Thanh tra Chính phủ vừa phát hiện việc chuyển nhượng sau đấu giá 464 lô đất (giá chuyển nhượng thấp hơn giá trúng đấu giá) có dấu hiệu trốn thuế, cần phải có biện pháp xử lý tránh thất thu ngân sách nhà nước tại 10 dự án ở Kon Tum.
Liên quan đến vụ chuyển nhượng 464 lô đất trên, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Chủ tịch UBND tỉnh Kon Tum xem xét xử lý các trường hợp trúng đấu giá đất trên địa bàn tỉnh có tình trạng chậm nộp tiền, nộp tiền nhiều lần, không thu tiền đặt cọc do vi phạm quy chế đấu giá…
Theo kết luận của Thanh tra Chính phủ mới đây, trong đấu giá quyền sử dụng đất, UBND tỉnh Kon Tum không ban hành Quy chế đấu giá cụ thể, gây khó khăn trong việc tổ chức thực hiện đấu giá quyền sử dụng đất trên địa bàn tỉnh.
Các cuộc đấu giá số lượng người tham gia rất ít, hiệu quả thấp, tỷ lệ tăng sau đấu giá rất thấp (chưa đến 5%), chủ yếu người trúng đấu giá chỉ trả cao hơn giá khởi điểm 1 bước giá, chưa phát huy được mục tiêu của đấu giá nhằm tăng thu theo hướng tiệm cận giá thị trường; còn để xảy ra vi phạm chậm nộp tiền trúng đấu giá, nhưng không hủy kết quả đấu giá, không thu tiền đặt cọc, không xử lý phạt chậm nộp (24 trường hợp tại Dự án Khu đô thị phía Nam cầu Đắk Bla).
Đáng nói, Thanh tra Chính phủ chỉ ra một số tổ chức, cá nhân thường xuyên trúng đấu giá nhiều lô đất tại 10 dự án (464 trường hợp), sau đó bán lại cho người có nhu cầu, nhưng kê khai giá chuyển nhượng thấp hơn giá trúng đấu giá có nguy cơ thất thu ngân sách 1.185,6 triệu đồng, vi phạm Điều 40, Điều 43, Luật Đấu giá tài sản năm 2016; Điều 11, Điều 12, Thông tư liên tịch số 14/2015-TTLT-BTNMT-BTP ngày 4/4/2015 của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường và Bộ Tư pháp; khoản 2, Điều 117, Luật Đất đai năm 2013; điểm c, khoản 3, Điều 18, Nghị định 65/2013/NĐ-CP.
Cụ thể, 464 trường hợp tại 10 dự án trên (gồm Dự án Khu đô thị phía Nam cầu Đăk Bla, TP. Kon Tum có 63 lô; Dự án Khu Tây Bắc Duy Tân, phường Duy Tân, TP Kon Tum có 89 lô đất; Dự án Khu quy hoạch phường Ngô Mây, TP.Kon Tum có 104 lô đất; Dự án Khu sân bay cũ, phường Thắng Lợi, TP Kon Tum có 2 lô đất; các khu đất nhỏ lẻ TP. Kon Tum có 1 lô đất; Dự án Khai thác quỹ đất phát triển hạ tầng khu vực TDP7, thị trấn Đắk Hà có 21 lô; các khu đất giá thuộc huyện Kon Plong có 77 lô; Dự án đấu giá thôn 6, thị trấn Plei Kần, huyện Ngọc Hồi có 59 lô; các khu đất đấu giá thuộc huyện Sa Thầy có 38 lô) sau khi trúng đấu giá, được chuyển nhượng cho người có nhu cầu với giá chuyển nhượng thấp hơn giá trúng đấu giá (có lô đất đã được chuyển nhượng từ 2 đến 4 lần) nhưng cơ quan thuế căn cứ vào giá bán trong hợp đồng chuyển nhượng để tính thuế thu nhập cá nhân (2%) và lệ phí trước bạ (0,5%), không áp dụng giá trúng đấu giá đã được UBND tỉnh phê duyệt để làm căn cứ tính thuế, phí là thể hiện sự thiếu trách nhiệm, vi phạm điểm c, khoản 3, Điều 18, Nghị định 65/2013/NĐ-CP ngày 27/6/2013 quy định chi tiết một số điều của Luật Thuế thu nhập cá nhân và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thuế thu nhập cá nhân.
Mặt khác, Thanh tra Chính phủ cho rằng, hành vi kê khai giá trị chuyển nhượng thấp hơn giá trúng đấu giá có dấu hiệu trốn thuế, nhưng các cơ quan chuyên môn, cơ quan thuế không kịp thời tham mưu, xử lý theo thẩm quyền, có nguy cơ làm thất thu ngân sách nhà nước số tiền thuế, phí (tạm tính là 1.185,6 triệu đồng) do kê khai giá trị chuyển nhượng thấp hơn giá trúng đấu giá của 464 lô đất (chuyển nhượng 498 lần) là 78.476,75 triệu đồng (tổng giá trị trúng đấu giá là 148.320,85 triệu đồng; tổng giá trị kê khai chuyển nhượng là 69.844,1 triệu đồng).
Tràn lan giao đất không qua đấu giá và sử dụng đất sai mục đích
Trong giai đoạn 2016 - 2019, trên địa bàn tỉnh Kon Tum có 133 hộ gia đình, cá nhân thuê đất, với tổng diện tích là 103,32 ha, nhưng có đến 123 trường hợp không qua đấu giá, tương ứng 102,7 ha. Kiểm tra việc cho thuê đối với 33 hộ gia đình, cá nhân trên địa bàn 3 huyện, thành phố (TP. Kon Tum 27 trường hợp, Đắk Hà 5 trường hợp, huyện Ngọc Hồi 1 trường hợp), Thanh tra Chính phủ nhận thấy nhiều trường hợp được thuê đất nhưng sử dụng đất không đúng mục đích, vi phạm quy định tại Điều 64, Điều 65, Luật Đất đai năm 2013, nhưng cơ quan chức năng không có biện pháp xử lý (làng nghề H'nor), vi phạm trong thẩm định nhu cầu thuê đất, không đấu giá khi cho thuê đất là vi phạm quy định tại khoản 1, Điều 118, Luật Đất đai năm 2013 (TP. Kon Tum, huyện Đắk Hà), cho thuê đất quy hoạch trồng cây lâu năm để xây dựng trung tâm thương mại và cấp giấy chứng nhận đất sai quy định (huyện Ngọc Hồi), cần phải được kiểm điểm, xử lý kỷ luật nghiêm túc trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân có liên quan.