Dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp, nhu cầu tích trữ lương thực của nhiều nước trên thế giới gia tăng.
Doanh nghiệp thận trọng với kế hoạch 2021
Số liệu của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho thấy, trong 4 tháng đầu năm 2021, Việt Nam xuất khẩu 1,9 triệu tấn gạo, trị giá 1,01 tỷ USD, giảm 10,8% về khối lượng nhưng tăng 1,2% về giá trị so với cùng kỳ năm 2020.
Theo Tổng cục Hải quan, khối lượng và kim ngạch xuất khẩu gạo trong tháng 4/2021 tăng mạnh so với tháng 3 cũng như so với cùng kỳ năm ngoái. Giá gạo trong tháng 4 đạt trung bình 542,4 USD/tấn, tăng 0,5% so với tháng 3 và tăng 8,8% so với cùng kỳ. Tính bình quân 4 tháng đầu năm nay, giá gạo xuất khẩu đạt 543,4 USD/tấn, tăng 15,6% so với cùng kỳ (giá gạo bình quân trong quý I/2021 là 547 USD/tấn, tăng 18,6% so với quý I/2020).
Giá gạo tăng được nhìn nhận chủ yếu là do nhu cầu dự trữ lương thực của thế giới gia tăng trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp, còn khối lượng xuất khẩu giảm là do nguồn cung giai đoạn 2 tháng đầu năm hạn chế cũng như tình trạng thiếu hụt container rỗng và giá cước vận chuyển tăng cao.
Trên thị trường chứng khoán, cổ phiếu ngành gạo phản ứng tích cực, nhất là trong bối cảnh thị trường chung tăng điểm. Chẳng hạn, cổ phiếu LTG của Công ty cổ phần Tập đoàn Lộc Trời hiện có mức giá cao hơn 33,6% so với đầu năm. Trong quý I/2021, LTG đạt doanh thu 2.396 tỷ đồng, tăng 227%; lợi nhuận 183,6 tỷ đồng, trong khi cùng kỳ năm ngoái lỗ 36 tỷ đồng.
Tại Đại hội cổ đông thường niên 2021 tổ chức tuần qua, LTG đã thông qua kế hoạch kinh doanh năm nay với chỉ tiêu doanh thu 14.155 tỷ đồng, tăng 89%; lợi nhuận sau thuế 400 tỷ đồng, tăng 9% so với năm 2020.
Về mục tiêu lợi nhuận có mức tăng thấp so với doanh thu, ông Nguyễn Duy Thuận, Tổng giám đốc LTG cho biết, hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp luôn phải chịu sự chi phối của thời tiết và dịch bệnh, như dịch Covid-19 có thể dẫn đến ngưng trệ hoạt động của Công ty, đối tác và hệ thống logistic. Đây là những yếu tố không lường trước được, dù gạo của LTG đạt tiêu chuẩn xuất vào EU, Nhật Bản, Hàn Quốc, Úc, Mỹ - cơ sở để có các đơn hàng ổn định.
Trong quý đầu năm 2021, dịch bệnh Covid-19 đã làm đứt gãy nhiều khâu trong chuỗi cung ứng lương thực trên toàn cầu; năng lực vận chuyển của các đơn hàng gửi đến LTG bị gián đoạn tại khâu vận chuyển, đóng container, dẫn đến không ít đơn hàng giao chậm hoặc bị huỷ.
Ông Thuận chia sẻ, LTG có 4 mảng kinh doanh theo cây trồng gồm lúa, rau, cây ăn trái, cây công nghiệp. Trong quý II/2021, Công ty không có kế hoạch bán hàng cho cây lúa, vì đây là thời kỳ cây sinh trưởng, mà có kế hoạch bán hàng cho cây công nghiệp. Do đó, doanh thu quý II sẽ không cao như quý I.
Trái ngược với LTG, kết quả kinh doanh quý đầu năm 2021 của một số doanh nghiệp khác trong ngành gạo không như kỳ vọng.
Cụ thể, Công ty cổ phần Xuất nhập khẩu An Giang (AGM) ghi nhận 371 tỷ đồng doanh thu và 2,6 tỷ đồng lợi nhuận, lần lượt giảm 21,4% và 13,3% so với cùng kỳ năm ngoái.
Dù vậy, giá cổ phiếu AGM liên tục tăng, kể từ đầu năm đến nay tăng 124% nhờ động thái có nhà đầu tư thâu tóm doanh nghiệp khi Công ty cổ phần Đầu tư và Phát triển Nguyễn Kim đăng ký bán ra 9,44 triệu cổ phiếu AGM, tương đương 51,8% vốn điều lệ AGM.
Năm 2021, AGM đặt kế hoạch đạt doanh thu 2.175 tỷ đồng, lợi nhuận trước thuế 35 tỷ đồng, lần lượt tăng 11% và 16% so với năm 2020. Về mảng gạo, AGM sẽ tăng cường thu mua đi đôi với phát triển vùng nguyên liệu thông qua hợp tác với LTG.
