩn đồng thời cả EVFTA và EVIPA sẽ góp phần củng cố niềm tin của các doanh nghiệp vào quyết tâm của Nhà nước trong việc tiếp tục đẩy mạnh tiến trình đổi mới, hội nhập, cải thiện và nâng cao sức cạnh tranh của môi trường đầu tư, kinh doanh.
