Nhu cầu về nhà ở và đầu tư bất động sản vẫn rất lớn, nhưng nguồn cung đang bị tắc. Ảnh: Gia Huy
Khó trồng khó
Theo số liệu từ Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) đưa ra, năm 2018, thị trường bất động sản TP.HCM có dấu hiệu sụt giảm rõ nét cả về nguồn cung và số lượng giao dịch.
Cụ thể, thống kê trong 10 tháng năm 2018, tổng nguồn cung sản phẩm nhà ở đưa ra thị trường của 65 dự án với tổng số 23.759 căn nhà (trong đó, có 22.684 căn hộ và 1.075 căn nhà thấp tầng), với tổng giá trị huy động vốn đạt 43.761 tỷ đồng. Trong đó, phân khúc cao cấp có 7.444 căn, chiếm tỷ lệ 31,3%; phân khúc trung cấp có 11.731 căn, chiếm tỷ lệ 49,4%; phân khúc bình dân có 4.584 căn, chiếm tỷ lệ 19,3%.
So với cùng kỳ năm 2017, số lượng dự án giảm 11,1%; tổng số căn nhà đưa ra thị trường giảm 39,2%; phân khúc căn hộ cao cấp giảm ít nhất, chỉ giảm 9,6%; phân khúc căn hộ trung cấp giảm 37,5%; phân khúc căn hộ bình dân giảm mạnh đến 68%.
Cơ cấu sản phẩm bị mất cân đối, chưa đảm bảo sự phát triển bền vững của thị trường và đảm bảo an sinh xã hội, vì tỷ lệ căn hộ bình dân chỉ đạt 19,3%, quá thấp so với nhu cầu, trong khi phân khúc cao cấp chiếm đến 1/3 thị trường (tỷ lệ 31,3%). Đây là biểu hiện lệch pha cung - cầu và cũng là chỉ dấu rõ rệt nhất của sự phát triển thị trường bất động sản thiếu bền vững.
Từ đầu năm 2017 đến tháng 10/2018, TP.HCM đã xuất hiện 2 đợt sốt ảo giá đất nền tự phát, đất nông nghiệp phân lô trái phép tại một số quận ven và huyện ngoại thành.
Khách hàng đang tham quan thực địa dự án do Him Lam làm chủ đầu tư. Ảnh: Gia Huy
Cũng theo HoREA, môi trường kinh doanh bất động sản chưa minh bạch, chưa lành mạnh, vẫn còn dấu hiệu "lợi ích nhóm", đã tác động làm nản lòng các doanh nghiệp làm ăn chân chính, gây cản trở cho doanh nghiệp trong việc tiếp cận nguồn lực đất đai, vốn, các dự án thực hiện chủ trương xã hội hóa đầu tư theo phương thức đối tác công - tư (PPP), bằng hình thức hợp đồng xây dựng - chuyển giao (BT).
Ngoài ra, vụ cháy tại tầng hầm Chung cư Carina Plaza (quận 8, TP.HCM) đã gây hậu quả rất nghiêm trọng, làm chết 13 nạn nhân, 51 người bị thương, đã có tác động rất lớn đến toàn xã hội và ảnh hướng lớn tới thị trường bất động sản phân khúc chung cư.
Bên cạnh đó, nếu như trong năm 2017, thị trường bất động sản TP.HCM chỉ có 5 điểm nghẽn, thì tới năm 2018 đã có 7 điểm nghẽn ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh, đầu tư xây dựng của doanh nghiệp bao gồm: Chấp thuận chủ trương đầu tư, giải phóng mặt bằng, tiền sử dụng đất, chuyển nhượng dự án, dùng quỹ đất để thanh toán hợp đồng BT, điểm nghẽn tín dụng và thủ tục hành chính.
Hiến kế thoát khó
Theo ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch HoREA, để thị trường bất động sản TP.HCM phát triển, Thành phố phải tháo gỡ điểm nghẽn giải phóng mặt bằng của các dự án bồi thường dở dang, “da beo” hiện nay, trước hết là đối với các dự án đã giải phóng mặt bằng được từ 80% diện tích trở lên. Ngoài ra, để doanh nghiệp “hanh thông” trong đầu tư, nhiều ý kiến cho rằng, các sở ngành cần phải cải tiến thủ tục hành chính nhiều hơn nữa.