5 thị trường tiêu thụ gạo lớn nhất của Việt Nam trong 4 tháng đầu năm 2021 lần lượt là Philippines, Trung Quốc, Ghana, Bờ Biển Ngà, Malaysia.
Tương tự, Công ty cổ phần Nông nghiệp công nghệ cao Trung An (TAR) có kết quả kinh doanh sụt giảm trong quý I/2021, với mức giảm 33% về doanh thu và 89,3% về lợi nhuận so với quý I/2020. Ba tháng đầu năm 2021, TAR chỉ đạt lợi nhuận 3,4 tỷ đồng. Giá cổ phiếu TAR hiện giảm 26,5% so với đầu năm và Tổng giám đốc TAR đăng ký bán ra hơn 9 triệu cổ phiếu.
Năm 2020, TAR đạt doanh thu 2.712 tỷ đồng, hoàn thành 78% kế hoạch và lợi nhuận 83,6 tỷ đồng, hoàn thành 80% kế hoạch; hoạt động xuất khẩu gạo sang một số thị trường suy giảm như Trung Quốc giảm 14%, Malaysia giảm 6,1%... TAR cho biết, dịch Covid-19 và sự cạnh tranh gay gắt của gạo Thái Lan, Ấn Độ, Campuchia đã ảnh hưởng đến hoạt động xuất khẩu gạo của Công ty.
Năm nay, TAR đặt kế hoạch đạt doanh thu 3.500 tỷ đồng, lợi nhuận 105 tỷ đồng, bằng với kế hoạch năm ngoái. Công ty định hướng mở rộng thị trường xuất khẩu sang EU, Mỹ, Singapore, Malaysia, Philippines, đẩy mạnh từ bán lẻ xuất khẩu sang bán buôn xuất khẩu. Đồng thời, Công ty đầu tư công nghệ, máy móc sản xuất, mở rộng vùng nguyên liệu, tạo thêm giá trị cho ngành lương thực, mở dịch vụ du lịch nông nghiệp.
Triển vọng sáng trong ngắn và dài hạn
Công ty Chứng khoán FPT dự báo, năm 2021, giá gạo thế giới sẽ duy trì ở mức cao và ngành lúa gạo Việt Nam tăng trưởng xuất khẩu ở cả thị trường truyền thống và các thị trường mới, đặc biệt là cơ hội xuất khẩu gạo cao cấp, đem lại giá trị gia tăng từ các hiệp định thương mại tự do.
FPTS đánh giá, ngành gạo có cơ hội xuất khẩu ở thị trường Úc và Singapore khi cả hai quốc gia này đều đã xoá bỏ thuế quan và hạn ngạch nhập khẩu gạo từ Việt Nam.
Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn nhận định, năm nay, điều kiện thời tiết không thuận lợi tại nhiều nơi trên thế giới nên sản lượng lương thực giảm và nhu cầu gạo sẽ tăng mạnh. Trong đó, hoạt động xuất khẩu gạo sang EU sẽ sôi động hơn nhờ Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA).
Theo Công ty Chứng khoán Rồng Việt, EVFTA giúp Việt Nam hưởng ưu đãi với hạn ngạch 80.000 tấn gạo/năm và tự do hóa hoàn toàn đối với gạo tấm, đồng thời EU cam kết đưa thuế suất nhập khẩu về 0% sau 3 - 5 năm đối với sản phẩm gạo kể từ khi Hiệp định có hiệu lực (tháng 8/2020). Trước đó, năm 2019, Việt Nam chỉ xuất khẩu 50.000 tấn gạo vào EU, trong khi nhu cầu của thị trường này là 2,3 triệu tấn và phải chịu mức thuế từ 65 - 211 EUR/tấn.
Bà Trần Kim Liên Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty cổ phần Giống cây trồng Trung ương (NSC) cho hay, kinh doanh gạo thương hiệu là một trong những định hướng chiến lược phát triển chuỗi giá trị nông nghiệp của NSC. Công ty tập trung phát triển các dòng sản phẩm gạo thương hiệu phục vụ thị trường nội địa và xuất khẩu.
Năm 2021, Công ty đặt mục tiêu đạt 1.800 tỷ đồng doanh thu hợp nhất, tăng 10,1% so với năm 2020, trong đó kinh doanh gạo chiếm tỷ trọng 20 - 22%. Năm ngoái, kinh doanh gạo chiếm tỷ trọng chưa đến 20% trong cơ cấu doanh thu. Mục tiêu lợi nhuận trước thuế hợp nhất năm 2021 của NSC là 266 tỷ đồng, tăng 24,3% so với năm 2020.
Nhìn nhận ngành gạo có triển vọng tích cực trong dài hạn nên TAR đặt mục tiêu đến năm 2030, sản lượng gạo của Công ty sẽ chiếm 50% kim ngạch xuất khẩu gạo sạch của cả nước, trong đó, 30% là nhóm gạo thơm và gạo có thương hiệu.
Đối với LTG, doanh nghiệp này đã chuẩn bị kế hoạch kinh doanh đến năm 2024, doanh thu phần lớn đến từ nhóm ngành lương thực.
