Hai bộ tiêu chí về thẩm định và giám sát, đánh giá dự án FDI đã chính thức được công bố.
Để nâng cao chất lượng thu hút và hiệu quả hợp tác đầu tư nước ngoài tại địa phương, Viện Nghiên cứu Đầu tư quốc tế (ISC) vừa phối hợp với Đại sứ quán Australia tại Hà Nội công bố 2 bộ tiêu chí về thẩm định dự án đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) thuộc thẩm quyền chấp thuận chủ trương đầu tư của UBND cấp tỉnh và về giám sát, đánh giá hiệu quả FDI trên địa bàn tỉnh.
Phát biểu tại buổi lễ, ông Phan Hữu Thắng, Chủ tịch ISC, cho biết, Nghị quyết 50/NQ-TW của Bộ Chính trị về Định hướng hoàn thiện thể chế, chính sách nâng cao chất lượng, hiệu quả hợp tác đầu tư nước ngoài đến năm 2030, đã đặt ra yêu cầu “chủ động thu hút, hợp tác đầu tư nước ngoài có chọn lọc, lấy chất lượng, hiệu quả, công nghệ và bảo vệ môi trường là tiêu chí đánh giá chủ yếu”.
Theo đó, Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và các bộ, ngành Việt Nam đã ban hành nhiều văn bản quy phạm pháp luật, trong đó có các điều khoản quy định về điều kiện, tiêu chí lựa chọn dự án FDI, nhằm tạo hành lang pháp lý để các địa phương chủ động xem xét, chấp thuận chủ trương đầu tư trước khi quyết định cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư cho nhà đầu tư nước ngoài.
Tuy nhiên, các tiêu chí quy định về lựa chọn dự án FDI còn phân tán ở nhiều văn bản quy phạm pháp luật khác nhau nên khi áp dụng vào thực tế, có thể dẫn đến sai sót, lọt lưới các dự án không mong muốn.
Tương tự như vậy, các báo cáo về FDI hiện nay chủ yếu đánh giá FDI dựa trên các chỉ tiêu kết quả thu hút và sử dụng FDI cũng như đóng góp của khu vực FDI cho nền kinh tế. Chưa có bộ tiêu chí đầy đủ đánh giá hiệu quả FDI thống nhất ở các cấp, các ngành, các địa phương làm căn cứ cho việc giám sát, đánh giá hiệu quả thu hút và sử dụng FDI trên phạm vi quốc gia cũng như trong từng địa phương.
Đề cập sâu hơn về các bộ tiêu chí này, ông Ngô Công Thành, Phó chủ tịch Hội đồng thành viên ISC, cho biết, hai bộ tiêu chí này sẽ giúp thường trực tỉnh ủy, UBND tỉnh và các cơ quan chức năng cấp tỉnh dễ dàng hơn trong việc rà soát, xử lý, lựa chọn dự án đầu tư, rút ngắn thời gian thẩm định và trả lời nhà đầu tư nước ngoài khi xem xét hồ sơ đề nghị chấp thuận chủ trương đầu tư.
Theo ông Thành, bộ tiêu chí được thiết kế dưới dạng cẩm nang tra cứu để người sử dụng dễ dàng tìm được các quy định của pháp luật liên quan đến dự án đầu tư, do đó, sẽ rút ngắn được thời gian xem xét ra quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư đối với dự án, đảm bảo thời hạn 35 ngày theo quy định.
Trong 2 bộ tiêu chí này, bộ tiêu chí thẩm định có 10 tiêu chí. Trong đó, 8 tiêu chí mang tính chất sàng lọc dự án, chỉ ra các quy định pháp luật liên quan đến thẩm định dự án đầu tư nước ngoài tại Việt Nam, bao gồm: hồ sơ và tư cách pháp lý của nhà đầu tư, lĩnh vực đầu tư, phù hợp với quy hoạch, bảo đảm quốc phòng an ninh, bảo vệ môi trường, bảo đảm năng lực tài chính, bảo đảm hiệu quả sử dụng đất và hiệu quả sử dụng lao động, ứng dụng và chuyển giao công nghệ.
Hai tiêu chí còn lại chỉ ra các quy định về ưu đãi đầu tư đặc biệt đối với các dự án FDI chất lượng cao, đầu tư trong lĩnh vực công nghệ cao, có sức lan tỏa lớn và ưu đãi đầu tư theo ngành nghề, địa bàn khuyến khích đầu tư.
Trong khi đó, bộ tiêu chí đánh giá chất lượng, hiệu quả FDI, bao gồm 36 tiêu chí, phân thành nhiều nhóm tiêu chí khác nhau. Chẳng hạn, tiêu chí về thu hút vốn FDI, tiêu chí về sử dụng FDI, tiêu chí về hiệu quả kinh tế của khu vực FDI, hay tiêu chí về hiệu quả xã hội…
“Bộ tiêu chí mà chúng tôi công bố không mang tính chất văn bản quy phạm pháp luật hay văn bản chỉ đạo điều hành, mà chỉ là tài liệu tham khảo trong quá trình quản lý, chỉ đạo điều hành hoạt động hợp tác đầu tư với nước ngoài của các địa phương”, ông Ngô Công Thành cũng giải thích rõ như vậy và cho biết, bộ tiêu chí này sẽ giúp việc ra quyết định của địa phương dễ dàng hơn, nhanh chóng hơn; từ đó thúc đẩy môi trường đầu tư - kinh doanh, gia tăng dòng vốn FDI.
Cùng với đó, theo ông Thành, bộ tiêu chí này cũng là tài liệu có giá trị trong việc hỗ trợ các cơ quan chức năng cấp tỉnh khi thực thi nhiệm vụ, cũng như các nhà đầu tư nước ngoài trong quá trình tìm kiếm cơ hội đầu tư và triển khai thực hiện dự án đầu tư tại Việt Nam.
“Do đó, hai bộ tiêu chí này cần được phổ biến rộng rãi tới các tỉnh, thành phố trong cả nước”, ông Ngô Công Thành nhấn mạnh.