Cũng theo ông Châu, doanh nghiệp và chính quyền cần nghiên cứu chứng khoán hóa bất động sản theo mô hình mã hóa bất động sản áp dụng công nghệ Blockchain và sử dụng mã Token (chữ ký số dạng mã OTP).
Đây là mô hình đầu tư bất động sản rất mới, có phương thức hoạt động gần tương đồng với quỹ đầu tư tín thác bất động sản (REIT). Áp dụng công nghệ Blockchain vào lĩnh vực bất động sản, sẽ mở ra cơ hội đầu tư cho những người mà trước đây không thể đầu tư do hạn chế địa lý hay nguồn tài chính ít ỏi. Đây cũng là giải pháp bổ sung và có triển vọng thay thế cho các phương pháp đầu tư bất động sản truyền thống, đã dần lỗi thời, trên cơ sở ứng dụng những tiến bộ của khoa học và công nghệ tin học, mà hiện nay là công nghệ Blockchain.
Muốn thị trường bất động sản TP.HCM phát triển, lãnh đạo TP.HCM cần tháo bỏ ngay điểm nghẽn về thủ tục hành chính. Đặc biệt, hiện nay đã có hiện tượng nhiều dự án bất động sản không được hoặc chậm phê duyệt, cấp phép do các cán bộ “vừa làm vừa nghe ngóng”, hoặc đùn đẩy lên cấp trên
- Ông Nguyễn Trần Nam, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam
Trong khi đó, theo ông Nguyễn Trần Nam, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam, muốn thị trường bất động sản TP.HCM phát triển, lãnh đạo Thành phố cần tháo bỏ ngay điểm nghẽn về thủ tục hành chính. Đặc biệt, hiện nay đã có hiện tượng nhiều dự án bất động sản không được hoặc chậm phê duyệt, cấp phép do các cán bộ “vừa làm vừa nghe ngóng”, hoặc đùn đẩy lên cấp trên, làm chậm thời gian triển khai, ảnh hưởng đến hiệu quả của dự án.
Ngoài ra, ông Ngô Quang Phúc, Tổng giám đốc Công ty cổ phần Địa ốc Phú Đông cho rằng, thị trường đang khó khăn ở việc không được công nhận là chủ đầu tư dự án. Cụ thể, để được công nhận chủ đầu tư dự án, doanh nghiệp phải có 100% đất ở hợp pháp. Chính vì vậy, Thành phố cần phân loại ra các loại đất, như dự án đã có 100% đất ở do doanh nghiệp đầu tư ngoài ngân sách nhà nước, thì Sở Xây dựng sẽ thụ lý, xem xét công nhận chủ đầu tư cho doanh nghiệp; các dự án chưa phải là 100% đất ở, thì Sở Kế hoạch và Đầu tư sẽ thụ lý xem xét công nhận chủ đầu tư; nếu dự án thực hiện bằng ngân sách nhà nước, thì thực hiện theo quy định đầu tư công.
Ngoài ra, giới phân tích thị trường cho rằng, để thị trường bất động sản sôi động hơn trong năm 2019, TP.HCM cũng cần phải có những động thái tích cực hơn trong việc cấp phép dự án mới, thông qua việc tập trung xử lý các vướng mắc, khó khăn thuộc thẩm quyền, những vấn đề nào có thể giải quyết thì sẽ nhanh chóng giải quyết ngay; còn những vấn đề do luật, thì sẽ kiến nghị lên các bộ, ngành Trung ương, cũng như đăng ký báo cáo Đoàn đại biểu Quốc hội để có hướng tháo gỡ.
“Nguồn lực kinh tế từ bất động sản của Thành phố rất quan trọng, nếu nhiều dự án bị tạm dừng, thì Thành phố cũng gặp khó khăn, nguồn thu của cả nước cũng bị ảnh hưởng. Nhất là từ năm 2017 tới nay, thị trường bất động sản TP.HCM khó khăn, nhiều doanh nghiệp chuyển hướng ra các địa phương khác để phát triển dự án. Nếu tình trạng này tiếp tục trong năm 2019, TP.HCM sẽ mất rất nhiều nguồn thu”, ông Lê Hoàng Châu nói.
Hotline Báo Đầu tư Bất động sản: 0966.43.45.46 Email:dautubatdongsan.vir@gmail.com
